In de loods van het KNRM-reddingstation in Katwijk aan Zee is het stil. De reddingsboot staat startklaar, de neus van de trekker die de boot richting het strand vervoert, stoot bijna tegen de roldeur aan. „Als er een alarmering komt, is de stilte hier zo verdwenen,” zegt Van Dijk. „De opstappers komen hiernaar toe, trekken hun overlevingspak aan en stappen in de boot. De trekker brengt de boot op het strand en rijdt achteruit de golven in. Als er zestig centimeter water onder de kiel zit, wordt de boot gelanceerd en zijn we onderweg.”

Hoe word je fotograaf voor de KNRM? Van Dijk lacht. „Fotograferen deed ik altijd al graag. Rond het jaar 2000 vroeg voormalig schipper Hugo van Duijvenbode of ik eens langs kon komen om te praten over foto’s maken voor het reddingstation.” Van Dijk ging aan de slag als pr-coördinator. Hij stelde persberichten op en maakte foto’s. Heel veel foto’s. Op de tafel in de kantine liggen diverse fotoboeken. Ieder jaar brengt de fotograaf zo’n boek uit. Het laat een dwarsdoorsnede zien van het reddingswezen in Katwijk. Een vastgelopen jacht, een bultrug op het strand, een zeilboot zonder mast, en een grote oefening, compleet met vissersboot en lotusslachtoffers, het staat er allemaal in.

Van Dijk, eerder werkzaam als ambulancechauffeur, is nu uitgiftecentralist bij de meldkamer Ambulancezorg van Hollands Midden. In die functie coördineert hij alle inzet rondom een incident. „Ik regel dat de ambulance of traumahelikopter naar een incident gaat. Of het nu gaat om de inzet van Staatsbosbeheer, de KNRM, de Reddingsbrigade of de ambulance, je doet je uiterste best om alles in goede banen te leiden. Het geeft voldoening als dat lukt. Dezelfde voldoening voel je bij een reddingsactie waarbij je mensen uit zee redt die doodsangsten hebben uitgestaan.”

Donateurs

Met zijn foto’s wil Van Dijk aan de mensen laten zien hoe hulpverlening plaatsvindt en onder welke omstandigheden de vrijwilligers hun werk doen. „Wij gaan naar plekken waar anderen graag vandaan gaan. Die actie wil ik vastleggen.” De foto’s worden gebruikt voor de pr en voor de donateurs, waar de KNRM afhankelijk van is.

Reanimatie

Sommige voorvallen maken een blijvende indruk op Van Dijk. Omdat een redding niet altijd goed afloopt. „Ooit hadden we drie drenkelingen. Een Duits meisje was in de zee in problemen gekomen. Een vriendinnetje en haar vader probeerden het meisje uit zee te halen. Het meisje kwam uiteindelijk zelfstandig uit het water. Het vriendinnetje en haar vader werden door omstanders en hulpverleners uit de zee gehaald. Vader en dochter werden gereanimeerd op het strand, maar zijn overleden. Dan gaat de camera uit en vecht je voor een mensenleven. Zulke inzetten gaan niet in de koude kleren zitten. Ze blijven je bij.”

Ook een reddingsactie waarbij vrijwilligers haast met een boot ten onder gingen, staat Van Dijk op het netvlies gebrand. „Ik zie die twee vrijwilligers nog staan, op de achterkant van een jacht. Ze probeerden de pomp aan de praat te krijgen om het water uit de boot te pompen. Maar het bootje zonk steeds dieper. „Spring eruit!” riepen we. Dat deden ze. Je moet er niet aan denken dat iemand met zijn overlevingspak in een touw van de boot blijft hangen. Dan word je meegesleurd naar de zeebodem.”

Weersomstandigheden

De fotograaf schiet het liefst plaatjes van hoge golven en barre weersomstandigheden. „Ik maakte eens een fotoserie over de reddingsboot van Lauwersoog. Ik was aan boord van de boot van Schiermonnikoog om van daar uit de boot van Lauwersoog te fotograferen. Het was windkracht 10 en verschrikkelijk slecht weer. Ik stond achter het stuurhuis, vastgehouden door een bemanningslid, foto’s te maken. De golven sloegen over de reddingsboot heen. Ik stond daar met 100 procent focus om het natuurgeweld goed vast te leggen. Dat zijn de klussen waar ik ontzettend van geniet.”

In december zwaaide hij als hulpverlener bij de KNRM af. „Het werd drukker thuis, met twee kleine kinderen. Mijn vrouw werkt, ook op onregelmatige tijden, net als ik. Daarom heb ik besloten om te stoppen.” Wel blijft Van Dijk als freelancefotograaf zijn bijdragen leveren voor het reddingstation en het hoofdkantoor van de KNRM in IJmuiden. Oefeningen, reddingsacties – hij blijft fotograferen. Achterin de auto heeft Van Dijk zijn overlevingspak liggen en zijn koffer met camera’s. „Onlangs spoelde er een potvis aan op Vlieland. Vaak zwemmen die beesten in groepen. Grote kans dat er nog ergens een aanspoelt. Dan rijd ik er snel heen om die op de foto te zetten.”