Wie heeft het op Poolse supermarkten gemunt?
Zware explosies richtten dinsdag en woensdag forse schade aan bij Poolse supermarkten in Aalsmeer, Beverwijk en Heeswijk-Dinther. Een aanslag, zegt een burgemeester. Wie zit erachter?
Boem! Beverwijker Nienke Verlaat zat woensdagochtend om 5.15 uur rechtop in haar bed. „Zo, dat is een beste prullenbak die eraan ging, dacht ik.” De zoon van Inge Rood zei dat hij wakker werd van „onwijs hard vuurwerk.” Sarah Koper vreesde dat haar „ramen eruit vlogen.” Na de klap, die 5 kilometer verderop in Heemskerk werd gehoord, begon bij omliggende winkels het alarm te loeien.
De dreun die Beverwijk wekte, bleek niet veroorzaakt door vuurwerk en ook niet door werkzaamheden bij het nabijgelegen Tata Steel. Explosief materiaal liet supermarkt Biedronka in winkelcentrum Beverhof schudden op zijn grondvesten en blies de gevel deels weg. Het pand van de Bristol ernaast liep lichte schade op.
Woensdagmiddag zijn de brokstukken opgeruimd. Een sloop- en grondwerkbedrijf maakt de gevel dicht. Af en toe houdt een voetganger de pas in. Om daarna weer snel door te lopen, want het is grijs en koud weer. Een politieauto stopt. Een agent draait zijn raam open en begint een praatje met een gemeentemedewerker. Naast een gehandicaptenparkeerplaats staan dranghekken. Ze zijn niet meer nodig.
„Vanmorgen was het hier druk”, zegt de Bristolfiliaalmanager. Overal was politie, andere mensen in uniform en veel pers. In haar winkel was de explosie het gesprek van de dag. Ze zegt geen idee te hebben wat er gebeurd kan zijn. De eigenaar ontmoette ze twee weken geleden voor het eerst. „Zijn winkel zou later deze maand opengaan en hij had een kleinigheid nodig.” Woensdagmorgen heeft ze hem ook nog even gezien. „Ik heb hem koffie aangeboden, maar dat sloeg hij af. De man was in shock.” Een vrouw van middelbare leeftijd mengt zich in het gesprek. Ze is vreselijk geschrokken van de explosie. „Later zag ik op het nieuws wat er is gebeurd. Het gebeurt altijd ergens anders, maar nu in Beverwijk”, huivert de vrouw.
Door de explosie raakte ook de kantine van de Bristol licht beschadigd. Aan de andere kant van Biedronka zit Kapsalon Beverhof. „Wij hebben geen schade”, zegt de kapper, terwijl hij haren bij elkaar veegt. De kapper heeft geen idee waarom het op de supermarkt was gemunt. ’s Morgens sprak hij kort met de eigenaar. „Hij was verdrietig.”
Dinsdag waren er explosies bij winkels met de naam Biedronka in Aalsmeer en in het Noord-Brabantse Heeswijk-Dinther. De winkels zijn geen onderdeel van een keten, maar dragen alleen dezelfde Poolse naam. Opvallend is dat de winkels in Aalsmeer en Beverwijk dezelfde eigenaren hebben: de broers Mohamad en Moshkhal Mahmoed. Ze zijn van Iraaks-Koerdische afkomst. De mannen waren niet bereikbaar voor een reactie. Frappant is dat ook de eigenaar van Biedronka in Brabant met zijn achternaam Mahmoed heet. Toch zijn de mannen geen familie en ze zeggen elkaar ook niet te kennen.
Tegen De Telegraaf zegt Mohamad Mahmoed „geen idee te hebben wie dit doet.” Persbureau ANP interviewde een Poolse supermarkteigenaar die uit veiligheidsoverweging anoniem wil blijven. „Ik voel mij helemaal niet goed, we zijn bang. Ik ben niet bang voor de zaak, maar er wonen mensen boven en we zijn bang dat ze iemand doden. Het is terreur wat deze mensen doen.”
Aanslag
De winkel in Heeswijk-Dinther is van de compagnon van de supermarkteigenaar. Ook hij heeft geen idee wie erachter zit. „Ik weet het echt niet. Ik ben gaan nadenken met wie we problemen hebben, maar ik weet het niet.”
Zelf heeft de man nog drie winkels, maar waar die zijn wil hij uit angst niet bekendmaken. Hij heeft maatregelen genomen, maar wil dat er bij alle panden politiebeveiliging komt. „Wij gaan naar huis, maar iedereen die erboven woont moet goed beveiligd worden.”
De Biedronka in Ede wordt volgens een medewerker na sluitingstijd door de politie extra beveiligd. De politie Noord-Holland zegt alert te zijn bij de Biedronkawinkels in de regio. De Limburgse politie is „extra alert en waakzaam.”
Een caissière van de Poolse supermarkt Promo in Beverwijk is niet angstig dat ook haar zaak wordt getroffen door een explosie. „Ben jíj bang?” roept ze naar een collega achter in de winkel. Die reageert ontkennend.
De Beverwijkse burgemeester Martijn Smit sprak woensdag van een aanslag en zei dat de explosie niet op zichzelf lijkt te staan. Verder wilde hij niets kwijt.