Bewaker Khalil sleurt Bibi mee door de lange gang van de vrouwengevangenis. Plotseling klinkt de kreet: „Breng haar ter dood!” Al snel klinkt het uit vele kelen: „Ophangen! Ophangen!” Als Khalil haar in de cel gooit, bijt hij haar toe: „De doodstraf! Ja ja, de dood, voor het beledigen van onze profeet!”

„Ik heb lang gedacht dat ik zou sterven om een glas water”, vertelt de Pakistaanse christin Bibi in haar boek ”Eindelijk vrij”. „Het had ook maar weinig gescheeld. Ik, Asia Bibi, ben veroordeeld geweest om te worden opgehangen, omdat ik dorst had. Ik heb een groot deel van mijn leven verloren, omdat ik bij een temperatuur van 40 graden Celcius hetzelfde glas heb gebruikt als moslimvrouwen. De domme plattelandsbevolking beschouwt water dat een christen aanreikt als onrein.”

Na een woordenwisseling tussen de vrouwen klaagde de plaatselijke islamitische geleerde Bibi in 2009 aan vanwege godslastering. Ze zou de profeet Mohammed hebben beledigd toen ze zei dat de profeet, net als Jezus, ook zijn vijanden lief zou hebben.

In haar naïviteit dacht Bibi dat ze zou worden vrijgesproken. „Om mezelf moed in te spreken, had ik me dat heel diep ingebeeld.” De schok was groot toen de rechter haar veroordeelde tot de dood door ophanging. De aanwezigen applaudisseerden. „Deze wrede vreugde overweldigde me.”

Haar tijd in de gevangenis beschrijft Bibi als „niets anders dan lijden.” Bewaker Khalil maakt haar het leven nog moeilijker. Ook slingert ze meermaals tussen hoop en vrees wanneer haar zaak opnieuw wordt behandeld.

Toch zijn er sprankjes hoop. Bouguina, een islamitische medegevangene, biedt Bibi een luisterend oor. De advocaat Saif-ul-Malook neemt met gevaar voor eigen leven de zaak van de Pakistaanse op zich en twee voorname Pakistaanse politici spreken zich uit ten gunste van Bibi.

Ook de Franse journaliste Anne-Isabelle Tollet heeft zich van meet af aan ingezet voor Bibi. Toen de journaliste zich in 2008 als correspondent in Pakistan vestigde, had ze geen idee van de „onwaarschijnlijke strijd” die volgde, schrijft ze in de inleiding. Twee jaar later trekt een klein berichtje in een Pakistaanse krant over de veroordeling van Bibi haar aandacht. Ze bijt zich vast in de zaak en voert een jarenlange internationale campagne voor de vrijlating van Bibi.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Bibi samen met haar „hartsvriendin” Tollet het boek schreef. „De woorden moeten ergens anders vandaan komen, zelf heb ik daar geen verstand van”, zegt Bibi eerlijk. Ze is analfabeet en spreekt alleen Urdu.

Zelf is de rooms-katholieke Bibi ervan overtuigd dat haar internationale bekendheid vooral te danken is aan de paus. Ze is verbaasd dat de „Heilige Vader” aan haar dacht. „Ik vroeg me af of ik al die eer en aandacht wel verdiende.” Ze ontving van de paus, via haar familie die in Rome was geweest, een rozenkrans.

Door de aandacht van de paus groeide Bibi uit tot hét symbool van de Pakistaanse wet tegen godslastering. Fanatieke moslims zagen de steun van de paus als een strijd tussen de islam en de Rooms-Katholieke Kerk en dreigden Bibi te vermoorden. Een talibancommando deed zelfs een poging om de Pakistaanse in de gevangenis te doden.

Tranen

De titel van het boek kan de suggestie wekken dat het leed is geleden; de werkelijkheid is anders. „Hoewel ik nu vrij ben, ben ik nog altijd bang”, vertelt Bibi. Bang om vermoord te worden door fanatici wiens woede niet gesust is, totdat ze wraak hebben genomen. Vlak na haar hereniging met haar familie in Canada in 2019, plaatste een militante moslim een video op het internet met de boodschap dat hij naar Canada was gekomen om ‘godslasteraar’ Bibi af te slachten.

Ook voelt Bibi voelt zich nog steeds verantwoordelijk voor het lijden dat anderen om haar meemaakten. De tranen springen haar nog in de ogen als ze terugdenkt aan de moord op Salman Taseer en de ontvoering van zijn zoon. Taseer, gouverneur van de Pakistaanse provincie Punjab, zette zich in voor de afschaffing van de blasfemiewetgeving. Groot was de woede van islamisten toen hij gratie eiste voor Bibi. In 2011 doorzeefde een lijfwacht de gouverneur met tientallen kogels.

Onbegrip over het leed dat haar en anderen is aangedaan, klinkt keer op keer door in het boek. In haar kleine cel zonder ramen vroeg Bibi zich vaak af waarom fanatici zich in haar zaak hadden vastgebeten. Meerdere keren komt ze tot de conclusie het allemaal niet te begrijpen.

Desondanks is haar gevangenschap niet voor niks geweest, aldus Bibi. „Dat ik nu vrij ben en leef [...] heb ik alleen aan Hem te danken. God had mij een missie toevertrouwd. Mijn zaak zal niet nutteloos blijken, want die gaat andere mensen zoals ik misschien ook helpen de doodstraf te ontlopen.”

Boekgegevens

Eindelijk vrij. Negen jaar gevangen om haar geloof, Asia Bibi; uitg. Kok Boekencentrum, Utrecht, 2020; ISBN 9789043533263; 175 blz.; € 17,99.