Steven van Westreenen, eigenaar van een agrarisch adviesbureau en nummer 24 op de SGP-lijst voor de verkiezingen, was donderdag blij met de oproep van Eerste Kamerlid Peter Schalk (SGP). „Deze wet is te eenzijdig gericht op het algemeen belang. Men heeft stikstofruimte nodig voor de natuur en voor andere economische activiteiten, zoals de bouw en infrastructuur. Daarvoor wordt de landbouw geslachtofferd, met grote sociaal-economische gevolgen voor boerengezinnen. Het zou goed zijn als die nog eens onder de loep worden genomen.”

Mocht de wet inderdaad controversieel verklaard worden, dan kan een volgend kabinet de behandeling ervan alsnog doorzetten. De wet is dus niet van tafel. Overigens kan een nieuwe regering de wet ook intrekken.

Volgens Van Westreenen is de SGP steeds tegen de aanscherping van de natuurdoelen in de stikstofwet geweest. Daarom heeft de Tweede Kamerfractie tegen het amendement gestemd dat daarop betrekking had. Dat –aangenomen– amendement leidde ertoe dat volgens de wet de stikstofuitstoot in Nederland in 2035 de helft lager moet zijn dan in 2019. In het oorspronkelijke wetsvoorstel stond alleen dat de uitstoot in 2030 met 26 procent moest zijn verminderd.

De SGP stemde overigens alsnog in met het aangepaste wetsvoorstel. Kort voor de behandeling in de Tweede Kamer sloot de partij samen met SP en 50PLUS een akkoord met de coalitie. Daarbij wist de SGP enkele voor boeren positieve punten in de wet te krijgen, die Van Westreenen alleen maar toejuicht. „Ik hoop dat die overeind blijven.”

Zo wordt de legalisering van de zogeheten PAS-melders juridisch geborgd. Dit zijn ruim 3600 meest agrarische bedrijven, die onder de oude stikstofwetgeving (PAS) waren vrijgesteld van het aanvragen van een natuurvergunning. Zij waren buiten hun schuld plots illegaal bezig toen de PAS in 2019 door de Raad van State buiten werking werd gesteld.

Daarnaast mogen boeren die worden uitgekocht om de stikstofneerslag op nabijgelegen kwetsbare natuur te verminderen toch elders in het land een bedrijf starten. Aanvankelijk was dat niet toegestaan, tot frustratie van de georganiseerde landbouw die sprak van een „beroepsverbod.”

Onderdeel van de deal was ook de toezegging dat het kabinet het initiatief neemt voor een zogeheten landbouwakkoord. Daar maakt de SGP zich al langer sterk voor. In zo’n akkoord maken landbouworganisaties, banken, voedingsmiddelenindustrie en maatschappelijke organisaties langetermijnafspraken over verduurzaming van de landbouw gekoppeld aan een eerlijke beloning voor de boeren.

LTO roept de Eerste Kamer op om de stikstofdoelstelling voor 2035 uit de wet te halen, omdat die voor boeren niet haalbaar is. Maar LTO wil geen vertraging in de legalisatie van PAS-melders, laat staan dat de wet alsnog van tafel gaat. De organisatie acht de kans namelijk reëel dat na de verkiezingen de positieve punten die in het huidige voorstel staan, zullen sneuvelen.