Jongeren van de jeugdvereniging die op bezoek gaan bij ouderen, oproepjes om kaarten te sturen, het bezorgen van een bloemstukje bij eenzamen. Elders worden meditaties en voorleesuren via de kerktelefoon verzorgd. Er zijn gezinnen die een alleenstaande of oudere uitnodigen om op zondag bij hen mee te luisteren naar de uitgezonden preek. Het is een greep uit de vele mogelijkheden.

De hersteld hervormde gemeente in Staphorst richt de aandacht vooral op jongeren. „Alleenstaanden en jongeren mogen vaker naar de kerk. De jongeren mogen samen met leeftijdgenoten naar de kerk.” De gedachte hierachter is dat zij zo naar de kerk blijven gaan en elkaar daarin als vrienden kunnen stimuleren.

De Staphorstse gemeente heeft ook aandacht voor de ouderen. „Elke morgen wordt er een Bijbelverhaal verzorgd en elke middag een vrij verhaal verteld” voor de kerktelefoon, zo reageert een van de betrokkenen op een oproep die de redactie van het Reformatorisch Dagblad plaatste.

In de gereformeerde gemeente te Werkendam is in december een cadeaupakkettenactie opgezet „voor ouderen, alleenstaanden en anderen die dit nodig hebben”, laten de coördinatoren Caroline Agteresch, Elize Dekker en Carla Lobbezoo weten. „We hebben veel vrijwilligers kunnen krijgen. Zo hebben we met elkaar mooie pakketten kunnen maken. De cadeautjes zijn bijna allemaal ontwikkeld of gesponsord door mensen uit de gemeente.”

Ook kinderen uit de gemeente werden bij de actie betrokken. „We hebben heel veel tekeningen, brieven, kleurplaten en andere knutselwerkjes van kinderen gekregen voor in de pakketten. We hadden hun gevraagd om hun adres erop te schrijven, zodat de ontvanger een berichtje terug kan sturen. Dit is massaal gedaan. Het was voor de ouderen leuk, maar zeker ook voor de kinderen.”

De gereformeerde gemeente van Rotterdam-IJsselmonde probeert wat voor ouderen in de gemeente te betekenen door eens in de paar weken een avond met muziek en een verhaal voor de kerktelefoon te verzorgen, zo meldt Rilana de Jong. „Dankzij het enthousiasme blijven we ermee doorgaan. We horen ook uit de gemeente, en van anderen die meeluisteren, dat mensen het waarderen.”

Niet alle initiatieven zijn overigens even succesvol. De Apeldoornse pioniersgemeente De Fontein zette bijvoorbeeld een luisterlijn op voor ouderen – overigens al voordat corona om zich heengreep. Er leek behoefte aan een dergelijke telefoonlijn te zijn. Maar na enige tijd bleek dat maar weinig ouderen de weg naar het nummer konden vinden.

De pioniersgemeente uitgaande van de Protestantse Kerk in Nederland zette daarop in op directe contacten met ouderen via het pastoraat in de wijk. „Via een zorgcentrum zijn er persoonlijke lijntjes naar ouderen ontstaan”, aldus een woordvoerder.

Cupcake

Verander de wereld, begin bij jezelf. Die spreuk is ook toepasbaar binnen de kerk, benadrukken diverse mensen in hun reactie op de oproep van de redactie. „We hoeven niet alles op de kerk te schuiven. We kunnen ook zelf iets doen. Ga niet afwachten, kom zelf met een idee. De kerkenraad heeft al genoeg te doen in deze tijden”, reageert iemand.

In de christelijke gereformeerde kerk in Aalten wordt daar concreet invulling aan gegeven. Een van de leden gaat elke week langs bij ouderen in de gemeente. Ze neemt dan wat mee: een kaartje en een cupcakeje. Zij houdt met de ouderen een praatje op afstand. „Dat wordt zeer gewaardeerd.”

Andere kerkleden gaan in stilte hun gang. Uit principe, zo zegt Anthony Janse in zijn reactie op Facebook: „Dat we omzien naar hulpbehoevende broeders en zusters in de gemeente en daarbuiten is ieders opdracht en dat de kerkenraad samen met de diakenen een taak heeft om de behoeftigen in eigen gemeente met hulp van de gemeenteleden van het nodige te voorzien is naar Gods Woord. Maar dat we als gemeente/kerk(en) hele plannen gaan opstellen en mensen gaan recruteren om binnen die plannen al of niet betaald te gaan functioneren valt niet Bijbels te funderen.”

Er kwamen ook reacties binnen waarin teleurstelling doorklinkt. Er zijn kerkelijke gemeenten waar niets extra’s wordt gedaan voor eenzamen of er wordt geen ruchtbaarheid aan gegeven.