Van twee uur ’s middags tot twee uur in de nacht zitten dispuutsleden uit het hele land aan het scherm gekluisterd. Om het aantreden van het zeventigste landelijk bestuur live mee te maken, mee te praten over het beleid en de ludieke voorstellen bloedserieus te verdedigen.

Het oude en nieuwe bestuur zelf zijn bijeen op een „geheime locatie” in Veenendaal. „We wilden er een mysterieuze draai aan geven. En ervoor zorgen dat we echt met z’n tienen in dat zaaltje bleven”, legt Hanna Kaars, kersverse praeses van de christelijke studentenvereniging, na afloop uit.

De leden zitten keurig in jasje-dasje achter hun laptop. Dat mag ook wel, want volgens de notulen van de vorige vergadering liepen de gemoederen over de kledingcode hoog op. Sommige eerstejaars durfden in spijkerbroek te verschijnen. Ook vergat een aantal de voorzitter te bedanken voor het woord. De „sjaars” kregen een waarschuwing. Tenslotte konden ze hun gebrek aan mores weinig helpen. Door corona zijn ze nog niet goed ingeburgerd in de gebruiken van de vereniging.

Pixels

Corona maakte het een vreemd jaar, zegt scheidend praeses Dirk van Braak in zijn jaarrede. „Het was een voorzitterschap vanachter een scherm met pixels. Een jaar van onzekerheid, valse hoop en teleurstelling. Toch heb ik genoten. Ondanks dat ik graag met u had geborreld en tot in de ochtenduren gesprekken gevoerd op conferenties.”

Ook het kaderweekend met plaatselijke besturen, de sportdag en borrels bezweken onder corona, haalt abactis Koen Klein aan. „Dit jaar steekt schraal af bij mijn eigen eerste jaar.”

Voordat het bestuur het stokje doorgeeft, volgt nog een rondvraag. „Bent u met mij van mening dat het wat decadent is voor een student-bestuurder om een motor te hebben?” wil een van de leden weten. „Ja, wat is decadent?” vraagt Van Braak. „Sommige mensen vinden een tweede huis op Ibiza decadent. Een motor zie ik vooral als nuttig vervoersmiddel.”

Manchetknopen

Voorafgaand aan de wisseling van de wacht sluit de praeses zijn bestuursjaar af met gebed. Hij dankt voor alles wat er mocht gebeuren, ondanks corona. En bidt om hulp en nabijheid. „Dat het bestuur in het nieuwe jaar mag floreren en de Civitas, de vereniging, zal leiden naar Uw wil.”

Plechtig draagt hij de verantwoordelijkheden over. „Dan dechargeer ik met navolgende hamerslag uit de functie van…” klinkt het als de aftredende en aantredende leden tegenover elkaar staan. „En installeer ik in dezelfde functie…” Deze keer hangt de praeses de linten niet om, maar overhandigen de vertrekkers die via een tafeltje aan hun opvolgers. Anderhalve meter gegarandeerd.

Handen klappen voor de camera’s, maar het blijft stil. Totdat een dispuutshuis de microfoon openzet. Op verzoek van voorzitter Kaars showt de nieuwe fiscus –penningmeester– nog even zijn gloednieuwe manchetknopen en schoenen voor de laptop.

Nieuwjaarsduik

Het online vergaderen verloopt vrij soepel. Totdat het digitaal stemmen begint. Aan de beurt is de motie Schuimbaas, die de net aangetreden bestuurders vraagt in januari een nieuwjaarsduik te nemen in de Noordzee. Zodat zij „met frisse blik de toekomst en de Civitas tegemoet treden.”

Een Leids dispuutshuis komt met een amendement: meneer de vice-praeses, actief voor de ChristenUnie, moet tijdens de duik een SGP-oranje das dragen. Een volgend lid pleit ervoor dat het gebeuren „met het oog op de jeugd wordt vastgelegd in een vlog.”

Omdat er wat technische problemen zijn, heffen de CSFR’ers eerst hun verenigingslied aan. Twee bestuursleden, benoemd tot koorkinderen, prevelen vanachter een mondkapje mee. In Zoom schuiven tientallen microfoontjes open waarna een digitaal gebrul over het web gaat. Weinig harmonieus, toch saamhorig.

Knakworsten

Intussen staat het eerste amendement klaar op het scherm. Iedereen zit klaar voor de start, als een lid inbreekt met een dringende kwestie. „De knop play zou maken dat wij kunnen stemmen”, geeft hij aan. „In Veenendaal is de wifi niet alles”, verklaart de voorzitter de vertraging.

Via een stemtool bepalen de aanwezigen dat na afloop van de nieuwjaarsduik knakworsten worden gegeten. Een voorstel dat de reddingsbrigade vooraf wordt ingelicht, haalt het niet.

Bij de agendapunten over visie en beleid vliegen veelvuldig blauwe handjes in de lucht. Bij de passage over het naleven van de coronarichtlijnen merkt een lid op dat niemand het bestuur controleert. Hij wil daarvoor iemand aanstellen. Een mede-amicus wijst echter op het wetboek der CSFR. „Daarin staat dat het bestuur staat te doen wat het heeft ingebracht. Dit punt heeft dus volstrekt geen amendement van node.” Het wordt dan ook geschrapt.

Verbonden

„De veerkracht van de Civitas moest zich gedwongen laten testen, zichzelf bewijzen”, zegt praeses Kaars over de coronacrisis in haar intrederede. Het nieuwe bestuursjaar start onder het motto: „Waar de Civitas samenkomt, zal zij verbonden zijn.”

Als de overheidsregels het toelaten, ontmoeten de leden elkaar fysiek. Hoe vaak dat kan, hangt af van het aantal leden van een plaatselijk dispuut – tussen de 30 en 180. Grotere afdelingen nodigen mensen soms uit in shifts. Bij Bijbel- en studiekringen verdelen groepjes met het maximaal aantal toegestane gasten zich over een paar huizen. Via Zoom verbinden die zich weer met elkaar.

„Ontmoeting is het belangrijkste wat de vereniging biedt, of dat nu online is of fysiek”, vindt Kaars. Ondanks alle beperkingen is CSFR volgens haar nog steeds een sociaal vangnet voor studenten. „In Utrecht heeft iedereen bijvoorbeeld een bidbuddy om gebedspunten mee te bespreken. Zo zorgen we ervoor dat mensen niet tussen wal en schip vallen.”