„Cgk die afwijkt van landelijk besluit, moet kerkverband verlaten”
Als een christelijke gereformeerde kerkenraad weigert synodebesluiten over bijvoorbeeld vrouw en ambt en homoseksualiteit uit te voeren, moet de classis de band met de plaatselijke kerk opschorten. Bij volharding zal de meerdere vergadering de band met de kerkenraad definitief verbreken.
Dat adviseren commissieleden in een zogeheten meerderheidsrapport aan de generale synode van Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK). Die buigt zich volgende week woensdag opnieuw over drie „oplossingsrichtingen” om uit de kerkelijke „impasse” te komen. De meningen binnen de CGK zijn sterk verdeeld over onderwerpen als vrouw in het ambt en homoseksualiteit.
In hun rapport vroegen deputaten eenheid de generale synode om in deze impasse leiding te geven. Ze stelden drie mogelijke oplossingsrichtingen voor. De eerste is „onverkort vasthouden” aan de in de CGK bij meerderheid genomen besluiten, bijvoorbeeld over vrouw en ambt en homoseksuele relaties.
Een andere oplossingsrichting zou zijn om binnen de CGK meer ruimte te laten voor verschillende standpunten. De visie op vrouw en ambt wordt dan aan de vrijheid van de plaatselijke kerken overgelaten.
Een derde oplossingsrichting is dat een gemeente die wil afwijken van een CGK-besluit dit kenbaar moet maken aan de classis. Daarna zal de classis bij stemming laten weten of de gemeente met haar afwijkende praktijk al dan niet „aanvaard” kan blijven.
Geloofsbrieven
Vier van de zeven leden van de commissie, die het rapport van deputaten eenheid bestudeerde, adviseren de generale synode nu om de eerste oplossingsrichting te kiezen. „Wanneer een kerkenraad onwillig is besluiten van een meerdere vergadering ten aanzien van de leer, de orde en de tucht, uit te voeren, zal de meerdere vergadering de band met de plaatselijke kerk opschorten door de geloofsbrieven tijdelijk niet te aanvaarden”, stellen ze voor. Geloofsbrieven zijn de officiële bewijzen van een wettige afvaardiging. Deputaten kerkorde en kerkrecht stelden vorige maand echter dat classes geloofsbrieven van afgevaardigden niet zomaar kunnen weigeren.
De commissieleden vinden verder dat als een kerkenraad zich „als collectief schuldig maakt aan een openbare grove zonde”, die door de classis kan worden afgezet. Met bestaande samenwerkingsgemeenten van bijvoorbeeld christelijke gereformeerden en vrijgemaakt gereformeerden of Nederlands gereformeerden moet „op een geestelijk en prudente wijze” worden omgegaan. „Maar het aantal samenwerkingsgemeenten mag niet worden uitgebreid.” In samenwerkingsgemeenten moet de „minst verstrekkende kerkorde” gelden.
De ontwikkelingen binnen en buiten de CGK hebben zich volgens het meerderheidsrapport toegespitst op zaken „die voor het besef van velen in onze kerken niet alleen het Schriftverstaan maar ook het Schriftgezag raken: de visie op vrouw en ambt en op praktiserende homoseksuelen.” De meerderheid van de commissie is van mening dat in deze kwesties het gezag van de Schrift in het geding is. „Dat raakt het wezen van de kerk en vervolgens ook het bestaansrecht van ons kerkverband.”
De vier commissieleden zouden het „onverantwoord” vinden als er van de synode geen „signaal” uitgaat richting kerkenraden die zijn overgegaan tot het bevestigen van vrouwelijke ambtsdragers of die van plan zijn dat te doen. „Wij achten het daarom nu de roeping van de synode deze ontwikkelingen een halt toe te roepen, opdat die zich niet als een olievlek gaan uitbreiden. Als wij namelijk wachten met het nemen van enig besluit in dezen, zal de situatie op de volgende synode ongetwijfeld onomkeerbaar blijken te zijn.”
Scheuring
Drie leden van de commissie leggen de generale synode een minderheidsrapport voor. Ze vinden dat de landelijke vergadering zich niet moet uitspreken over de drie oplossingsrichtingen. „Welke optie ook gekozen zou worden, er zou altijd impliciet sprake zijn van een scheuring. Een scheuring is het laatste waar de kerk en daarmee de zaak van Christus bij gebaat zou zijn.”
De commissieleden pleiten voor een taakgroep van „wijze mensen” om de huidige situatie goed in kaart te brengen en zo snel mogelijk –uiterlijk voor de generale synode van 2022– met een rapport te komen.
Zie ook:
Synode CGK zoekt naar juiste weg uit impasse, RD.nl (12-11-2019)
CGK zoeken uitweg in impasse over vrouw en ambt, RD.nl (07-11-2019)