Het eerste stof van de lancering van het langverwachte Amerikaanse vredesplan voor het Midden-Oosten is neergedaald. Maar daarmee is de lucht tussen Israël en de Palestijnen nog bepaald niet opgeklaard. Sterker nog: er pakken zich opnieuw donkere wolken samen.
Dat het plan van president Donald Trump niet overal even goed zou worden ontvangen, hoefde nauwelijks verwondering te wekken. De Palestijnen hadden de Amerikaanse voorstellen immers al bij voorbaat verworpen. En ook in Israël bestaan grote reserves.
Tot dramatische stappen kwam het echter niet meteen. Geen directe annexatie van Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, hoewel het daar wel even naar uitzag. Geen massale raketbeschietingen door Palestijnse terroristen vanuit de Gazastrook, of een grootschalige nieuwe intifada.
Intussen stapelen de incidenten zich wel op. Variërend van het afschieten van enkele raketten en mortiergranaten, tot een regelrechte terreuraanslag op een groep Israëlische militairen in Jeruzalem. Israël reageert met vergeldingsmaatregelen. Met de nieuwe minister van Defensie Naftali Bennett aan het roer, zullen die acties ook niet door vertraging of terughoudendheid worden gekenmerkt. Zondag waarschuwden Bennett en premier Benjamin Netanyahu nog eens expliciet dat Israël geen enkele agressie vanuit de Gazastrook zal tolereren.
De spanningen nemen dus toe. Stukje bij beetje. Rond de Gazastrook is dat helaas niets nieuws. Ernstiger zijn echter de recente uitbarstingen van geweld op de Westelijke Jordaanoever en in Jeruzalem. Daar leven Israëliërs en Palestijnen veel dichter bij elkaar. Het risico van aanslagen en een Palestijnse volksopstand is daarmee volop aanwezig.
Daar komt bij dat de handelsoorlog tussen Israël en de Palestijnen zich verder verscherpt. De Palestijnse Autoriteit besloot vorig najaar de import van rundvlees uit Israël stop te zetten, om de Palestijnse economie minder afhankelijk te maken. Israël reageerde met soortgelijke maatregelen. De Palestijnen breidden hun boycot vervolgens naar Israëlische groente, fruit en mineraalwater uit. Zondag besloot Israël de export van Palestijnse landbouwproducten via Jordanië te blokkeren. De Palestijnse economie zal daar een zware klap van krijgen, en dat zal de spanningen alleen maar doen toenemen.
Reden te meer voor beide partijen om snel naar de onderhandelingstafel terug te keren. Met of zonder Amerikaans vredesplan. Die oproep tot overleg is al jarenlang aan dovemansoren gericht en klinkt zo langzamerhand als een zielige kreet die je fatsoenshalve nu eenmaal moet slaken.
Het alternatief is echter escalatie. Zeker met de Israëlische verkiezingen van 2 maart in het verschiet, lijkt een nieuwe opleving van het geweld slechts een kwestie van tijd.
