De webredactie is een nieuw liveblog begonnen.

Na een strijd van meer dan een jaar heeft het ministerie van Algemene Zaken een verzameling sms’jes van premier Mark Rutte over de coronabestrijding openbaar gemaakt. De Volkskrant diende vorig jaar maart al een verzoek in op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), maar stuitte telkens op tegenwerking van Algemene Zaken.

Uiteindelijk stapte de Volkskrant naar de rechter om de openbaarmaking af te dwingen. Het is de eerste keer dat telefoonverkeer van de premier is vrijgegeven. Ook een boel mails en andere documenten zijn openbaar gemaakt.

Alle vier de coronavaccins die tot nu toe zijn goedgekeurd, lijken goed te beschermen tegen de virusvarianten die het meest voorkomen in Europa. „Wel is het belangrijk om waakzaam te blijven”, zei bestuurder Noël Wathion van de Europese toezichthouder voor vaccins, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA).

Nederland is een van de laatste gebieden in Europa met een hoog risico op een coronabesmetting volgens de Europese tegenhanger van het RIVM. Op de nieuwste ‘coronakaart’ van het ECDC is het roodgekleurde Nederland omringd door haast louter oranje.

De mondkapjesplicht wordt niet per direct opgeheven. De rechter in Den Haag heeft dat in kort geding bepaald. De spoedprocedure voor het afschaffen van de maatregel in openbare binnenruimtes was aangespannen door de stichting Bewust Nederland.

Tussen woensdagochtend en donderdagochtend zijn er 1086 nieuwe positieve coronatests geregistreerd bij het RIVM. Dat zijn er 494 minder dan vorige week donderdag. Het gemiddelde niveau over de afgelopen zeven dagen is hiermee ook weer verder gedaald.

Meerdere coronatestlocaties in de provincie Utrecht zijn donderdagmiddag en vrijdagmiddag dicht. De teststraten in Amersfoort, Woerden, Veenendaal en Vianen sluiten om 13.00 uur. De andere twee locaties, beide in de stad Utrecht, zijn wel open. De GGD regio Utrecht heeft contact opgenomen met iedereen die een afspraak had om getest te worden, om de afspraak te verplaatsen naar een andere dag of een andere locatie.

Sint-Maarten krijgt, na maanden van politieke strijd, alsnog de omgerekend 19 miljoen euro aan coronasteun toegekend. Dat schrijft demissionair staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) in een brief aan de Tweede Kamer.

Nederlandse ziekenhuizen behandelen nog 573 coronapatiënten. Dat zijn 32 patiënten minder dan woensdag, een afname van ruim 5 procent in één dag. Een week geleden lagen nog bijna 800 patiënten met Covid-19 in de ziekenhuizen.

Op de intensive cares liggen nu 226 coronapatiënten, 13 minder dan een etmaal eerder, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). De overige 347 patiënten liggen op verpleegafdelingen.

Ziekenhuizen krijgen steeds meer ruimte om patiënten met andere aandoeningen dan Covid-19 te behandelen. Ze kunnen vaker de kritieke zorg leveren die binnen zes weken moet gebeuren. Ook zijn steeds meer operatiekamers in gebruik. Dat kan door de aanhoudende en snelle daling van het aantal opgenomen patiënten met de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt.

De Nationale Zorgautoriteit (NZa) komt wekelijks met een update over de capaciteit in de zorg. Negen ziekenhuizen kunnen de zogeheten kritieke planbare zorg niet volledig leveren. Dat zijn de ingrepen die binnen zes weken moeten worden gedaan om gezondheidsschade te voorkomen. Vorige week konden vijftien ziekenhuizen niet al die ingrepen op tijd doen. De week daarvoor waren het er twintig en nog een week eerder 25.

Van de operatiekamers is 83 procent in gebruik. Vorige week maandag was dat 79 procent en de week daarvoor 76 procent. Huisartsen verwijzen 97 procent van het verwachte aantal mensen door naar ziekenhuizen.

Ziekenhuizen moeten de komende tijd de gemiste behandelingen inhalen. Dat zijn bijvoorbeeld operaties die niet konden doorgaan door de coronadruk. Bovendien zijn er mensen die niet met hun klachten naar de huisarts zijn gegaan, en dus ook geen diagnose hebben gekregen. Huisartsen hebben bijna 1,5 miljoen minder doorverwijzingen gedaan dan verwacht kon worden als er geen corona-uitbraak was geweest. Bij sommige mensen zullen de klachten vanzelf zijn verdwenen, die hebben geen zorg meer nodig. Maar er is ook een onbekend aantal mensen dat rondloopt met ziektes die nog niet zijn ontdekt.

Omdat de druk op de ziekenhuizen minder wordt komt de NZa voortaan niet meer elke week, maar om de week met de cijfers.

Door aanpassing van het vaccinatieproces kan voortaan sneller ingeënt worden in Suriname. Er worden meer gericht vragen gesteld aan mensen die zich laten vaccineren, er wordt geen bloeddruk meer opgemeten en er is een wachttijd van maximaal een kwartier na de vaccinatie. Het is volgens Rakesh Sukul, de directeur van het Surinaamse ministerie van Volksgezondheid, duidelijk gebleken uit de prikresultaten van afgelopen week dat nu het tempo erin zit. Het gaat anderhalf keer sneller dan de afgelopen maanden, aldus Sukul.

Het idee voor een sneller vaccinatieproces kwam van de Nederlandse arts Marc Sprenger. Hij is door de Nederlandse regering als speciale coronagezant aangesteld. Volgens Sprenger is vaccinatie de beste manier om de coronapandemie in Suriname de kop in te drukken, zo zegt hij in gesprek met het ANP.

Toch is het aantal prikken per dag niet met dezelfde hoeveelheid gestegen. De reden hiervoor is dat de Surinamers inmiddels weten dat er geen schaarste aan vaccins zal ontstaan en minder haast hebben, aldus Sukul. Nederland heeft immers toegezegd binnenkort tussen de 500.000 en 750.000 vaccins naar Suriname te sturen.

Sprenger was vorige week in Suriname om te kijken welke hulp het land de komende tijd nog nodig heeft. Begin juni kwam er een groep van ruim twintig artsen, verpleegkundigen en technici naar Suriname. Inmiddels bestaat de groep uit ongeveer 35 mensen. „De bedoeling is dat er steeds ongeveer 35 mensen in Suriname zullen zijn om hun Surinaamse collega’s te ondersteunen. Zij zullen in Suriname blijven tot het aantal ziekenhuisopnames genormaliseerd is”, aldus Sprenger, die deze week minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge spreekt over verdere hulp aan het land.

Behalve personeel zal Nederland de komende tijd ook apparatuur en medicijnen naar Suriname sturen. Het gaat onder meer om zuurstofapparaten die patiënten thuis kunnen gebruiken.
Wat betreft de medicijnen gaat het om dexamethason en bloedverdunners. Deze medicijnen zijn belangrijk voor patiënten die zuurstof krijgen en herstellende zijn. Hoe lang Suriname de hulp van Nederland nog nodig heeft, is moeilijk te zeggen. Op dit moment komen er iedere dag nog meer dan tweehonderd positieve gevallen bij. Als de vaccinatiebereidheid groot blijft, kan het aantal besmettingen wel snel onder controle komen, aldus Sprenger.

De lage effectiviteit van het Duitse coronavaccin CVnCoV van farmaceut CureVac in de meest recente test vormt volgens het ministerie van Gezondheid geen probleem voor de Duitse vaccinatiecampagne. Het middel is voor 47 procent effectief tegen het coronavirus, aanzienlijk lager dan de door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gewenste 70 procent.

Een woordvoerder van het ministerie zegt dat de vaccinatiecampagne gewoon doorgaat zoals gepland. Duitsland heeft veel doses van het middel besteld, maar heeft ook genoeg andere vaccins om de Duitse bevolking in te enten. Nederland heeft 8,7 miljoen doses besteld bij CureVac.

Gezondheidsminister Jens Spahn zei eerder al dat CVnCoV niet nodig zou zijn om de huidige inentingsronde af te maken. De farmaceut hoopte vanaf het najaar vaccins te kunnen leveren. Duitsland en veel andere Europese landen, zoals Nederland, willen dan iedereen die dat wil al ingeënt hebben tegen het coronavirus. Het vaccin van CureVac zou dan gebruikt kunnen worden voor een volgende ronde, als dat nodig is.

Mensen die geboren zijn in 1999 en 2000 kunnen met ingang van donderdag een afspraak maken voor een coronavaccinatie, maakte Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) bekend. Zij krijgen het vaccin van BioNTech/Pfizer of Moderna.

Wie zich wil laten inenten kan daarvoor een afspraak maken via de site coronavaccinatie-afspraak.nl. Telefonisch een afspraak maken is ook mogelijk. Ze kunnen vervolgens terecht bij rond de 140 vaccinatielocaties van de GGD.

Mensen uit 1999 ontvangen vanaf zaterdag de uitnodigingsbrief voor de vaccinatie per post. In totaal zijn er ruim 223.000 mensen geboren in 1999.

Als mensen een vaccinatie hebben gekregen worden zij volgens het RIVM zo snel mogelijk van de verzendlijsten gehaald. Dit kan soms langer duren omdat de vaccinatiegegevens nog niet door het instituut zijn ontvangen. Mensen kunnen daardoor meerdere uitnodigingen ontvangen. Wie al een vaccinatie heeft, bijvoorbeeld als zorgmedewerker, mag de dubbele uitnodiging weggooien, aldus de gezondheidsorganisatie.

Mondkapjes zijn vanaf maandag niet meer verplicht in de buitenlucht in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. Het aantal coronabesmettingen in de aan Nederland grenzende deelstaat is dusdanig gedaald, dat een deel van de coronamaatregelen wordt afgeschaald.

In wachtrijen moeten echter nog wel mondkapjes worden gedragen, omdat mensen dan dicht op elkaar staan, net als in openbare ruimtes in gebouwen. Duitsland is sowieso bezig met het versoepelen van maatregelen. De noodwet voor de extra maatregelen wordt niet verlengd en vervalt 30 juni. Veel restricties worden dan geschrapt.

Thuiswerken is bijvoorbeeld vanaf juli niet meer verplicht in Duitsland. De autoriteiten kijken nog wel of er speciale regels moeten komen, bijvoorbeeld voor het dragen van mondkapjes op kantoor.

Andere landen zijn ook bezig met versoepelingen. Frankrijk schrapt de mondmaskerverplichting in de buitenlucht vanaf donderdag (17 juni) en de avondklok wordt op 20 juni afgeschaft.
Sinds 30 oktober was er een avondklok in het land, die op het hoogtepunt van de coronabesmettingen al om 18.00 uur inging. Momenteel is die vanaf 23.00 uur van kracht.

De Franse minister van Gezondheid Olivier Véran zei donderdag tegen televisiezender BFM dat vanaf juli ook de discotheken weer open kunnen. Maar wel onder strenge voorwaarden. De Franse horeca heropende in juni bijna volledig, onder een aantal voorwaarden zoals een maximum aantal bezoekers.

In België wordt het verplichte thuiswerken vanaf 1 juli afgeschaft. Veel bedrijven en werknemers hebben echter al aangegeven niet direct weer volledig op kantoor te gaan werken. Het dragen van mondkapjes en het afstand houden van elkaar blijven waarschijnlijk nog tot 1 september van kracht in België.

Twee derde van de Nederlanders vindt het niet duidelijk welke corona-documenten nodig zijn voor een vakantie binnen Europa. Voor een groot deel is dat reden genoeg om deze zomer in Nederland te blijven. Dat meldt Hart van Nederland op basis van onderzoek onder ruim 2600 respondenten van het eigen onderzoekspanel.

Met een negatieve test, een vaccinatiebewijs of een herstelbewijs kun je per 1 juli een land binnenkomen. Toch is dit niet voor iedereen duidelijk. „De voorlichting is al meer dan een jaar wisselend, dat geeft verwarring”, zegt een panellid.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken ontvangt talloze vragen over reizen naar het buitenland, reisadviezen en testen voor vakantie. Sinds er vorige week meer vakantielanden op ‘geel’ sprongen, merkte het ministerie een enorme toename in vragen. Waar ze normaal gesproken ongeveer 10.000 telefoontjes per week ontvangen, krijgen ze er sinds vorige week zo’n 25.000.

De problemen met de vaccinregistratie in Nederland blijven aanhouden. Liefst 1 miljoen prikken die door de GGD zijn gezet, zijn door ICT-problemen bij die dienst nog niet verwerkt in de centrale database van het RIVM, meldt het AD. Ook bij huisartsen en zorginstellingen zijn de achterstanden nog groot. Toch hoeven mensen zich geen zorgen te maken om hun coronapaspoort, bezweren betrokken partijen.

Volgens een woordvoerder van de GGD is er door het grote aantal prikken dat wordt gezet in combinatie met een ICT-storing een ‘file van gegevens’ ontstaan. Daardoor kunnen vaccinatiegegevens van mensen die daar toestemming voor hebben gegeven, niet naar het RIVM worden gestuurd.

Zo’n 1 miljoen inentingen zijn daarom nog niet terug te vinden in MijnRIVM, het persoonlijke webportaal waarop iedereen zijn eigen vaccinaties kan terug zien. „We betreuren de vertraging en werken keihard aan een oplossing”, zegt de GGD-woordvoerder.

Het coronavaccin van de Duitse biofarmaceut CureVac is in de laatste proef slechts 47 procent effectief gebleken tegen het coronavaccin, dat heeft het bedrijf woensdagavond laat laten weten. Daarmee voldoet het vaccin nog niet aan de geëiste criteria en komt de levering van miljoenen coronavaccins aan Europese lidstaten mogelijk in gevaar. Het bedrijf verwachtte in het vierde kwartaal vaccins te gaan leveren.

De wereldgezondheidsorganisatie WHO ziet graag een effectiviteit van 70 procent voor een coronavaccin. De Europese Unie heeft een bestelling van 450 miljoen doses van het CureVac-vaccin uitstaan, mits dat wordt goedgekeurd. Daarvan zouden er zo’n 8,7 miljoen naar Nederland gaan.

Het vaccin met de naam CVnCoV is getest op ongeveer 40.000 proefpersonen in Europa en Latijns-Amerika. „In de ongekende context van ten minste 13 virusvarianten die circuleren binnen de onderzoekspopulatie, had CVnCoV een tussentijdse vaccineffectiviteit van 47 procent tegen de ziekte van Covid-19 voor alle varianten. Daarmee voldeed het niet aan de vooraf gespecificeerde succescriteria”, aldus CureVac in een verklaring.

Volgens het bedrijf vormen de nieuwe, besmettelijkere varianten van het coronavirus voor een uitdaging voor de effectiviteit van het vaccin. De oorspronkelijke variant van het coronavirus die voor het eerst opdook in de Chinese stad Wuhan kwam nauwelijks voor onder de proefpersonen.

Nederlanders zijn sinds het begin van de coronacrisis minder uren gaan werken, maar willen juist langere werkweken maken. Dat meldt het statistiekbureau CBS op basis van cijfers over het eerste kwartaal van dit jaar.

De onderzoekers zien vooral het aantal banen van minder dan 12 uur in de week toenemen. In het eerste kwartaal was het aantal werkenden dat zoveel uren maakte met 83.000 toegenomen vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. De groep voltijders kromp juist. Sinds het tweede kwartaal laten de cijfers een beweging zien richting kortere werkweken.

Veel mensen die geen volledige werkweken draaien, willen juist meer uren maken. In het vorige kwartaal was het aantal deeltijders dat meer wilde werken met 71.000 toegenomen vergeleken met een jaar eerder. Dat betrof met name mensen die minder dan 12 uur in de week bezig waren met hun werk.

De redactie heeft een nieuw liveblog opgestart. Lees het blog van woensdag hier.