Oude normaal consumptiemaatschappij was onhoudbaar
De aandelenbeurs reageerde afgelopen week euforisch op het bericht dat er een veelbelovend vaccin in aantocht is. Maar toch zijn er nog de nodige beren op de weg.
Zou het coronavirus met een goed werkend vaccin zonder nare bijwerkingen voorgoed van het toneel verdwijnen of betekent het een jaarlijkse gang naar de huisarts voor een herhaalprik? Moet je straks een inentingsbewijs kunnen tonen voordat je een museumkaartje koopt of hoopt men met een vaccin de pandemie dusdanig onder controle te krijgen dat iedereen zich weer vrij kan bewegen?
Zou het virus zich meteen gewonnen geven of zo listig muteren dat het vaccin steeds achter de feiten aanholt? En is het gevaar straks definitief geweken of ligt de volgende ziekteverwekker alweer op de loer?
Reistijd inhalen
Vaststaat dat de derde of vierde golf er een zal zijn van opluchting. Er is maar één optimistisch persbericht van een farmaceut voor nodig om de beurskoersen te laten exploderen, die van vliegtuigmaatschappijen voorop. Je weet dus nu al wat er bovenaan het verlanglijstje staat van de meeste mensen: al die verloren reistijd inhalen. We waren aan huis gekluisterd en stuitten op gesloten slagbomen, maar straks trekken we weer de wijde wereld in en halen we de schade dubbel en dwars in.
In zekere zin is een vaccin een soort virtuele tijdreis, een sprong vooruit die je laat landen in het oude vertrouwde normaal. Voor veel geplaagde ondernemers komt een vaccin waarschijnlijk net op tijd, maar tegelijk is de achterliggende periode te kort om blijvende indruk te maken. Makkelijker is het om te doen alsof de pandemie nooit heeft plaatsgevonden en 2020 niet meer was dan een wat wazige periode waarvan je je niet veel meer kunt herinneren.
Barstjes
Tegelijk houden we onszelf voor de gek door te denken dat alles straks weer bij het oude zal zijn. Het oude normaal was namelijk niet alleen helemaal niet normaal, het was ook onhoudbaar. Corona kun je in dat opzicht beschouwen als het zoveelste barstje in het groeimodel dat pas definitief strandt wanneer biomassacentrales de laatste boom op aarde hebben opgestookt.
Het jaar 2020 was een speldenprik die ons wakker had moeten schudden. In plaats daarvan is het overheersende gevoel dat we overal recht op hebben en ons niets af willen laten pakken, niet door de overheid en ook niet door het onverwachts opduiken van een onbekend virus. De rolkoffers staan alweer klaar voor vertrek en het wachten is nu op het tromgeroffel dat een einde maakt aan alle maatregelen, boetes en beperkingen.
Een van de bijwerkingen van een vaccin zal ongetwijfeld zijn dat we onszelf straks weer voorbij rennen. We zijn als verstokte rokers die uit het ziekenhuis worden ontslagen met nog maar één long en meteen naar de tabakswinkel snellen.
Het zal heerlijk zijn om dierbaren weer in de armen te kunnen sluiten en samen te komen zonder de vrees elkaar te besmetten, maar het zal misschien nog wel meer moeite kosten om maat te houden dan voorheen. Een vaccin biedt wellicht een oplossing en een uitweg, het is tegelijk ook een dwaalspoor en een fuik.
De auteur is publicist. Voor eerdere columns zie rd.nl/hormann. Reageren? hormann@refdag.nl