De kerken in Myanmar zijn dicht door corona. Maar dat weerhoudt christenen er niet van te bidden voor vrede, na de staatsgreep van februari. „We vragen om heling van ons land, waar we al tientallen jaren naar verlangen.”
Het internet ligt eruit in Myanmar. Kort na de staatsgreep van 1 februari legden de militaire machthebbers het webverkeer zo goed als plat. Maar een gesprek via Whatsapp blijkt toch nog mogelijk.
Met alle gevaren van dien voor de gesprekspartner aan Myanmarese kant, want de junta in het land maakt korte metten met elke vorm van oppositie. Zowel op straat, waar de afgelopen weken tientallen doden vielen door gewelddadig optreden van de oproerpolitie, als op digitale kanalen waarop mensen hun ongenoegen uiten.
„We proberen ons niet aan angst over te geven”, vertelt een arts vanuit de stad Yangon echter. Om veiligheidsredenen wil hij niet met zijn naam in de krant. „Als we ons nu bij de situatie neerleggen, glijden we af naar Noord-Koreaanse toestanden.”
Angst is er echter wel degelijk, zegt de medicus. „Zodra je de voordeur uitstapt, begint het gevaar. Je kunt zomaar worden aangehouden. Als iemand in de historie van de news feeds op je telefoon ziet wat je hebt bekeken, ben je je leven al niet zeker. Of als iemand je heeft verlinkt, is het niet ondenkbaar dat je familie morgen je dode lichaam in ontvangst moet nemen.”
Persoonlijk is de dokter „niet bijzonder bang.” Maar hij voelt wel de verantwoordelijkheid voor het team mensen dat hij aanstuurt. „Zij kunnen worden gearresteerd, op elk moment verdwijnen. Dat maakt je heel voorzichtig.”
„Het was de afgelopen dagen heel intens”, vertelt hij. „Voortdurend hoorden we schoten en het geluid van ruiten die werden ingeslagen.”
De staatsgreep kwam voor velen in Myanmar niet onverwacht, meent de arts. „Als ik terugkijk, hadden we deze situatie steeds als een soort luchtspiegeling voor ons gezien. Het leger moest na de verkiezingen van 2015 de macht aan een burgerregering overdragen. Maar in de ogen van de generaals hebben de strijdkrachten nooit verloren. De laatste vijf jaar hebben we dan ook steeds geleefd met geruchten over een ‘herovering’ door de militairen.”
Die vrees werd op 1 februari werkelijkheid, toen het leger opnieuw de macht greep en president Win Myint en Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi arresteerde.
Instabiel
Voor christenen in Myanmar is het leven er na de staatsgreep bepaald niet makkelijker op geworden, stelt de christelijke medicus. „Onder de burgerregering hadden we veel meer vrijheid. Die zorgde er ook voor dat extreemrechtse boeddhistische elementen in de samenleving zich gedeisd hielden. Nu is onze bewegingsruimte een stuk kleiner. De situatie is erg instabiel, vooral als minderheid in een voornamelijk boeddhistisch land.”
Volgens de Myanmarese dokter is er echter ook een winstpunt. „Mensen komen nu tot het besef dat de ordetroepen die nu in de straten van de grote steden de protesten neerslaan, dezelfde wreedheden jarenlang tegen de minderheden in ons land begingen. Dat leidt tot meer begrip voor bijvoorbeeld de Karenvluchtelingen.”
De roep om gerechtigheid voor de minderheden in Myanmar klinkt ook door in de gebeden, zegt de arts. „We vragen om heling van ons land, waar we al tientallen jaren naar verlangen. Speciaal ook voor de etnische minderheden. We bidden dat het gif van de militaire dictatuur mag worden verwijderd. Tegelijkertijd moeten we realistisch zijn: de junta zal alleen zonder gezichtsverlies afscheid nemen.”
Pessimistisch is de Myanmarese arts echter niet. Voor hem was de foto van een Myanmarese non en geknielde soldaten die afgelopen week de wereld overging symbolisch. „Enerzijds laat dat de situatie van David en Goliath zien waarin we verkeren. Aan de andere kant weerspiegelt dat beeld de veerkracht van de bevolking. We staan eensgezind op tegen dictatuur en wapens.”
