De meeste signalen die Jan Schreuders, juridisch specialist bij de Reformatorische Maatschappelijke Unie, oppikt, zijn niettemin positief. Werkgevers zijn blij dat het personeel weer naar kantoor mag komen. Dat heeft volgens hem niets te maken met het willen controleren van de werknemers. „Het teamgevoel is bij veel bedrijven belangrijk. De flow die ontstaat als je elkaar fysiek spreekt, is niet te vervangen door te bellen vanachter een beeldscherm”, meent Schreuders.

Tegelijkertijd stelt de nieuwe werksituatie op kantoor werkgevers voor problemen. Zo krijgt Schreuders nog steeds vragen in hoeverre van personeel mag worden verlangd dat het zich laat vaccineren of testen. „Die vraag heeft geen directe link met de versoepelingen van zaterdag, maar geeft wel aan dat deze kwestie nog steeds speelt.”

Met het oog op de huidige versoepelingen merkt de jurist dat werkgevers zich zorgen maken over de hygiëne op kantoor en de anderhalvemeterregel. Schreuders wijst erop dat het gaat om een inspanningsverplichting. „Het garanderen van een veilige werkomgeving is natuurlijk onmogelijk. Daarom wordt van de werkgever alleen gevraagd om zijn uiterste best hiervoor te doen.”

Een werknemer die zich ondanks deze inspanningsverplichting van zijn of haar baas toch nog onveilig voelt op kantoor, raadt Schreuders aan om het gesprek met de werkgever aan te gaan. „Dat klinkt als een open deur, maar de ervaring leert dat er dan veel kan worden bereikt. Door een paar kleine aanpassingen te doen aan de werksituatie kan een werknemer alsnog dat veilige gevoel krijgen. In onze achterban blijkt er vaak ruimte te zijn voor maatwerk.”

Veel andere opties dan het gesprek aangaan, heeft de werknemer volgens hem niet. In Nederland bestaat er geen recht op thuiswerken. Een werkgever kan dus van zijn personeel eisen dat het naar kantoor komt, ook in deze situatie. Schreuders: „In het uiterste geval, als de situatie duidelijk onveilig blijkt, kan een werknemer naar de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid stappen. Die zal dan controleren of er inderdaad sprake is van een onveilige werksituatie.”

Op dit moment mag maximaal 50 procent van de werktijd op kantoor worden gewerkt. Hij denkt echter dat dit snel 100 procent zal worden. „Die 50 procent is puur een opmaat voor volledig op kantoor mogen werken. Zo hebben grote werkgevers de tijd om alles gereedheid te brengen. Bij ministeries en pensioenverzekeraars werken de mensen al een jaar thuis. Als die plots allemaal naar kantoor komen, kunnen daar problemen ontstaan.”

De jurist verwacht dat het voltallige personeel in juli weer welkom is op kantoor. Hij vindt de versoepelingen wel erg hard gaan. Schreuders vreest een scenario als dat van vorige zomer. Toen werd er ook snel versoepeld, met oplopende besmettingscijfers als gevolg. „De hierop volgende lockdown kostte de maatschappij uiteindelijk 80 miljard.”

Hoewel de besmettingscijfers nu fors teruglopen, moeten beleidsmakers zich realiseren dat het virus niet ineens weg is. „Doordat nu veel mensen na besmetting antistoffen hebben of gevaccineerd zijn, is het besmettingsrisico inderdaad minder groot. Maar kijk naar de deltavariant. In twee weken tijd is het aantal besmettingen met deze mutatie in Nederland van 1 naar 10 procent gegaan. Het kan dus snel weer omslaan.”