Hoewel de visies van SP en SGP uiteenliggen, hebben beide partijen aanpassingen weten te realiseren die aansluiten bij hun wensen.

Een belangrijke aanpassing is dat er een extra doelstelling komt om natuurgebieden gezond te laten zijn. Het kabinet zette erop in dat in 2030 de helft van de stikstofgevoelige natuur gezond is. Om dit doel te halen is het nodig om de uitstoot van stikstof met 26 procent te verminderen.

Met de drie oppositiepartijen is afgesproken om ook voor 2035 een doel te stellen, dat bovendien een stuk ambitieuzer is. In dat jaar zou bijna driekwart van de kwetsbare natuur geen last meer moeten hebben van een overmaat aan stikstof. Om dit te halen moet de stikstofuitstoot met 50 procent verminderen.

Met de hogere ambitie voor natuurherstel, en daarmee minder uitstoot van stikstof, gaat een belangrijke wens van de SP in vervulling. Daarmee komt tegelijkertijd het realiseren van meer woningbouw dichterbij.

De SP kan met de deal thuiskomen. ”SP kiest voor meer woningen bouwen en sterkere natuur”, kopt een statement op de website van de partij. Een andere wens van de partij die in vervulling gaat is er dat duizenden extra plekken voor ouderen in zorgbuurthuizen worden gerealiseerd.

De SGP vent de deal anders uit: ”Hoop en ademruimte door landbouw- en stikstofakkoord”, is de kop boven een bericht van de partij. SGP-Kamerlid Roelof Bisschop noemt als belangrijkste winstpunt dat er perspectief geboden wordt aan bedrijven die door het afschieten van het oude stikstofbeleid nu buiten hun schuld illegaal bezig zijn, omdat ze de vereiste natuurvergunning missen. „Zij zitten al anderhalf jaar in onzekerheid. Wij hebben gezegd: Daar moet perspectief voor geboden worden. Anders hoef je met ons niet eens te praten.” In de wet zal worden opgenomen dat voor de zogeheten PAS-melders de vergunningverlening als eerste op gang gebracht zal worden, aldus Bisschop. De groep van ruim 3600 ‘melders’ bestaat hoofdzakelijk uit boeren. Aan een programma om voor hen vergunningen te regelen wordt al gewerkt. Ook voor twee andere groepen knelgevallen zal er gericht aan een oplossing worden gewerkt, zegt de SGP’er. Alle drie deze groepen hadden ermee te maken dat als zij bij de bank wilden lenen voor een investering –bijvoorbeeld om maatregelen te nemen om de stikstofuitstoot terug te dringen– dit vanwege het ontbreken van de vereiste natuurvergunning niet lukte.

Verder wordt het boeren die uitgekocht worden niet langer verboden om elders een bedrijf over te nemen. „Dat was voor ons onverteerbaar”, aldus Bisschop. „Wij noemden dat een beroepsverbod.”

De SGP is verder blij dat er een landbouwakkoord komt. „Wij vinden dat de agrarische sector niet afhankelijk moet zijn van de grilligheid van een kabinet of een nieuw regeerakkoord”, aldus Bisschop. Volgens de SGP’er is het de bedoeling dat de contouren met de komende kabinetsformatie al duidelijk zijn, zodat daar in de volgende regeerperiode invulling aan gegeven kan worden.

De afspraak om in 2035 de stikstofuitstoot met 50 procent verminderd te hebben noemt Bisschop „een stevige hobbel.” Toen die eis op tafel kwam „werd het even spannend”, zegt hij. Desondanks is de afspraak volgens hem niet bij voorbaar onhaalbaar, en zal de opdracht om uitstoot te verminderen niet alleen op het bordje van de agrarische sector komen.