Het kabinet wil in januari starten met de vaccinaties tegen het coronavirus. Zorgmedewerkers zijn –samen met kwetsbare doelgroepen– als eerste aan de beurt. Hoe bereiden christelijke zorginstellingen hun medewerkers daarop voor?
Dat zorgmedewerkers extra risico lopen op een coronabesmetting, bleek recent uit nieuwe cijfers: 70.000 zorgmedewerkers hebben corona gekregen, 18 zijn eraan overleden. Tientallen van hen belandden in het ziekenhuis.
Hendrik Jan van den Berg, bestuurder van Lelie zorggroep, is er daarom „blij mee” dat zorgmedewerkers voorrang krijgen bij de vaccinaties. Tegelijk leven er volgens Van den Berg op dit moment ook onder de medewerkers van Lelie zorggroep meer vragen dan antwoorden. „Enerzijds zijn dat praktische vragen: hoe gaat de logistieke operatie eruitzien? Anderzijds meer principiële vragen: mag je als werkgever weten welke medewerker gevaccineerd is en welke niet? Mag een cliënt daarnaar vragen? En moet een medewerker daar dan op antwoorden?”
Vaccinatiedwang zal er niet komen bij de landelijk werkende Lelie zorggroep, waar onder meer thuiszorg, een aantal verpleeghuizen in de regio Rotterdam en jeugdzorg onder vallen. „Iedereen moet een persoonlijke afweging maken”, zegt Van den Berg. „We hebben respect voor gewetensbezwaarden. Ook die houden onze volledige steun.”
Of het denkbaar is dat mensen die geen prik halen bepaalde werkzaamheden niet meer mogen verrichten, kan de bestuurder lastig inschatten. „Als je het me nu vraagt, zeg ik: nee. Maar ik ga daar niet alleen over. De samenleving gaat zich verhouden tot de nieuwe situatie met gevaccineerden en niet-gevaccineerden. Dat vraagt een nieuwe doordenking, ook in de zorg.”
Onder de 3500 zorgmedewerkers van Lelie zorggroep zijn pakweg drie visies op vaccineren, zegt Van den Berg: er is een gewetensbezwaarde groep, een groep die voor is en een „tussengroep” die vragen heeft.
Griepprik
Ook landelijk zijn de meningen over het coronavaccin verdeeld. Uit een peiling onder 3300 leden van Nu’91, beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden, bleek vorige week dat ruim een derde (36 procent) zich wil laten vaccineren. Een iets kleiner deel (33 procent) weet nu al dat niet te willen; de overige zorgmedewerkers twijfelen nog.
De gehandicaptenzorg krijgt ook voorrang bij het inenten. Een begrijpelijke keuze van de regering, vindt Klaas Ruitenberg, bestuurder van De Schutse, een reformatorische instelling voor gehandicaptenzorg. „Zij werken met een doelgroep die zwakker is en waarbij de kans groter is dat de ziekte er uitbreekt.”
In de achterban van De Schutse leven veel bezwaren ten opzichte van vaccinatie, zegt Ruitenberg. Een dringend advies tegen vaccinatie zal echter niet gegeven worden. „We stellen ons neutraal op”, zegt Ruitenberg. „Medewerkers kunnen, evenals voorheen, persoonlijk de afweging maken of ze zich willen laten vaccineren.” Onder de pakweg 525 medewerkers –waar ondersteunende diensten bij inbegrepen zijn– is ongeveer de helft voorstander van vaccinatie. Volgens Ruitenberg wordt er in de maatschappij veel verwacht van het vaccin. Niet geheel terecht, denkt hij. „Corona is een virus, dus het muteert. Mensen die de griepprik halen, kunnen ook alsnog de griep krijgen.” Zelf ziet hij een afdoende oplossing in het handhaven van quarantaine als iemand ziek is.
Zorgvuldig
Een aantal reformatorische zorginstellingen beraadt zich gezamenlijk op het beleid rond vaccinatie. Het gaat om Cedrah, Verpleeghuis Salem, Sirjon, RST, Schutse Zorg Tholen en Het Anker in Opheusden. Woensdag zaten vertegenwoordigers van de zorginstellingen met elkaar om tafel. Daarbij waren ook medewerkers van de NPV aanwezig.
In een eerste reactie zegt Teunis Stoop, bestuurder van Cedrah en voorzitter van de groep, de besluitvorming rond vaccinatie zorgvuldig te willen doen. „De gezondheid en veiligheid van onze cliënten is onze eerste verantwoordelijkheid. Daarnaast zijn we verantwoordelijk voor de veiligheid van onze medewerkers.” Hij benadrukt dat de lijn van de organisaties is om medewerkers te respecteren die om gewetensbezwaren niet kiezen voor vaccinatie. Dinsdagmiddag komt de groep bijeen voor een tweede sessie. Daar zal onder meer het al dan niet stimuleren van vaccinatie besproken worden. Stoop verwacht kort daarna met een gedeeld standpunt naar buiten te kunnen treden.