De regio Chabarovsk stemde twee jaar geleden in de regionale verkiezingen vol overtuiging op de kandidaat van de oppositie, Sergej Foergal, een voormalige hout- en metaalhandelaar die al elf jaar in de Doema zat.

Het was een van de weinige lichtpuntjes die de Russische democratie de afgelopen decennia liet zien. De bevolking maakte duidelijk de corruptie van de zittende gouverneur van Poetins partij Verenigd Rusland beu te zijn en moest daarnaast nog bekomen van de verhoging van de pensioenleeftijd, een zware financiële domper voor de krimpregio.

Hoewel Foergal onderdeel was van de systeemoppositie, die altijd meestemt met Poetins partij, liet de politicus zien dat hij een man van het volk was. Hij deed mee in protesten, ging op bezoek bij de lokale afdeling van de oppositiegroep van Navalni, verbood rijke overheidsfunctionarissen eerste klasse te reizen en als toppunt wilde hij het jacht van de regionale overheid verkopen, maar vond geen koper.

Politiek gemotiveerd

Het Kremlin reageerde door de hoofdstad van het Verre Oosten van Chabarovsk naar Vladivostok te verplaatsen en een voormalige gouverneur van de regio die Foergal openlijk steunde, te arresteren. Het mocht niets baten: in 2019 stemde de bevolking van de regio Chabarovsk voor het regionale parlement en Foergals partij kreeg 34 van de 35 zetels in handen.

Dat ging allemaal te ver voor het Kremlin. Net toen Chabarovsk de smaak van democratie te pakken had, werd de 50-jarige Foergal vorige week gearresteerd. Hij zou in 2004 en 2005 medeplichtig zijn geweest aan meerdere moorden. De politicus ontkent in alle toonaarden en de Liberaal-Democratische Partij van Foergal noemt de zaak politiek gemotiveerd.

Van de nauwelijks 600.000 inwoners van de stad gingen er ruim 50.000 de straat op. Ze geloven niet dat hun gouverneur schuldig is en op hun plakkaten en spandoeken stonden teksten als ”vrijheid voor Foergal” en ”wij zijn Foergal”. De demonstranten verwachten dat het proces achter gesloten deuren plaats zal vinden, ver weg in Moskou. Daarom eisen ze een proces in Chabarovsk zelf, toegankelijk voor iedereen.

Kompromat

In het dossier van bijna elke Russische politicus zit wel ”kompromat”, belastende informatie die veilig wordt opgeborgen in het Kremlin. Als een politicus zich al te veel uitspreekt tegen de zittende macht, wordt het dossier naar boven gehaald om de politicus weg te werken.

Volgens de Russische oppositiekrant, Novaya Gazeta, is de afgelopen decennia 82 procent van alle regionale leiders aangeklaagd en voor de rechter gedaagd. Volgens de krant is het een manier voor het Kremlin om regionale leiders in het gareel te houden.

De verkiezing van Foergal en de grootschalige protesten laten zien dat Navalni’s strategie van ‘slim stemmen’ goed is voor het democratisch landschap in Rusland. De echte oppositie mag meestal niet meedoen, maar als iedereen op de systeemoppositie stemt, komt Poetins partij zo in de minderheid, is Navalni’s redenatie.

De protesten in Chabarovsk komen ruim twee weken na het referendum over een wijziging in de grondwet, waardoor Poetin nog langer aan de macht kan blijven. De Russische president benoemde maandag Michail Degtjarjov, ook lid van de Liberaal-Democratische Partij, als waarnemend gouverneur van de regio Chabarovsk.