Binnenland

Actuele naam op veertig jaar oud bord in Opperdoes

Een potloodschets had vader Visser niet nodig; hij was als reclameschilder wel wat gewend. Uit de vrije hand zette hij de naam op het bord. Het staat er in duidelijke letters, al veertig jaar: Vigilate et Orate.

L. Vogelaar
20 July 2021 19:52
Het Opperdoezer echtpaar Meijer heeft al veertig jaar een oproep op de voorgevel staan: Waakt en bidt. beeld RD, Henk Visscher
Het Opperdoezer echtpaar Meijer heeft al veertig jaar een oproep op de voorgevel staan: Waakt en bidt. beeld RD, Henk Visscher

Rinus en Janny Meijer-Visser wonen buiten Opperdoes, richting Twisk. Voor en achter hebben ze weids uitzicht over het Noord-Hollandse polderland.

Meijer bouwde het huis zelf. Dat ging niet van een leien dakje: „Ik heb moeten vechten om een vergunning te krijgen.” Uiteindelijk mocht hij een bungalow bouwen op een perceel landbouwgrond, op een steenworp afstand van zijn ouderlijk huis. Tot zijn negende jaar woonde hij in Twisk, sindsdien in Opperdoes. Zijn vrouw is in Rotterdam geboren en in Sliedrecht opgegroeid.

De Meijers trouwden in 1976 en woonden de eerste negen maanden van hun huwelijk elders in Opperdoes. Hun nieuwe huis had eerst geen naam. Totdat in het Reformatorisch Dagblad een foto prijkte van de Grote Markt in Zwolle. Op de Hoofdwacht, het fraaie gebouw dat tegen de Grote of St. Michaëlskerk leunt, staat met goudkleurige letters: Vigilate en Orate. Een woordenboek leverde de betekenis: Waakt en bidt; naar Mattheüs 26:41.

Puzzeltocht

Vigilate et Orate, het werd de titel van een boekje over het burgemeesterschap in de IJsselsteden. Het inspireerde de auteur tot een volzin: „De middagzon zet het bakstenen kerkportaal in gouden gloed, het scheidende licht tovert reflexen op het frontispice van de Hoofdwacht van Thomas Berendsen; boven dat alles staat triomfantelijk de aartsengel Michaël als stadspatroon op de tinne van het portaal en onwillekeurig mompelt men met de vroede vaderen van 1614: Vigilate et orate.”

”Vigilate et Orate” werd de titel van een vriendenbundel voor de Zwolse stadsarcheoloog Clevis. Het staat boven een 16e-eeuws muziekstuk van Cristóbal de Morales en een 19e-eeuws gedicht van Guido Gezelle. De naam prijkt op een motorvrachtschip waarvan Zwolle de thuisbasis is. En sinds vier decennia staat het dus ook op de voorgevel van de vrijstaande woning Nieuweweg 48B bij Opperdoes.

De negen kinderen Meijer zwierven uit, naar Kruiningen en Creil, naar Sliedrecht, Barneveld en Gouda. Maar als ze thuiskomen, staat het er: Waakt en bidt. „We hebben het bord nooit opgeknapt, maar daar is het nu wel aan toe.”

De gevelspreuk maakt soms deel uit van een puzzeltocht. Gevraagd –„dan zeggen we: Niet op zondag”– of ongevraagd – „dan zitten we na kerktijd achter het huis koffie te drinken en staan er opeens mensen in de tuin om te vragen wat de naam betekent. Dan ontstaat er weleens een gesprek, maar meestal zeggen mensen al gauw: We moeten verder.”

De christelijke gereformeerde predikant ds. D. Slagboom had geen uitleg nodig toen hij in Opperdoes kwam preken en er zijn dochter bezocht. „Hij wandelde langs en zei: Wat mooi dat dat op jullie huis staat.”

Secularisatie

Meijer was metselaar, al vanaf zijn vijftiende. En eigenlijk is hij het nog: „Voor kleine klusjes is haast niemand te vinden, en voor werk op zaterdag ook niet. Aan onze kerk heb ik met m’n zoon ook al heel wat gedaan. Een nieuwe keuken gezet, een nieuw jeugdgebouw…”

Opperdoes was een protestantse enclave in een roomse streek. „De vier kerken zaten vol. Maar de hervormde is nu leeg en de gereformeerde ook bijna. Vroeger was er zondagsrust, nu wordt het gras gemaaid.”

De christelijke gereformeerde kerk waartoe het gezin Meijer behoort, telt een driehonderd leden, en van hen zijn er bijna zeventig boven de zeventig. Een deel woont buiten Opperdoes. De gereformeerde gemeente is nog een stuk kleiner, en eveneens streekgemeente. „In deze regio, en deze tijd, blijft die spreuk op ons huis wel erg actueel.”

Dit is het vierde deel van een serie waarin RD-lezers vertellen over de gevelspreuk op hun woning.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer