De twee partijen die tegenover elkaar staan zijn het over de kern van de zaak helemaal met elkaar eens: elektrisch vissen met de zogeheten pulskor is een milieuvriendelijke techniek die volop de ruimte zou moeten krijgen.

De organisatie van kottervissers VisNed voert namens veertig vissers een procedure tegen de Nederlandse overheid. Die trok in 2019 de pulsvergunningen van zo’n tachtig vissers in. Ze moest wel, want de Europese Unie had elektrisch vissen verboden -tégen de zin van de Nederlandse visserijminister Carola Schouten.

De veertig vissers eisen een schadevergoeding. De manier waarop hun vergunningen zijn ingetrokken is juridisch niet in de haak, betoogt hun advocaat. Het ombouwen van puls naar de traditionele boomkorvisserij kost al gauw 150.000 tot 200.000 euro per schip. Daar komt bij dat vissen met de boomkor extra brandstof kost en minder efficiënt is. Gemiddeld bedraagt de schade 400.000 euro per jaar.

Bovendien is de verdeling van de pulsvergunningen volgens de vissers jaren geleden niet eerlijk verlopen. Nederland heeft op verschillende tijdstippen aan drie groepen vissers vergunningen verleend, waarbij de eerste twee groepen een vergunning voor onbepaalde tijd kregen en de laatste voor vijf jaar. Volgens de vissers is dat willekeurig gebeurd. De laatste groep moest al in de zomer van 2019 stoppen met pulsvissen. De middengroep mocht een half jaar langer doorgaan. De eerste groep hoeft zijn schepen pas komende zomer om te bouwen.

„Minister Schouten had de ruimte in de overgangsperiode over alle vissers kunnen verdelen. Bijvoorbeeld door iedereen een beperkt aantal visdagen toe te kennen waarop ze de puls nog mochten gebruiken”, zegt de advocaat.

Wat volgt is een juridisch steekspel met een verrassend eind: beide partijen vinden het verstandig om te wachten op het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Dat doet naar verwachting in de loop van dit jaar uitspraak in een procedure die door minister Schouten is aangespannen om het Europese pulsverbod alsnog van tafel te krijgen.

De rechtbank besluit de zaak voor een halfjaar op te schorten. Wel krijgt het ministerie van LNV huiswerk mee: dat moet nog eens op een rijtje zetten waar de toekenning van de vergunningen aan de drie groepen op was gebaseerd.

Menselijke kant

VisNed-directeur Pim Visser reageert na afloop van de zitting tevreden. „De rechtbank had zich terdege voorbereid en stelde heel relevante vragen. Ook is er geluisterd naar de menselijke kant. Zes vissers mochten vertellen welke gevolgen het intrekken van de pulsvergunningen voor hun bedrijven en hun families heeft.”

Vorige week deed de rechtbank Den Haag uitspraak in een soortgelijke procedure die door een andere belangenorganisatie, de Nederlandse Vissersbond, namens zestien visserijbedrijven was aangespannen. De rechter bepaalde dat het ministerie van LNV een nieuw besluit moet nemen over compensatie van vissers uit de eerste twee groepen, die een pulsontheffing voor onbepaalde tijd hadden. Daarbij moet de minister rekening houden met de schade die de vissers lijden.