APB: Baudet botst met Asscher, Thieme ruziet met Heerma
Dat het grootste debat van het jaar dit keer rustig verliep, betekent niet dat er geen confrontaties waren. Baudet (FVD) botste met Asscher (PvdA) over migratie; Thieme (PvdD) ruziede met Heerma (CDA) over landbouw.
Baudet en Thieme zoeken de confrontatie
Debatteren is het verschil, de tegenstelling zoeken. Daarvan is elke Haagse politicus zich bewust. Daarom interrumpeerde FVD-voorman Baudet zijn PvdA-collega Asscher met name op het punt van migratie en asiel. Fijntjes wees hij Asscher erop dat de sociaaldemocraten in haast alle landen er veel moeite mee hebben te erkennen dat een goede verzorgingsstaat en een sterke publieke sector onverenigbaar zijn met open grenzen en een ruim asiel- en migratiebeleid.
Maar gelukkig is daar, aldus Baudet, Denemarken. „Uw zusterpartij aldaar is een echte immigratiekritische partij geworden. Gaat ook de PvdA een dergelijke move maken?”
„Nee”, betoogde Asscher met zoveel woorden. Zijn partij is, aldus de PvdA-leider, voorstander van „een fatsoenlijk en realistisch migratiebeleid.” Wat dat betekent? „Dat wij niet tegen een volgende vluchteling, van wie het leven in gevaar is, zullen zeggen: U komt er niet in, want we zitten aan de grens van Thierry.”
Geheel passend bij het profiel van een oppositiepartij zocht ook PvdD-leider Thieme woensdag de confrontatie, en wel met haar lievelingstegenstander, het CDA. De debuterende fractieleider Heerma mocht dan wel in dierbare woorden spreken over „onze fantastische agrarische sector”, maar wist diezelfde Heerma wel dat het aantal veehouders in Nederland sinds 2005 is gehalveerd?, zo hield zij de CDA’er voor.
En dat „vanwege het beleid van het CDA en de VVD, die de boeren hebben opgejaagd om te investeren en te intensiveren, waardoor zij schuldhorigen zijn geworden van banken.”
Heerma was er niet van onder de indruk. „Het is wel heel bijzonder dat mevrouw Thieme zich hier nu als de grote beschermvrouwe van de boeren opstelt.” „Het gaat mij hier vooral om de hypocrisie van uw kant”, mepte de PvdD-leider terug.
Duel onbeslist? Voor veel luisteraars en kijkers misschien wel. Dit staat echter vast: varkens-, kalver- en kippenboeren zullen Heerma tot debatwinnaar uitroepen; dierenactivisten en vegetariërs Thieme. Daarvan overtuigd te zijn, dat is voor voor beide politici waarschijnlijk voldoende.
Segers en Van der Staaij tonen christelijke hoop
Algemene Politieke Beschouwingen behoren óók te gaan over de diepste drijfveren van partijen. Segers (CU) en Van der Staaij (SGP) lieten dan ook niet na het christelijk geloof ter sprake te brengen.
Segers deed dat woensdag door in zijn betoog „het goede leven” centraal te stellen. Volgens hem laat de stikstofuitspraak van de Raad van State zien dat Nederland op een kruispunt staat. „We willen alles, we willen het nu en we willen het allemaal tegelijk, op dat ”heel kleine stukje aarde”, terwijl de dingen die het leven waarde geven onder druk staan.”
Op dat kruispunt „kunnen we nadenken over het goede leven dat we als samenleving willen leiden en de keuzes die daarbij nodig zijn, zowel in de omgang met de schepping als in de omgang met elkaar”, aldus de CU-leider.
Zíjn keuzes zijn onder meer die voor kringlooplandbouw, voor een beter jeugdbeleid en voor een krachtiger bestrijding van mensenhandel en gedwongen prostitutie, legde Segers uit. En in een confrontatie met coalitiegenoot Jetten (D66): „Het is voor ons geen begaanbare weg om, als iemand zegt dat zijn leven is voltooid zonder dat daar lichamelijk of ander lijden mee gepaard gaat, te zeggen dat hulp bij zelfdoding dan mogelijk is.”
Van der Staaij bouwde zijn bijdrage op rond Rembrands schilderij van de verloren zoon, waarvan hij een reproductie aan het kabinet aanbood. Aan de hand daarvan gaf hij een uitvoerige parafrase van Jezus’ bekende gelijkenis.
Ook onthulde hij er dat hij aan het begin van de zomer een aantal collega’s had aangeklampt met de vraag wat deze gelijkenis hun persoonlijk te zeggen had. „Een nu christelijk Kamerlid, dat van huis uit niet vertrouwd was met Bijbelverhalen, zei: „Weet je, dit verhaal zegt mij dat niemand te diep kan zakken, maar er altijd weer een mogelijkheid is om op te krabbelen.””
En Van der Staaij zelf? „Voor mij staat deze gelijkenis symbool voor de onvoorstelbare liefde van de hemelse Vader voor zondige mensen, en dat door het volbrachte werk van Jezus Christus; liefde voor mensen die God de rug hebben toegekeerd.”
De SGP’er verbond aan de gelijkenis van de jongste zoon de politieke toepassing dat we in ons land moeten oppassen voor „een doorgeschoten vrijheidsideaal”, ondermeer tot uiting komend in een veel te liberale abortuswetgeving, en voor „potverteren”, hetzij door burgers hetzij door de overheid.
Wilders en Marijnissen stellen zich redelijk op
Er staat veel op het spel voor SP en PVV, die het bij de laatste verkiezingen slecht deden. De fractievoorzitters van beide partijen stelden zich woensdag voor hun doen opvallend redelijk op.
Toegegeven, PVV-leider Wilders eindigde zijn betoog woensdag als vanouds met een beschimpende uithaal aan het adres van premier Rutte. Maar de woordkeus ”Koop een hond of ga op wereldreis, het mag ook allebei” toverde een lachje om de mondhoeken van diverse bewindslieden in het kabinetsvak. Bij Rutte was er een schaterlach.
Een venijnige woordenstrijd met DENK-leider Kuzu liep vorig jaar nog lelijk uit de hand. Wilders verviel in schuttingtaal toen hij de in Turkije geboren parlementariër sommeerde zijn biezen te pakken. Woensdag raakte hij met diezelfde Kuzu verzeild in een dispuutje over de rechtsstaat en de plek voor radicale moslims daarbinnen. Het eindigde zowaar zonder kleerscheuren.
Misschien heeft Wilders het advies gehad iets meer te werken aan zijn aaibaarheid, omdat zijn ongenaakbaarheid anders wel een erg groot contrast gaat vormen met de benaderbaarheid van de Kamerleden Baudet en Hiddema van Forum voor Democratie. Hoe dan ook, bij de beschouwingen van woensdag liet hij zich vaker van zijn redelijke kant zien dan in de jaren daarvoor.
SP-fractievoorzitter Marijnissen weerstond de verleiding om wild allerlei radiale voorstellen te lanceren, nu haar partij in de hoek zit waar de klappen vallen. De SP staat niet tussen het rijtje partijen bij wie de coalitie de komende maanden geregeld om steun zal hengelen omdat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in de Eerste Kamer hun meerderheid zijn kwijtgeraakt.
GroenLinks en PvdA wel, en bij die partijen zocht Marijnissen nadrukkelijk aansluiting. Daarmee voorkwam ze dat de SP op de linkerflank een al te geïsoleerde indruk maakte.
Marijnissen wekte verder de indruk dat de samenwerkingsbereid van de SP met andere partijen gaat toenemen. De partij is bereid voorstellen die een rechtvaardige samenleving dichterbij brengen „van harte te steunen” of „graag verder te helpen.” Even leek er zelfs iets moois op te bloeien tussen SP en VVD. Een SP-plan voor het opzetten van een winstdelingsregeling voor werknemers van grote bedrijven werd door VVD-fractievoorzitter Dijkhoff niet meteen afgewezen.
Hij gaat erover nadenken.
Dijkhoff en Klaver mixen politiek en privé
VVD en GroenLinks zijn beide zoekende naar een nieuwe koers. Hun fractievoorzitters illustreerden dat woensdag beeldend met persoonlijke verhalen.
Waar de grootvader van VVD-fractievoorzitter Dijkhoff vandaan kwam? Uit Eindhoven natuurlijk! En waar hij de kost verdiende, als vader van tien kinderen? U wist dat nog niet? In de Philipsfabriek! Alsof het de normaalste zaak van de wereld was, deed Dijkhoff woensdag zijn familiegeschiedenis omstandig uit de doeken. Zelfs de term heimwee viel.
Met de ”Philipssamenleving” als decor poogde hij de VVD te positioneren als de brede middenpartij die opkomt voor de middenklasse van het land. Arbeiders (lees: burgers) moeten elkaar helpen én elkaars geloof respecteren. Fatsoenlijke bedrijven behoren te investeren in hun personeel en zo te tonen dat ze oog hebben voor het maatschappelijk belang.
Gelukkig varen veel werkgevers en burgers reeds de koers die de VVD voorstaat, zo viel tussen de regels van Dijkhoffs betoog door te beluisteren. Dus, ingrijpen is pas geboden als gelovigen haat en geweld gaan prediken. En als ondernemingen toch slechts voor de korte termijnwinst gaan.
Welke voorstellen over de belastingen of over de vrijheid van onderwijs de VVD in de toekomst precies wil steunen, liet Dijkhoff in het midden. Toen GroenLinksleider Klaver en PvdA-leider Asscher hem uitdaagden om meteen maar een links beleid te gaan voeren, trok hij echter een duidelijke grens. Een hogere winstbelasting voor bedrijven of een nog verdergaande herziening van de inkomstenbelasting voor burgers, daar wil de VVD nog niet aan. De cao-lonen mogen van de liberalen gerust nog meer stijgen dan 2 of 3 procent, maar de overheid moet werkgevers daar niet toe dwingen. Prikkelen is genoeg.
Diezelfde Klaver bracht de afgelopen zomer veel tijd met zijn drie kinderen door, waarbij het hem opviel hoe vaak ze in hun vaste gedragspatronen bleven hangen. Net politici, bedacht hij in een flits. Dat moet anders en dus, zo zei Klaver, gaat GroenLinks straks in de Eerste Kamer niet louter om strategische redenen tegen de kabinetsplannen stemmen. De inhoud staat voorop.
Rutte heeft de stemmen van de groene partij dus al binnen? Nou ja, Klaver wil natuurlijk wel af van de loonkloof in het onderwijs. En er moeten meer middelen naar de zedenpolitie. Kortom, wensen (lees: eisen) genoeg.