Puigdemont, netwerker en talenwonder
„Ik stem voor jou.” Voor het grote publiek was Carles Puigdemont i Casamajo een volslagen onbekende toen hij in het najaar van 2014 deelnam aan de campagne ”Votaré per tu”.
De Catalanen werden daarin opgeroepen voor het symbolische referendum over onafhankelijkheid op 9 november van dat jaar.
In een tv-spotje droegen politici, acteurs, muzikanten en intellectuelen hun stem in de volksraadpleging op aan iemand die hen dierbaar was of inspireerde. Puigdemont, drie jaar eerder gekozen tot burgemeester van Girona, koos zijn grootvader van moeders zijde, Carles Casamajo.
Puigdemont heeft zijn grootvader nooit gekend. Want opa Carles vluchtte in 1939 naar Frankrijk, na de overwinning van de fascistische troepen van generaal Francisco Franco in de Spaanse Burgeroorlog. Tot 1943 kreeg zijn familie af en toe een brief uit een Frans vluchtelingenkamp. Zwaar gecensureerd, dat wel. Daarna bleef het stil. De spaarzame foto’s en de brieven van zijn opa maakten diepe indruk op Puigdemont.
Onenigheid
In januari 2016 werd Carles Puigdemont (1962) tot ieders verrassing gekozen tot minister-president van de Catalaanse regioregering. Na de regionale verkiezingen van september 2015, waarbij de onafhankelijkheidspartijen voor het eerst een meerderheid van de zetels wisten te veroveren in het parlement in Barcelona, leek de zittende premier Artur Mas af te stevenen op een nieuwe ambtstermijn. Maar de linkse CUP (Kandidatuur van de Volkseenheid) stak daar een stokje voor.
Mas, leider van de centrumrechtse CDC (Democratische Convergentie van Catalonië), was voor de antikapitalisten van de CUP onaanvaardbaar wegens de harde bezuinigingen die hij de voorgaande jaren had doorgevoerd.
Even leek het erop dat de onenigheid in het onafhankelijkheidsblok tot nieuwe verkiezingen zou leiden. Totdat Artur Mas een stap opzij deed en zijn partij Carles Puigdemont naar voren schoof. Puigdemont, vanaf zijn jeugd een overtuigd voorstander van de Catalaanse onafhankelijkheid, bleek met zijn soepele manier van communiceren een voor iedereen aanvaardbare kandidaat.
Carles Puigdemont werd in 1962 geboren in het Noord-Catalaanse dorp Amer, niet ver van de provinciehoofdstad Girona. Hij is de tweede zoon uit een gezin met acht kinderen. Zijn ouders en grootouders hadden een banketbakkerij, een zaak die intussen overgenomen is door zijn oudere broer Francesc. Je best doen en hard werken zijn waarden die bij het gezin Puigdemont hoog in het vaandel stonden.
Persbureau
Na zijn middelbare school combineert Carles zijn studie filologie in Girona met een baan bij een lokale krant. Daar werkt hij zich snel op tot redactiechef. Daarna richt hij het persburau ACN op, de Agencia Catalana de Noticies. Ook is hij betrokken bij de oprichting van het Engelstalige blad Catalonia Today. In 2000 trouwt hij met de Roemeense journaliste Marcela Topor, met wie hij inmiddels twee dochters heeft. Voor een Spaans politicus spreekt Puigdemont veel talen. Naast het Catalaans en Spaans beheerst hij het Engels, Frans en Roemeens.
Na de onafhankelijkheidsverklaring van het Catalaanse parlement van vrijdag werden Puigdemont en zijn kabinet afgezet door de Spaanse regering. Bovendien beschuldigt het openbaar ministerie hem van rebellie. Hij kan daarvoor dertig jaar celstraf krijgen. Vanuit Brussel probeert hij internationale steun te verwerven voor zijn zaak. Puigdemont is ervan overtuigd dat hij in Spanje geen eerlijke berechting hoeft te verwachten: „Het is een politiek proces.”