„Een beetje laat, maar beter laat dan nooit en zeer op zijn plaats, zeker ook in een tijd van helaas weer groeiend antisemitisme.” Dat stelt PVV-leider Geert Wilders zondag na de excuses door premier Mark Rutte voor de Nederlandse houding ten aanzien van de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog. Ook andere partijleiders zijn blij dat het „eindelijk” van verontschuldigingen is gekomen.
„Ik heb daar al in 2012 om gevraagd. Toen kon het niet. Nu blijkbaar wel”, aldus Wilders. Hij zwengelde de kwestie in 2012 politiek aan. De PVV zei toen dat de Nederlandse regering in ballingschap in Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog wegkeek van de Jodenvervolging. Hij kreeg toen bijval van onder meer het Nederlands Auschwitz Comité.
Het kabinet-Kok bood in 2000 wel excuses aan voor de „kille ontvangst” na de oorlog van Joden die de Holocaust hadden overleefd. Het toenmalige paarse kabinet stelde 680 miljoen gulden beschikbaar voor oorlogsslachtoffers, waarvan 400 miljoen voor de Joodse gemeenschap. Zondag bood Rutte de excuses alsnog aan. De Nederlandse regering is in die tijd tekortgeschoten, zo zei hij. „Toen een groep landgenoten onder een moorddadig regime apart werd gezet, buitengesloten en ontmenselijkt, zijn we tekortgeschoten. Toen het gezag een bedreiging werd, zijn onze overheidsinstanties tekortgeschoten, als hoeders van recht en veiligheid.”
Kopstukken van andere politieke partijen zijn blij dat de regering excuses heeft aangeboden, maar stippen ook aan dat die lang op zich hebben laten wachten. PvdA-voorman Lodewijk Asscher noemt het op Twitter „goed dat eindelijk excuses zijn aangeboden”. Ook zijn ChristenUnie-collega Gert-Jan Segers neemt het woord „eindelijk” in de mond. Rob Jetten (D66) noemt de verontschuldigingen „meer dan terecht” en wijst erop dat „hier lang op is gewacht”.
Fractievoorzitter van de SP, Lilian Marijnissen, noemt het ook „heel goed dat deze excuses gemaakt worden. Wat een indrukwekkende herdenking.”
Staatssecretaris Paul Blokhuis, die de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog onder zijn hoede heeft, vindt het „goed dat dit gebeurt”. De toespraak van Rutte was volgens hem „indrukwekkend”.