CPB: sterk derde kwartaal zorgt voor minder sterke krimp economie
De Nederlandse economie lijkt beter bestand te zijn tegen de coronacrisis dan eerder werd aangenomen. Met name het "onverwachts sterke herstel" in het derde kwartaal zorgt ervoor dat de krimp dit jaar uitkomt op 4,2 procent, aldus het Centraal Planbureau (CPB).
De belangrijke adviseur van het kabinet is daarmee positiever dan tijdens de berekening rond Prinsjesdag, toen nog werd uitgegaan van 5,1 procent krimp.
Tegenover de mindere krimp dit jaar staat ook een trager herstel volgend jaar. Dit is weer het gevolg van de tweede coronagolf, waardoor er ook weer strengere maatregelen gelden. Het CPB denkt nu dat de economie in 2021 met 2,8 procent groeit, tegen een eerder geraamde 3,2 procent. De werkloosheid loopt volgend jaar op tot boven de 6 procent.
“De tweede coronagolf leidt niet tot een wezenlijk ander economisch beeld voor 2021”, licht CPB-directeur Pieter Harskamp toe. Hij erkent dat bepaalde sectoren, zoals de horeca, de cultuursector en het toerisme opnieuw zwaar getroffen zijn door nieuwe maatregelen, maar stelt ook dat het steunbeleid van de overheid daarop inspeelt.
Gelet op de algemene economische ontwikkelingen is het volgens Harskamp gerechtvaardigd om de coronasteun af te bouwen, zoals de bedoeling was. Wel kunnen er andere redenen zijn om getroffen sectoren “tijdelijk en gericht” tegemoet te komen, zegt hij.
Volgens het CPB heeft de coronacrisis een negatief effect op de loonstijgingen volgend jaar en daarmee op de koopkracht. De cao-loonstijging volgend jaar valt terug naar 1,4 procent, ten opzichte van 2,5 procent dit jaar. Evengoed zal volgend jaar sprake zijn van een lichte stijging van de koopkracht, vooral door lastenverlichtingen. Het CPB benadrukt dat in de berekening niet is meegenomen dat ontslag van werknemers en weggevallen omzet van zelfstandigen een sterk inkomensverlies veroorzaken voor een groot aantal mensen. Evenmin is meegerekend dat de overheid een deel van de loonkosten heeft overgenomen.
Door het economisch herstel en het aflopen van steunmaatregelen zal het overheidstekort volgend jaar teruglopen. Het geraamde tekort is volgend jaar 4,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp), tegen 6,1 procent dit jaar.
Voor de komende jaren wordt verder herstel voorzien. Evengoed zal de pandemie een drukkend effect hebben op de economische groei. Zo zal het bbp in 2025 zo’n 4 procent lager zijn dan bij de berekening van voor de coronacrisis. In de periode 2022 tot en met 2025 groeit de economie jaarlijks naar verwachting met 1,5 procent per jaar. De koopkracht neemt in deze periode niet toe. Verder zal de werkloosheid dalen tot 4,5 procent over vijf jaar.