Kerken kunnen zich melden voor de zogeheten Fieldlabexperimenten, zei minister De Jonge dinsdag tijdens de coronapersconferentie. Maar of de proeven met grootschalige bijeenkomsten ook voor kerken soelaas bieden, is nog maar zeer de vraag. „Ik zie niet in hoe kerken een dusdanig experiment kunnen vormgeven.”
Sinds maandag 15 februari organiseert Fieldlab Evenementen bijeenkomsten met honderden bezoekers. Deelnemers hoeven geen 1,5 meter afstand te houden. Wel moeten zij zich maximaal 48 uur van tevoren laten testen. Vijf dagen na het experiment moeten zij opnieuw getest worden. Op de evenementlocatie worden vragen gesteld over eventuele klachten, wordt de temperatuur opgenomen en ondergaan enkele deelnemers een sneltest.
Ook kerken zouden in theorie kunnen deelnemen aan die zogeheten fieldlabs, zei minister De Jonge (Volksgezondheid) dinsdagavond tijdens de persconferentie. De bewindspersoon gaf aan welwillend om te zullen gaan met verzoeken van kerken die van de mogelijkheid gebruik zouden willen maken. Wel stelde hij dat het organiseren van een dergelijk experiment veel organisatiekracht vergt.
Erg optimistisch over de mogelijkheid om als kerk deel te nemen aan de Fieldlabexperimenten is SGP-senator Peter Schalk, betrokken bij het overleg tussen minister Grapperhaus en de kerken, daarom niet. Een theatervoorstelling of een voetbalwedstrijd, waarbij tot nu toe fieldlabs zijn gedaan, is van een andere orde dan een kerkdienst, stelt hij. „Zo’n bijeenkomst is incidenteel. De zondagse erediensten hebben echter een structureel karakter. Ik denk daarom niet dat kerken een systeem ontwikkeld krijgen waarbij kerkgangers zich voor, tijdens en enkele dagen na de dienst laten testen. Dat is voor wekelijks terugkerende kerkdiensten gewoon niet haalbaar.”
Routekaart
Een kerkdienst is bovendien een zeer gestructureerde bijeenkomst, zegt Schalk. „Kerken hebben vanaf het begin van de coronacrisis al gezocht naar manieren waarop ze op een verantwoorde manier toch met groepen mensen samen kunnen komen”, licht hij toe. „In feite zijn de zaken die nu in de fieldlabs getest worden, bijvoorbeeld het dragen van een mondkapje tijdens verplaatsingen, het invoeren van triage en het van tevoren aanmelden, allang opgenomen in de kerkelijke protocollen. Ik vraag me daarom af wat een fieldlab nog zou toevoegen voor de kerkdiensten.”
Hij ziet dan ook meer in de invoering van de routekaart voor kerken, waaraan het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) werkt. „Ik hoop dat die op korte termijn vastgesteld kan worden, zodat kerken weten op welke manier het kerkbezoek weer langzamerhand opgeschaald kan worden, liefst met een percentage van het aantal zitplaatsen.”
Fieldlabs zijn gericht op bijeenkomsten met een verdienmodel, zegt Schalk. „Winstbejag speelt altijd mee. Dat is bij kerken anders. De kerk snakt ernaar de boodschap van vrije genade weer uit te dragen. Daarvoor kan zo’n routekaart hopelijk perspectief bieden.”
Gesprek
Ook ds. R. P. van Rooijen, preses van de synode van de Hersteld Hervormde Kerk, ziet weinig in deelname aan fieldlabexperimenten. „Ik zie niet in hoe kerken een dusdanig experiment kunnen vormgeven. Iedereen voor en enkele dagen na een kerkdienst laten testen, gaat erg ver. Ik zou eerlijk gezegd niet weten hoe we dat zouden moeten vormgeven.”
Wat de mogelijkheid om deel te nemen aan fieldlabs voor de Protestantse Kerk in Nederland betekent, is nog niet duidelijk, zegt woordvoerder Hugo Bulk. „We hopen daarover op termijn nog in gesprek te gaan.”