De betrokkenheid op het onderwerp seksueel misbruik ontstaat bij ds. Mulder (70), predikant van de gereformeerde gemeente in Rhenen, in de tijd dat hij werkzaam is als jurist. „Ik kwam in aanraking met jonge meisjes met psychische problemen. Sommigen waren seksueel misbruikt. Ik zag van dichtbij wat voor gevolgen dit op hun leven had. Al zou ik maar voor één van hen wat kunnen betekenen, dan zou ik dat niet nalaten, dacht ik toen.”

Als er in 2014 een adviescommissie bij seksueel misbruik in kerkelijke en/of pastorale relaties in de Gereformeerde Gemeenten (GG) komt, wordt hij voorzitter. „Seksueel misbruik is vreselijk en tekent iemand voor het leven. Zeker de kerk moet er alles aan doen om dat te voorkomen.”

De adviescommissie ondersteunt kerkenraden in het omgaan met ingrijpende en ingewikkelde situaties rondom seksueel misbruik door bijvoorbeeld een ambtsdrager of een leidinggevende van een vereniging.

Ds. Mulder: „We zijn meerdere keren ingeschakeld door kerkenraden. Voor welke zaken kan ik niet zeggen. Ons werk is zeer vertrouwelijk en vraagt om grote zorgvuldigheid. Wel hebben we van slachtoffers gehoord dat ze het fijn vonden dat we er waren.” Ook geeft de commissie aandacht aan preventie en voorlichting.

In de jaren daarna maakt de commissie zich hard voor een eigen meldpunt voor slachtoffers. „Als iemand zich onheus bejegend voelde door een ambtsdrager of kerkelijke leidinggevende moest diegene dat bij de eigen kerkenraad melden. Die is bevoegd en ook verantwoordelijk voor de veiligheid in de kerk. Maar de drempel om dat te doen was heel hoog.”

Dat meldpunt komt er in eerste instantie nog niet, tot teleurstelling van ds. Mulder. Wel kunnen slachtoffers vanaf 2016 een klacht indienen via een vertrouwenspersoon van Stichting De Vluchtheuvel, KOC Diensten of Stichting Schuilplaats.

In het voorjaar van 2020, enkele weken voor de vergadering van de generale synode, komt een misbruikzaak onder Jehovah’s Getuigen in het nieuws. „De Heere heeft het zo willen besturen dat mede hierdoor het voor de synodeleden duidelijk werd dat er een onafhankelijk meldpunt moest komen voor slachtoffers van misbruik in kerkelijke en/of pastorale relaties.”

Begin dit jaar gaat het meldpunt, dat is opgericht als Meldpunt Seksueel Misbruik Reformatorische Kerken, van start. Hierin participeren ook de Gereformeerde Gemeenten in Nederland en de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland.

Medewerkers zijn hulpverleners uit reformatorische organisaties. Zij bieden eerste opvang, advisering en doorverwijzing. Coördinator is Maria Vermeulen, docent hbo-pedagogiek bij Driestar educatief.

De komst van het meldpunt ervaart ds. Mulder als een mijlpaal. „Het is natuurlijk pijnlijk dat zo’n meldpunt nodig is, maar ik vind het een grote verbetering dat iemand rechtstreeks een klacht kan indienen in plaats van via een kerkenraad of vertrouwenspersoon. De kerk moet een veilige plek zijn”

Het meldpunt zit een beetje verstopt op gergeminfo.nl. Werpt dat geen hoge drempel op bij slachtoffers?

„Dat is nieuw voor mij. De bedoeling was dat het meldpunt op een centrale plek zou komen. Als dit de praktijk is, ga ik aan de bel trekken. Voor slachtoffers moet het makkelijk vindbaar zijn.”

Hoe gaat het nu verder met de adviescommissie?

„Het meldpunt zal zich ook richten op voorlichting en preventie binnen de kerken en fungeren als loketfunctie voor toerustingsvragen. Daarom is de adviescommissie opgeheven en omgevormd naar een klachtencommissie die officiële klachten vanuit het meldpunt onderzoekt.”

U nam in mei afscheid als voorzitter van de adviescommissie. Waarom?

„De opheffing van de commissie was voor mij reden om terug te treden. Na tien jaar is het doel bereikt: een eigen meldpunt. De verdere ontwikkeling daarvan laat ik aan anderen over.”

Hoe staat het met de openheid over seksueel misbruik in de Gereformeerde Gemeenten?

„Kerken hebben de achterliggende jaren meer oog gekregen voor slachtoffers van seksueel misbruik. Tien jaar geleden keken ze bij deze problematiek vooral naar de hulpverlening. Nu voelen kerkenraden zich vaker zelf verantwoordelijk om de kerk een veilige plek te laten zijn en blijven. Verschillende gemeenten hebben een vertrouwenspersoon aangesteld en protocollen opgesteld.”

Komt seksueel misbruik in de kerk tegenwoordig vaker voor dan vroeger?

„Dat vind ik lastig te zeggen. Ik geloof dat misbruik voorkomt sinds onze val in Adam. De media hebben de achterliggende jaren een grote rol gespeeld in de aandacht hiervoor. Niet alleen voor misbruik in de kerk, maar ook in de film- en sportwereld.”

Er bestaat nog een interkerkelijk meldpunt voor misbruik: Meldpunt seksueel misbruik in kerkelijke relaties. In hoeverre werkt u daarmee samen?

„Dit is een meldpunt van de Christelijk Gereformeerde Kerken, de Nederlands Gereformeerde kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Hersteld Hervormde Kerk.In de aanloop naar de oprichting van ons meldpunt zijn er verschillende gesprekken geweest met Ineke van Dongen van dit meldpunt. Zij heeft ons geadviseerd bij de aanpak en opzet van ons meldpunt, waar we haar erg dankbaar voor zijn. Contacten zijn er ook met Berna van der Zouwen van het Reformatorisch Meldpunt. Als we elkaar kunnen helpen, doen we dat.”