Onverwachte draai Duitse politiek rond homohuwelijk mag historisch worden genoemd
Met een ruime meerderheid heeft de Duitse Bondsdag vrijdagmorgen gekozen voor de openstelling van het huwelijk voor homoparen. De onverwacht snelle wending op dit ethische thema mag historisch worden genoemd.
Het gebeurt zelden dat alle 630 parlementariërs daadwerkelijk aanwezig zijn in de Bondsdag. Vrijdagmorgen waren ze er bijna allemaal. De oppositiepartijen vreesden dat er anders onvoldoende steun zou zijn om het thema homohuwelijk op de agenda te krijgen.
Toen die eerste horde werd genomen, was de stemming zelf een uurtje later niet erg spannend meer. Met 393 stemmen voor en 226 tegen, vormde zich een ruime meerderheid voor het openstellen van het huwelijk voor homoparen.
Opvallend was dat bondskanselier Angela Merkel zelf tegenstemde, ondanks dat zij wordt gezien als de veroorzaker van de snelle omwenteling door eerder deze week de fractiediscipline op te heffen. Hierdoor stemden zo’n zeventig christendemocraten vóór de wetswijziging. De bondskanselier stelde in een toelichting dat ze nog steeds vindt dat het huwelijk is voorbehouden aan man en vrouw, maar dat ze voor een verruiming van het adoptierecht voor homostellen is.
De omwenteling is ongewoon snel gegaan voor de Duitse politiek, waar over grote thema’s vaak jarenlang wordt gewikt en gewogen voordat er een besluit valt. Hoe anders is dat nu. Merkel werd begin deze week geïnterviewd tijdens een lezersavond van het vrouwenmagazine Brigitte. Op een vraag uit de zaal over het homohuwelijk antwoordde ze onverwachts dat ze ernaar neigde om de fractiediscipline rond dit thema op te heffen, zodat er een hoofdelijke stemming mogelijk werd.
Het wetsontwerp ligt al jaren op de plank, maar werd onder druk van de CDU zeker dertig keer doorgeschoven naar een volgende vergadering. Met coalitiepartner SPD hadden de christendemocraten de stille afspraak dat er deze regeerperiode geen besluit zou vallen. Gesterkt door de woorden van de bondskanselier dwongen de sociaaldemocraten echter deze week binnen een paar dagen de hoofdelijke stemming af.
Die snelheid overrompelde veel christendemocraten, zegt Horst Seehofer, de leider van de zusterpartij CSU in Beieren. „Normaal gesproken leidt dit tot een coalitiebreuk. Alle juridische bezwaren worden van tafel geveegd. Men had dit ook in alle rust deze herfst, na de Bondsdagverkiezingen, kunnen regelen.”
Overigens blijft Seehofer tegen het homohuwelijk. „Ook al zullen enkele partijleden voorstemmen, voor de CSU blijft het huwelijk tussen man en vrouw bepalend.”
De voorzitter van het centrale comité der Duitse katholieken (ZdK), Thomas Sternberg, is ook tegen, zei hij gisteren in de Passauer Neue Presse. „De vaders en moeders van onze grondwet hebben met het huwelijk een levenslange verantwoordelijkheidsgemeenschap bedoeld die gericht is op de geboorte en opvoeding van kinderen.”
Analisten zien achter de draai van Merkel ook een politieke strategie. Peilbureaus schatten dat zo’n driekwart van de Duitsers achter de invoering van het homohuwelijk staat. Door vlak voor de verkiezingen een progressief standpunt in te nemen, haalt ze tegenstanders de wind uit de zeilen, is de redenering.