Totaal onverwachts kreeg Gerrit Vos uit Dordrecht vorig jaar een hartaanval. Zijn vrouw en overbuurvrouw reanimeerden hem. „Als zij vijf minuten later hadden gehandeld, had ik het niet kunnen navertellen.”
Het is 14 juli 2020, half negen ’s morgens. De 53-jarige Vos, havenarbeider, komt thuis uit zijn nachtdienst en duikt zijn bed in. Rond één uur ’s middags wordt hij wakker; hij heeft trek en eet een blik erwtensoep leeg. Daarna voelt de vijftiger zich niet fit. Hij wijt dat aan de maagverkleining die hij korte tijd daarvoor onderging. „Ik werd wel vaker misselijk of had last van zweetaanvallen als ik te veel had gegeten”, blikt Vos terug. „Vaak ging ik in zo’n geval even op de bank liggen, dan was het meestal snel weer over.”
Zo niet op die bewuste dinsdag in juli. Om vijf uur ’s middags voelt Vos zich nog steeds niet lekker. Hij besluit om voor het avondeten nog een uurtje naar bed te gaan en wat rust te nemen. „Rond zes uur kwam mijn vrouw mij roepen voor de maaltijd”, vertelt Vos. „Beginnen jullie maar vast, zei ik. Ik kom er zo aan.” Op het toilet krijgt de Dordrechter het echter benauwd. Ook krijgt hij pijn op de borst. „Dit is niet goed, dacht ik op dat moment”, zegt Vos. „Maar voor ik iemand kon roepen, ging het mis en viel ik op de grond.”
Zijn vrouw hoort hem vallen en haast zich naar boven. Zodra ze haar man ziet liggen –„mijn ogen draaiden al weg”–, rent ze het huis uit en roept ze de hulp van een buurman in. Samen leggen zij de vijftiger in de stabiele zijligging. „Ik begon echter te trillen”, vertelt Vos. „Ook kreeg ik kippenvel op mijn armen en benen. Toen hebben ze mij op mijn rug gelegd en is mijn vrouw begonnen met reanimeren.”
Heftig
De reanimatie is heel heftig geweest voor zijn echtgenote, zegt Vos. „Zij had nog nooit iemand gereanimeerd, ook niet in een oefensetting. Ze had enkel weleens op tv gezien hoe het moest. Op die kennis viel ze terug.” Tijdens de reanimatie breekt een van de ribben van Vos. „Dat bracht mijn vrouw aan het twijfelen”, vertelt hij. „Ga door, zei de buurman echter tegen haar. Als ze toen gestopt was, had ik de hartaanval waarschijnlijk niet overleefd.”
Na drie elektrische schokken met het AED-apparaat komt Vos weer bij. De hulpdiensten zijn inmiddels gearriveerd en de havenarbeider wordt op een brancard via de ramen van de bovenste verdieping zijn huis uit gedragen. In het ziekenhuis blijkt dat een dichtgeslibde hartslagader het probleem is en zetten de artsen een stent. „Wat de precieze oorzaak van de hartstilstand was, is niet duidelijk”, zegt Vos. „Stress, spanning, slecht eten: het zal allemaal hebben meegespeeld.”
Klap
Zo’n twee maanden na het voorval gaat Vos weer deels aan het werk. „Dankzij het snelle handelen van mijn omgeving heb ik weinig lichamelijke schade overgehouden aan de hartstilstand”, vertelt hij. „Wel heb ik last van licht geheugenverlies. Maar dat is dan ook het enige.”
Mentaal kwam de klap vooral voor zijn omgeving hard aan, zegt Vos. „Zelf was ik natuurlijk ook erg geschrokken. Maar de gebeurtenissen heb ik niet echt bewust meegemaakt. Mijn familie wel. Zij dachten dat zij hun man en vader gingen verliezen. Dat hakt erin. Tekenend is wel dat mijn dochter de eerste periode na de hartstilstand niet met mij alleen thuis wilde blijven. Dat durfde ze niet, want stel dat het weer gebeurt en zij is alleen met mij thuis… En als ik lang op het toilet zat, kwam mijn vrouw vragen of het wel goed met mij ging.”
De vijftiger beseft terdege dat de situatie heel anders had kunnen aflopen. „Als ik alleen thuis was geweest, had ik het waarschijnlijk niet kunnen navertellen. Als er vijf minuten later was gestart met de reanimatie of als er geen AED in de buurt had gehangen, hoogstwaarschijnlijk ook niet.”
Samen met zijn vrouw is hij van plan om zich binnenkort in te schrijven voor een reanimatiecursus. „Pas als het dichtbij komt, merk je hoe belangrijk het is dat je snel kunt handelen. Je redt er echt levens mee.”
