Dat zei VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zaterdag op een congres van de partij in Papendal. „Deze kwestie speelt al jaren. Je moet dan een back-up plan hebben klaarliggen”, aldus de VVD’er.

Het kabinet houdt vol dat de verstrekkende gevolgen van de uitspraak van de Raad van State vooraf moeilijk konden worden ingeschat. Twee weken geleden presenteerden de ministers Schouten (Landbouw), Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) en Van Veldhoven (Milieu en Wonen) een eerste pakket aan maatregelen dat ervoor moet zorgen dat stilgelegde projecten in de bouw en de infrastructuur weer kunnen worden hervat.

Onderdeel daarvan is het verlagen van de maximumsnelheid van 130 naar 100 kilometer per uur, met ingang van begin 2020. Met name voor de VVD is dat een lastig te verteren maatregel. „Als we nu een pakket hadden kunnen maken dat over twee jaar ingaat, zou een lagere snelheid daar misschien niet eens tussen zitten”, sipte Dijkhoff zaterdag na. „Maar we hebben geen twee jaar.”

Ook premier Rutte haakte in op de impopulaire stikstofmaatregel. „Dat 100 rijden vind ik als Saabrijder ook vreselijk, want die haalt ook 130”, zei hij zaterdag. Een electorale afstraffing bij de komende verkiezingen kan uitblijven, mits de partij maar goed uit de doeken doet dat er zonder de snelheidsverlaging talloze banen op het spel zouden hebben gestaan, aldus de premier.

Hij maakte op het congres duidelijk dat zijn rol nog niet is uitgespeeld. Hij vindt dat de VVD beter moet laten zien dat ze niet in de regering zit vanwege het eigen partijbelang. „We doen het voor de kiezers”, zei Rutte. Als die boodschap overkomt, kan de VVD in 2021 aldus de premier opnieuw de grootste partij worden. Hij heeft „verschrikkelijk veel zin heeft om daaraan te gaan werken.”

Op de VVD-bijeenkomst werd duidelijk dat de partijtop negen partijleden de opdracht heeft gegeven een discussienota te schrijven over een voor de VVD relevant beleidsonderwerp. Een van deze negen, de Bredase wethouder Bos, die oud-officier van justitie is, pleit in zo’n stuk voor de legalisering van softdrugs. Van de VVD’ers die zaterdag meededen aan een gedachtewisseling over dat voorstel was een ruime meerderheid het met Bos eens. Dijkhoff benadrukte echter dat de partij hierover pas in een later stadium beslist.

Hilarische momenten waren er ook op het congres. Zo grapte Dijkhoff dat hij Rutte nooit zou vragen op zijn hond te passen, omdat het uitlaten van het dier er dan vermoedelijk bij inschiet. Achteraf zegt Rutte dan dat hij zich niet „actief” kan herinneren dat te hebben beloofd, aldus Dijkhoff. Rutte drukt zich vaak zo uit als hij in moeilijkheden dreigt te komen over een kwestie uit het verleden.