Een helikopter vloog zondag over het huis van Heleen van den Berg in Beiroet, Libanon. Uit de luidsprekers klonk een duidelijke boodschap: iedereen moet binnen blijven. Dinsdag kende het land meer dan 300 geregistreerde coronabesmettingen.
Al zo’n drie weken zijn de scholen gesloten en sinds vorige week moet iedereen binnenshuis blijven. „Alleen voor de hoognodige boodschappen mogen we naar buiten”, zegt Van den Berg. „Het leger is sinds deze week op straat om te controleren of mensen zich hieraan houden.” Zelf verblijft ze deze dagen bij een Libanees gezin. Toen ze dinsdag even langs huis wilde, moest ze omrijden – de politie had een hele wijk afgezet waar coronagevallen geconstateerd zijn.
Van den Berg werkt vanuit zendingsorganisatie GZB nu ongeveer drie jaar in een lokale kerk in Beiroet als logopedist in peuteropvang GROW. „Er komen bij ons zo’n tachtig kinderen met diverse achtergronden. Eén ding hebben ze gemeen: een heel moeilijke thuissituatie. Wij willen hen een veilige plek bieden, waar ze horen dat ze geliefd en gewenst zijn. Die boodschap is voor deze kinderen in hun leven vaak afwezig.”
Ook de deuren van de peuteropvang zijn inmiddels al wekenlang gesloten. Het werk ligt grotendeels stil, al volgen de medewerkers online trainingen. „Ik ben de enige buitenlander in ons team, verder zijn alle medewerkers Libanezen. Vaak met een laag opleidingsniveau. We proberen met trainingen in hun professionaliteit te investeren.”
De coronacrisis komt hard aan in het land. „Vanaf oktober is hier een revolutie gaande, die veel impact heeft. De economie staat er heel slecht voor. De overheid heeft de handen vol om het land een beetje draaiend te houden. Toen de lockdown vorige week een feit werd, waren mensen heel gespannen en snel geprikkeld. Er is veel angst en onzekerheid: mensen vragen zich al af waar het heen gaat met het land, en nu ook dit nog. Ik merk wel dat men de laatste dagen weer iets meer ontspannen wordt.”
De kerk van Van den Berg probeert de gemeenteleden bewust te ondersteunen. De gemeente is verdeeld in Bijbelstudiegroepen. Leden daarvan wordt gevraagd extra naar elkaar om te zien. „Heel wat gemeenteleden zijn ook zendingswerker. Niet iedereen is al vertrouwd met het land. Een vriendin kwam twee weken voor de lockdown hier wonen om met haar werk te beginnen. Ze zit nog helemaal in de opstartfase en is nu opeens opgesloten. Ik probeer wat vaker met haar te spreken.”
Veel mensen in het Midden-Oosten leven met een sterk bewustzijn van hun eindigheid, ziet Van den Berg. „Door al het geweld, de oorlogen en ongelukken rekent men met de dood. Dat is veel meer een onderdeel van het leven dan in Europa. Er is een sterk besef dat God alles in de hand heeft, met name onder moslims maar ook onder christenen. Soms kan dat iets fatalistisch krijgen. Dan denk ik: maar wat nu als je echt ziek wordt, heb je dan dezelfde rust? Anderzijds kom ik ook werkelijk vertrouwen tegen. Psalm 91 wordt veel gedeeld onder christenen: dat er een schuilplaats is bij God, ook tegen ziekte. Onze predikant Hikmat Kashouh is begonnen met een videoserie over deze psalm, omdat die zo vaak geciteerd wordt en soms ook op een verkeerde manier gebruikt wordt. Kashouh wil mensen laten nadenken over de echte betekenis van Psalm 91.”
Veilig
De GZB heeft regelmatig contact met alle medewerkers over de noodzaak en mogelijkheid van een eventuele terugkeer naar Nederland. Van den Berg voelt zich veilig in het afgesloten Beiroet. Tegelijk moet ze zichzelf soms herinneren aan de boodschap van Psalm 91, merkt ze. „Zondag overviel het me opeens: wat als nu iemand uit de familie ziek wordt en ik kan daar niet heen? Toen moest ik mezelf tot de orde roepen: ik ben hier veilig en in Gods handen. We belijden dat Jezus de Koning van deze wereld is. Ook al lijkt het de verkeerde kant op te gaan: Hij heeft alles in Zijn handen. Het is Zijn koninkrijk waar we naartoe gaan.”
serie Zendeling in crisistijd
Serie portretten van zendingswerkers tijdens de corona-uitbraak. Niet alleen is de situatie op het veld onstabiel, ook aan het thuisfront heerst onzekerheid. Donderdag deel 3.