Miljoenen sterren bewegen in ijltempo langs ons ‘firmament’. Op 2,5 meter hoogte passeren de Orion en het Zevengesternte. Met open mond bekijken we het fenomeen dat zich vlak boven ons ontvouwt. Maar hoe leuk een thuisplanetarium ook is, het haalt het niet bij sterrenkijken in een zomernacht.

Het lijkt zo simpel: wie veel sterren wil zien, kan maar beter de vrieskou trotseren. Toch valt er ook juist in de zomermaanden veel aan de hemel te bespeuren. Neem bijvoorbeeld de Melkweg, die tijdens een Hollandse winter niet zichtbaar is. En wie in hartje zomer tot ver na zonsondergang in de tuin blijft zitten, kan zomaar getuige zijn van vallende sterren – met de Perseïden in augustus als hoogtepunt.

Wie echter van helder zicht op de hemel verstoken is of graag op de sofa „een oogslag buiten ’s werelds enden slaat”, kan zijn lol op met de Homestar Flux van Sega Toys – een bolvormige projector van Duitse makelij die het buitenaardse binnenshuis haalt. „Rustgevend”, schreef een gebruiker die het thuisplanetarium aanschafte als slaapmiddel. „Verbazingwekkend”, recenseerde een ander.

Verbazingwekkend is het product zeker. Een mechaniekje projecteert miljoenen sterren vanaf een schijfje op muren en plafonds. Gebruikers kunnen kiezen of die sterren noord- of zuidwaarts draaien en of er meteorieten doorheen moeten schieten. Ter aanvulling op het standaardschijfje biedt de webwinkel nog diverse extra projecties, zoals het noordelijk halfrond met en zonder sterrenbeelden. Daarmee leer je op je rug gesternten herkennen.

De kwalificatie ”rustgevend” past minder bij het planetarium. De sterren komen in vliegende vaart voorbij en worden bovendien op alle oppervlakken geprojecteerd – van muren tot meubelstukken. De indoorsterrenhemel krijgt daardoor een hoog snoezelruimtegehalte.

Dan is buiten sterrenkijken toch mooier. In de buitenlucht ervaar je je nietigheid in een eindeloze ruimte en zie je de sterren in een tempo dat de menselijke geest kan bijbenen. Waaruit maar weer eens blijkt: een mens kan niet scheppen, alleen maken.

Sega Toys Homestar Flux € 189 via segatoys.space

Conclusie

• Leuke kennismaking met de sterrenhemel. Wie op een plek met veel lichtvervuiling woont, haalt de sterrenhemel binnenshuis. Zo geniet je toch van al die duizenden hemellichtjes.

+/- Prijzig. Als je af en toe de sterrenbeelden wilt bekijken, is dit planetarium een prijzige oplossing. Gebruik je het om snel in slaap te vallen, dan zul je het wel naar waarde schatten.

• Hoog snoezelruimtegehalte. Sterren op de muren en meubels: het haalt het niet bij het echte firmament.

Het heelal in een glazen bol

Wie op een heldere avond een glimp van de sterrenhemel opvangt, raakt al snel de tel kwijt. De grote koepel is immers bezaaid met duizenden sterren, en op het eerste gezicht zie je alleen de helderste. Hoe langer je kijkt, hoe meer je waarneemt.

Dat geldt ook voor de ”Universe in a Sphere” van het Duitse Cinks Labs. De glazen bol meet slechts 8 centimeter, maar bevat de inhoud van 380.000 Melkwegstelsels – goed voor in totaal 815 miljard lichtjaren aan sterren. Wie daarin dreigt te verdwalen, kan kiezen voor een bol met ‘alleen’ sterrenbeelden. Die is even verhelderend als bewonderenswaardig: in de kleine bol zijn alle 88 constellaties gegraveerd, inclusief de 5068 sterren die we met het blote oog kunnen waarnemen. Het resultaat: een fraai stukje werk dat dienst kan doen als kunstobject en als zoekplaatje. Wie ziet bijvoorbeeld de leeuw? Of de kreeft?

Mooi aan de glazen bol is dat deze de sterrenbeelden in 3D bevat. Daardoor zie je in eerste instantie een volledige constellatie, die bij nader inzien ook nog uit verschillende diepten bestaat. Je blijft dus kijken.

Het bijgeleverde microvezeldoekje is bij zo’n bol geen overbodige luxe. Het plateau met ledlampjes, waarmee je de sterrenbeelden in ander licht zet, is leuk maar werpt geen ander licht op de zaak.

The Star Constellations in a Sphere € 59 via cinks-labs.de

Zelf op ontdekkingstocht

Van alle ruimtevaartuigen die werden gebouwd, spreekt de Discovery het meest tot de verbeelding. Het ruimteveer vertrok in 1984 voor het eerst en maakte in 2012 zijn laatste vlucht. Met het Spaceshuttle Transport van Lego kunnen jonge bouwers nu zelf op reis naar de uithoeken van ons heelal. Dat levert al vanaf de bouw van het ruimteveer vragen op. Als de spaceshuttle geen raket was, hoe kon hij dan in de ruimte komen? En waarom werd hij op een omgebouwde Boeing 747 naar een andere locatie gevlogen?

Erg ingewikkeld is het model niet, maar voor grotere bouwers heeft Lego sinds kort een zelfbouwversie van het International Space Station (ISS). Leuk voor wie de basisvaardigheden onder de knie heeft.

Lego Spaceshuttle transport 31091 € 24,99 via intertoys.nl

Sterrenbeelden herkennen

Wie op een avond een kleine beer aan de hemel zoekt, wordt waarschijnlijk teleurgesteld. Ursa minor heeft immers niets wat aan een beertje doet denken. Als je te midden van die duizenden flonkerende lichtjes al iets kunt ontwaren, is dat vaak een denkbeeldige figuur – niet eens een van de constellaties waar de mensheid al eeuwenlang haar houvast aan ontleent. Bij Cinks Labs verscheen een praktisch boekje waarin alle sterrenbeelden zijn uitgetekend. Daarin lijkt de Ursa major wel degelijk op een grote beer. En de boogschutter kun je ook met maar weinig fantasie herkennen. Bij het boekje zit ook een kaartspel, met op elk kaartje aanvullende details. Een leuke manier om sterrenbeelden te leren herkennen.

A Brief History of the Star Constellations € 20 via cinks-labs.de