De zaak werd aangespannen door de nationalistische Poolse regering. Het proces wordt gezien als de grootste uitdaging voor de rechtsorde in de Europese Unie tot nu toe.

De Poolse premier Mateusz Morawiecki zegt dat hij met de zaak botsingen tussen Poolse en Europese wetten wil voorkomen. De Europese Commissie vindt daarentegen dat Morawiecki „de fundamentele principes van EU-wetgeving” aanvecht. De commissie had Polen al gevraagd om de zaak bij het constitutioneel tribunaal in te trekken, maar de Poolse premier weigert.

Door het Europees Hof van Justitie het laatste woord te geven, is gewaarborgd dat de Europese regels in de hele EU hetzelfde worden uitgelegd en toegepast. Als nationale rechters zichzelf boven het EU-hof plaatsen, valt de unie beetje bij beetje uit elkaar, vrezen critici. Tegenstanders van de Poolse regering denken dat de zaak tot het vertrek van het land uit de EU zal leiden.

De zaak draait om de opdracht van het Europees Hof aan Polen om veranderingen in de rechterlijke macht terug te draaien. Het hof in Luxemburg keerde zich tegen de hervorming van het Poolse constitutioneel tribunaal en de invoering van een tuchtcollege voor rechters. Die zouden de onafhankelijkheid van Poolse rechters in het geding brengen. Het constitutioneel tribunaal besloot woensdag dat de uitspraak van het Europees hof genegeerd moest worden, omdat het EU-hof er volgens de Poolse rechter niet over gaat.

Uitgerekend donderdag komt het Europees Hof terug op diezelfde zaak. Het hof droeg Polen vorig jaar op het nieuwe tuchtcollege te schorsen in afwachting van zijn definitieve oordeel over dat orgaan. Dat volgt nu.