Natuurinclusiever boeren betekent in het algemeen extensiveren en meer land per koe. Extra land is dan nodig, maar duur. Stichting Aardpeer biedt een oplossing met pachtland. Jaring Brunia maakt al gebruik van zo’n constructie.
Melkveehouder Jaring Brunia (35) uit het Friese Raerd heeft het bedrijf van zijn ouders net voor het einde van de melkquotering in 2014 overgenomen. Veertig hectare eigen land zat er bij. Dat was te weinig om met een biologische werkwijze de ruim vijftig koeien te kunnen weiden. Er moest dus land bij. Extra land van de buren kopen was ook met hulp van de bank niet aan de orde. Dan zou zijn bedrijf te veel moeten intensiveren, iets dat volgens de jonge ondernemer geen optie zou zijn.
Het initiatief Aardpeer bracht uitkomst. Daarbij wordt grond aangekocht door een speciale stichting. Die ontvangt geld door obligaties uit te geven en door giften en legaten. Boeren kunnen de grond pachten tegen gunstige pachtprijzen. Aardpeer is een initiatief van Stichting BD Grondbeheer, Stichting Herenboeren NL, Stichting Wij.land en Triodos Regenerative Money Centre.
Natuurinclusief
De constructie is bedoeld voor alle boeren die natuurinclusiever willen werken. Het is niet per se noodzakelijk om biologisch te worden. Gebruik van kunstmest, chemische middelen en krachtvoer is verboden en koeien moeten wel volop kunnen weiden.
Brunia heeft op deze manier vorig jaar 25 hectare erbij kunnen pachten. Daarnaast kan hij gebruik maken van vijftien hectare grond van natuurorganisatie It Fryske Gea, vooral voor de hooiwinning. „Met die extra 25 hectare hebben we met de 75 koeien die we nu hebben voldoende areaal.
Bij deze wijze van produceren ontvangen we een hogere melkprijs, kan ik extensief boeren met gemiddeld een koe per hectare, halen we er een prima bestaan uit en laten we het bedrijf en de natuur er omheen ook in een prima staat na aan een volgende generatie. Er is nu voldoende perspectief om goed te boeren.”
Het speciale pachtcontract heeft dan ook een looptijd van dertig jaar. Dat betekent voldoende tijd om tot zijn 65e bij een bedrijfsoverdracht dat door te geven aan een volgende generatie. „In deze erfpachtconstructie is er opgenomen dat deze relatief gemakkelijk kan worden verlengd voor nog eens dertig jaar.”
Andere orde
Brunia is nu jaarlijks per hectare (voor het pachtland) een bedrag van 750 euro kwijt. „Dat is van een geheel andere orde dan wanneer ik het zou moeten kopen. Ik zou dan 4000 euro per hectare kwijt zijn. Om dat terug te verdienen, zou ik veel intensiever moeten boeren.”
Ook de mogelijkheden voor overname zijn met deze opzet volgens de Raerder gunstiger. „Anders had ik 25 hectare bij moeten kopen, moeten intensiveren en was de overnamesom veel groter geweest. Het is voor jongeren die bedrijven overnemen tegenwoordig een grote financiële drempel die genomen moet worden.”