Liberalen winnen verkiezingen Canada, met dank aan Trump
De Canadese Liberale Partij van premier Mark Carney heeft de verkiezingen gewonnen, zo melden Canadese media. De winst is te danken aan het optreden van de Amerikaanse president Trump.
De liberalen krijgen vermoedelijk geen absolute meerderheid in het parlement. Daarvoor moet de partij 172 van de 343 zetels halen. Hoewel de liberalen duidelijk aan kop gaan is ook opvallend dat de conservatieven ten opzichte van de vorige verkiezingen winst hebben geboekt. In het recent ontbonden parlement bezetten zij 120 zetels. Naar verwachting hebben zij nu 25 extra binnengehaald.
Het is voor de vierde achtereenvolgende keer dat de liberalen in Canada de verkiezingen winnen. Dat is om twee redenen opmerkelijk. Wereldwijd worden regerende partijen door kiezers afgestraft.
Daarnaast is de comeback die de liberalen recent hebben gemaakt opzienbarend. Ruim twee maanden geleden leek het er nog op dat juist de rivaliserende Conservatieve Partij onder leiding van Pierre Poilievre een opzienbarende overwinning zou behalen. Maandenlang stond deze partij in de peilingen ruim twintig procentpunten voor op de liberalen.
Anti-Trump
De Canadese kiezer had geen vertrouwen meer in premier Justin Trudeau, die de Liberale Partij ruim negen jaar leidde. De hoge kosten voor levensonderhoud, de gestegen huizenprijzen, de werkloosheid en zijn links-liberale koers op ethisch terrein deden de kiezers zich van hem afkeren. Uiteindelijk maakte hij half maart plaats voor de politiek onervaren Mark Carney.
Dat de liberalen toch hebben gewonnen, wordt door verkiezingsanalisten vooral toegeschreven aan het optreden van de Amerikaanse president Donald Trump. Zijn publiek uitgesproken wens dat Canada de 51e staat van de Verenigde Staten moet worden en de invoering van importtarieven hebben het anti-Trump-sentiment onder de Canadese bevolking sterk doen toenemen. Uit een peiling blijkt dat het aantal Canadezen dat trots is om Canadees te zijn, steeg van 45 procent in december naar 58 procent in februari.
Voor de meeste kiezers is Carney de man die het krachtigst Trump kan weerstaan. Dat is opvallend, want hij past bepaald niet in het profiel van een geslaagd politicus. Carney is een steenrijke oud-bankier zonder noemenswaardige politieke ervaring, die stroeve persoptredens geeft en soms stekelig reageert op vragen of kritiek. Zijn voormalige rol als adviseur van de impopulaire Trudeau werd tijdens de campagne tegen hem gebruikt.
Kapot
Echter, tegen de achtergrond van de handelsoorlog met de VS, de grootste handelspartner van Canada, gaf zijn financiële achtergrond Carney in de ogen van kiezers een doorslaggevend voordeel. Carney loodste als gouverneur van de centrale banken van Canada en van het Verenigd Koninkrijk het eerste land door de kredietcrisis van 2008 en het tweede door de Brexitperikelen.
In de campagne nam hij krachtig stelling tegen de uitbreidingsplannen van Trump. Hij zei: „Dit is Canada. Wij bepalen hier wat er gebeurt. Ik verwerp elke poging om Canada te verzwakken, ons te beschadigen of te breken, zodat Amerika ons kan bezitten.”
Poilievre, de leider van de conservatieven, wil eveneens niet ingaan op Trumps wensen. Toch is het hem kennelijk onvoldoende gelukt om zich van de Amerikaanse president te distantiëren, mede omdat hij op andere terreinen opvattingen heeft die aansluiten bij het gedachtegoed van Trump. Volgens Poilievre is Canada „kapot”. Een belangrijk speerpunt van zijn programma is het land te heroveren op „de links-radicale ideologie”.
Een woordvoerder van de Christian Heritage Party zei in een eerste reactie: „De Canadezen hebben materiële belangen vooropgezet. Het gevolg is dat niet alleen liberale, maar ook libertijnse politiek de komende jaren het beleid gaat domineren.”
