Ervaren Rutte zet debat weer naar zijn hand
Serieus als het moest, een grapje als het kon. Premier Mark Rutte loodste zichzelf en zijn kabinet donderdag moeiteloos door de Algemene Politieke Beschouwingen.
De oppositie kreeg weinig grip op Rutte en kreeg slechts een enkele toezegging, net genoeg om de deur voor verdere samenwerking op een kier te houden.
De sfeer was donderdag, net als woensdag, opvallend goed tijdens het grootste politieke debat van het jaar. De oppositiepartijen stelden zich mild en welwillend op richting het kabinet. Met name de linkse tegenstanders, PvdA, GroenLinks en de SP, was al de nodige munitie uit handen genomen. Het kabinet verhoogt de lasten voor bedrijven, ten gunste van huishoudens.
Met die richting konden Jesse Klaver (GroenLinks), Lodewijk Asscher (PvdA) en Lilian Marijnissen (SP) het moeilijk oneens zijn. Natuurlijk, er blijven meningsverschillen. De linkse partijen pleiten ervoor om meer geld bij bedrijven weg te halen en dit aan mensen met een laag inkomen te geven. De bedragen verschillen nogal, maar de richting is niet wezenlijk anders dan die het kabinet voorstelt in de begroting. Het leverde milde discussies op tussen Rutte en de linkse oppositieleiders.
Koffie
Dan Wilders. Voorgaande jaren klonken nog woorden als „leugenaar” en „rot toch op” door de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Anno 2019: Wilders en Rutte spraken af samen op bezoek te gaan bij een vrouw die van 40 euro per week moet rondkomen. Zonder media, gewoon op de koffie bij een Nederlander met een kleine beurs.
Rutte is hard op weg om de langstzittende premier van Nederland te worden. Hij staat nu op plek vijf, maar oogt nog lang niet sleets. Als hij het nog een kleine drie jaar volhoudt is hij Ruud Lubbers, de langstzittende premier met elf jaar en 291 dagen, voorbij. Zijn methode werkt nog altijd: benadrukken hoe hard het kabinet werkt, handig manoeuvreren tussen meebuigen en afhouden en een dolletje maken als een discussie dreigt vast te lopen. Vrijwel iedereen voelt zich serieus genomen door de premier, al rolt er lang niet altijd een concrete toezegging uit.
Het kabinet heeft steun nodig vanuit de oppositie voor een meerderheid in de Eerste Kamer. Ook na de Algemene Politieke Beschouwingen lijken PvdA en GroenLinks nog altijd de belangrijkste gegadigden om die steun te leveren. Rutte maakte de PvdA blij door de deur op een kier te zetten voor extra geld om het lerarentekort op te lossen. GroenLinks is blij met de toezegging dat er extra geld wordt vrijgemaakt voor jongeren met complexe problemen in de Jeugd-GGZ. Beide partijen kunnen het kabinet Rutte-III aan de meerderheid in de Senaat helpen.
„Een laatste kans voor het politieke midden”, noemde Gert-Jan Segers (CU) dit kabinet aan het begin van de regeerperiode. Hij zag een versplinterd politiek landschap, waarin het moeilijk was om meerderheden te vinden. Het werd tijd om te laten zien dat samenwerking loont, vond hij. De voorzichtige conclusie halverwege de regeerperiode is dat niet alleen de coalitie erin slaagt elkaar te vinden, maar dat ook oppositiepartijen zich behulpzaam opstellen. De redelijkheid regeert weer.
