Het kabinet is niet van plan 500 minderjarige vluchtelingen die zonder familie vastzitten in kampen in Griekenland naar Nederland te halen. Intussen klinkt in zeker zeven gemeenten de roep om dat wel te doen. „Het gaat om een relatief klein aantal jongeren. Dat moeten we met elkaar kunnen oplossen.”
Kinderen die in een „volstrekt verwaarloosde situatie” in Griekse vluchtelingenkampen bivakkeren. Burgemeester Henri Lenferink van Leiden heeft „de beelden gezien en de verhalen gehoord.” Hij noemt „het ontbreken van sanitair”, maar ook „kinderen die misbruikt en mishandeld worden.”
Toen donderdag de oproep aan alle gemeenten klonk om samen 500 alleenstaande minderjarige vluchtelingen uit kampen op Lesbos en andere Griekse eilanden op te vangen, hoefde Lenferink daarover niet lang na te denken. „Binnen het college hebben we meteen gezegd: Het is goed dat wij het signaal afgeven dat we graag willen helpen.”
Leiden steunde als eerste gemeente de oproep van VluchtelingenWerk Nederland, Stichting Vluchteling en Defence for Children om 500 „extreem kwetsbare kinderen” een plek te bieden. „We hebben een lange geschiedenis met vluchtelingen in onze stad”, zegt Lenferink. Hij wijst onder meer op de vluchtelingenstroom uit 2015. „Een groot deel van onze bevolking was toen graag bereid te helpen.”
Ook elders klinkt de roep om gehoor te geven aan de noodkreet van de vluchtelingenorganisaties. In zeker zeven gemeenten zou het college of een meerderheid van de gemeenteraad achter het plan staan, zegt woordvoerder Martijn van der Linden van VluchtelingenWerk vrijdagavond desgevraagd. Het gaat behalve Leiden om Utrecht, Groningen, Amsterdam, Den Haag, Nijmegen en Zwolle. Van der Linden verwacht dat dit aantal snel zal toenemen. „In diverse plaatsen zal de gemeenteraad zich er op korte termijn over uitspreken.”
Mede uit reacties van particulieren maakt Van der Linden op dat er „een breed draagvlak” zou bestaan om „een heel klein deel van alle kinderen die vastzitten op de Griekse eilanden naar Nederland te laten komen.” Dit sluit aan bij de oproep die de Griekse regering in oktober deed aan de EU-lidstaten om 2500 alleenstaande kinderen vanuit Griekenland elders te huisvesten.
Voogdij-instelling Nidos begeleidt zo’n 3500 alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Woordvoerder Elsbeth Faber voorziet geen problemen als Nederland 500 jongeren van Griekenland overneemt. „Als ze hier komen, zijn we klaar om hen op te vangen en begeleiden.”
Afhankelijk van hun leeftijd komen ze dan in pleeggezinnen of op locaties van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) terecht. De voogden van Nidos zijn betrokken op „alles wat de jongeren nodig hebben om zich optimaal te ontwikkelen.” Faber gaat er overigens niet vanuit dat in één keer 500 minderjarige vluchtelingen hierheen komen, „als het plan al doorgaat.”
Dat laatste lijkt twijfelachtig na uitlatingen van premier Mark Rutte vrijdag dat het kabinet niet van plan is minderjarige vluchtelingen naar Nederland te halen. Hoe groot de kans is dat er binnenkort toch een groep bij Nidos op de stoep staat, kan Faber niet zeggen. „Misschien zet de oproep iets in beweging. Dat zou goed zijn. De situatie in Griekenland is nu voor kinderen, maar ook voor volwassenen, heel heftig.”
„Als steeds meer gemeenten zich bij onze oproep aansluiten is dat een duidelijk signaal waar het kabinet iets mee moet”, zegt Van der Linden van VluchtelingenWerk. De Leidse burgemeester Lenferink vindt dat eveneens. „Het gaat om een relatief klein aantal jonge vluchtelingen. Dat moeten we met elkaar kunnen oplossen. Het zou zeer betreurenswaardig zijn als het kabinet daartoe niet bereid is.”