Lang en intensief, maar constructief. Zo omschreef minister van Financiën Wopke Hoekstra woensdagochtend het overleg in de Eurogroep over een gezamenlijk economisch steunpakket van honderden miljarden euro’s. Het beraad had dinsdag uitkomst moeten bieden, maar eindigde woensdag na nachtwerk in een impasse. Een tweede poging doen de ministers van de eurolanden donderdag.

De noordelijke landen, onder leiding van Hoekstra, houden voet bij stuk: er komen geen eurobonds –gemeenschappelijke staatsleningen– en steun vanuit het Europees noodfonds ESM moet gepaard gaan met voorwaarden. De Italiaanse minister Roberto Gualtieri heeft zich als vertegenwoordiger van de zuidelijke landen echter ook ingegraven. Hij eist juist de komst van eurobonds en wil dat financiële steun vanuit ESM zonder condities vooraf mogelijk wordt.

De Nederlandse en Italiaanse ambtsgenoten ontvangen elk steun vanuit de nationale politiek. Zo sprak een grote meerderheid van de Tweede Kamer in Den Haag dinsdag tijdens een overleg voorafgaand aan de Eurogroepbijeenkomst steun uit voor de houding van het kabinet. In Italië klinken vanuit de oppositie stemmen om sowieso nee te zeggen tegen ESM en alleen eurobonds, zonder voorwaarden, te eisen.

De Portugese Eurogroepvoorzitter Mario Centeno liet weten dat de ministers dinsdagnacht „dichtbij een akkoord” waren, maar er uiteindelijk toch niet uitkwamen vanwege de verregaande verschillen over de aanwending van ESM en eurobonds. De twee Europese grootmachten, Frankrijk en Duitsland, waren volgens bronnen wel bereid om een compromistekst over een gezamenlijk steunpakket te ondertekenen.

De Franse minister Bruno Le Maire en de Duitse minister Olaf Scholz riepen na de gestaakte vergadering samen andere eurolanden op om met elkaar tot een „ambitieus akkoord” te komen. Wat zo’n overeenkomst precies moet inhouden, is echter nog onduidelijk. Opvallend is wel dat Duitsland zich als neezegger tegen eurobonds op de achtergrond houdt en vooral Nederland de kar laat trekken. Hoekstra moest vorige week nog spijt betuigen dat hij „te weinig empathisch” overkwam tegenover zuidelijke landen, die zwaar door het coronavirus zijn getroffen.

De impasse over het Europese steunpakket moet donderdag worden doorbroken. Wat echter niet helpt, is dat vanwege de virusuitbraak de ministers elkaar niet in Brussel kunnen ontmoeten. In plaats daarvan moeten ze via digitale kanalen een akkoord zien te bereiken – zonder onderonsjes en wandelgangen.