Een tevreden directeur Henk Hanskamp maakte het nieuws donderdag bekend. Boeren die zijn koetoilet in hun stal installeren, verminderen de (berekende) stikstofuitstoot met 35 procent.

Het koetoilet is een soort opvangbak waar de koe tijdens het eten van krachtvoer in plast. De urine blijft daardoor gescheiden van mest. Dat is belangrijk, want alleen als mest en urine mengen ontstaat ammoniak: de gasvorm waarin stikstof uit de mest naar de lucht ontsnapt. Volgens de nieuwe stikstofwet van minister Carola Schouten (Landbouw) moet de Nederlandse veehouderij de stikstofuitstoot in 2035 met de helft terugbrengen ten opzichte van 2019. Nieuwe technieken moeten daarbij helpen.

Hanskamp heeft zes jaar aan het koetoilet gewerkt. De toegekende emissiefactor op de zogeheten Rav-lijst (Regeling ammoniak en veehouderij) is een voorlopig cijfer. Langlopende metingen van de Wageningen Universiteit op een proefboerderij in Leeuwarden zullen binnen enkele jaren definitieve gegevens opleveren. Hanskamp rekent erop dat die aanmerkelijk gunstiger uitpakken.

Inmiddels hebben de eerste melkveehouders een bestelling gedaan. De levering van de koetoiletten start in januari. Boeren die de techniek aanschaffen, mogen ”intern salderen.” Dat betekent dat ze hun veestapel binnen hun bestaande vergunning kunnen uitbreiden, bij gelijkblijvende stikstofuitstoot. Tot nu toe kon dat alleen met zogeheten emissie-arme stalvloeren.

De kosten van het koetoilet bedragen 1000 euro per koe. Dat is ongeveer twee keer zo duur als investeren in emissie-arme vloeren. Hanskamp: „Maar met ons systeem verkrijgt de boer ook twee hoogwaardige meststoffen. Doordat er minder urine in zit, is de mest beter opneembaar voor het gras. En de urine zelf kan dienen als vervanger van kunstmest die de boer anders moet aankopen.”

Het koetoilet kan zowel in nieuwe als bestaande stallen worden geplaatst. „Daardoor zijn ook bestaande stallen emissie-arm te maken”, zegt Hanskamp.