De avond in de Bethelkerk van Urk begint om half acht. Als het orgel om tien over zeven begint te spelen, zingen de honderden mensen alvast spontaan mee: „Ik wil zingen van mijn Heiland” en „Tel uw zegeningen, één voor één.”
Rond de klok van zeven zit de Bethelkerk afgeladen vol. Vanuit het eveneens volle Kerkje aan de Zee kijken mensen mee met een videoverbinding. Extra stoelen worden aangerukt. In de consistorie mogen nog zo’n veertig mensen, de deuren naar de kerk worden opengezet. Dan zijn de plaatsen echt op, meer mensen kunnen er niet naar binnen.
Ik zit voorin, op een gereserveerde plek naast een meneer uit Lexmond. De man is trouw bezoeker: al zo’n vijftien keer is hij naar de zangavond in Urk geweest. „Alle geloven komen hier samen, dat is het mooie ervan”, zegt hij. „En alle dialecten vind je hier, ook dat. Ik woonde in de jaren vijftig in Emmeloord. Over zo’n grote tijdsperiode zie je dingen veranderen. Voor de liederen die we nu zingen, kwamen ze toen de kerkbanken af. Je mocht destijds alleen psalmen zingen.”
Op de muren naast de kansel worden schilderijen van Rembrandt geprojecteerd. Zingen in de Zomer sluit met de acht zangavonden aan bij het Rembrandtjaar: 350 jaar geleden overleed Nederlands grootste schilder. Deze zevende avond heeft als thema ”Jezus leeft!” Centraal staat het schilderij ”Verrijzenis van Onzen Heer Christus”.
Christelijk mannenkoor Eiland Urk heft het lied ”Vaste rots van mijn behoud” aan. Een soliste zingt over Jezus, de overwinnaar. Dan klinkt Psalm 118 uit de honderden monden: „De steen, dien door de tempelbouwers.”
Ze zingen hier geen bovenstem, fluistert de meneer uit Lexmond. Maar als ik goed luister, hoor ik toch een bovenstem door het gezang heen klinken.
Het welkomstwoord onderstreept het thema van de avond. „Hier vindt vanavond een ontmoeting plaats. Niet met een dode, maar met een levende Jezus! Hij komt vanavond in muziek en beeld tot u.”
Staand zingen de mensen: „Daar juicht een toon, daar klinkt een stem.” Dirigent Gerrit Schinkel maakt krachtige bewegingen als hij Eiland Urk dirigeert: „Machten mogen woeden, zonden die mij slaan, maar mijn oog ziet Christus door gena voldaan.” De Bijbellezing is uit Matthéüs 28, de passage over de opstanding van Jezus. En de mensen reageren met het lied: „Christus onze Heer verrees, Hallelujah!”
Het publiek applaudisseert na het lied ”Licht der wereld”, gezongen door Eiland Urk. Dan klinkt Psalm 84: „Hoe lief’lijk, hoe vol heilgenot.”
Ds. G. van Zanden mediteert over Christus, de Opstanding en het Leven. „Waar Hij verschijnt, daar kan de dood niet bestaan. Daar is leven!” zegt de predikant. „Zo zien we Jezus door Galilea, Judea en Jeruzalem gaan. De zieken geneest Hij, de bezetenen verlost Hij. (...) En zo is het nog. Als Christus voorbijkomt, komt het Leven voorbij. Dat is uitstekend nieuws! Voor wie? Voor zondaren die het leven kwijt zijn.” De predikant benadrukt het wonder van de opstanding. „Rembrandt, die man kon schilderen, maar hij krijgt het niet op het doek!” En de mensen zingen bij wijze van antwoord: „Geloofd zij God met diepst ontzag!”
Organist Hendrik van Veen en pianist Hugo van der Meij krijgen een applaus voor hun ”muzikaal onthaal”. En Eiland Urk zingt, nu eens slepend en vroom, dan weer lichtvoetig en hip: „Spoedig daagt de morgen, lang duurt het niet meer, of wij zien verschijnen, Christus God den Heer.” Aan het slot van de avond zingen alle aanwezigen staand en uit volle borst: „U zij de glorie, opgestane Heer! U zij de victorie, nu en immermeer.”
Het evenement Zingen in de Zomer wordt dit jaar voor de 44e keer georganiseerd, zegt Jan de Boer, voorzitter van de organisatie. „Mijn opa is 44 jaar geleden begonnen met een groepje, heel kleinschalig. Intussen organiseren we dit jaar 37 middagen en 9 avonden op twee locaties. In totaal zijn er 175 vrijwilligers bij betrokken: mensen die koffie schenken, de stoelen klaarzetten, programma’s maken, BHV’ers. Mensen steken elkaar aan, ze nemen andere mensen mee. Ze komen overal vandaan: uit Zeeland, Groningen, Limburg. Er is vandaag zelfs een bus met zestig man uit Lopikerkapel. Je ziet: zingen verbindt, zingen maakt blij.”
Zingen in Urk
Het is een fenomeen in Nederland: de zomerse zangbijeenkomsten in Urk. In acht weken tijd komen er meer dan twintigduizend mensen op af. Zeven van de acht woensdagen zitten er sinds woensdagavond op. De Bethelkerk in Urk kan zo’n 1200 bezoekers herbergen, en vaak zitten die er ook, zegt Jan de Boer, voorzitter van Zingen in de Zomer. Op woensdag 28 augustus is de laatste keer Zingen in de Zomer van dit seizoen: ”Thuis bij de Vader”, met medewerking van het Rijssens Mannenkoor. Dit jaar is er, als experiment, een extra editie op zaterdag 24 augustus. Dan wordt er een gelegenheidskoor van mannen samengesteld dat ’s middags repeteert en ’s avonds optreedt in de Bethelkerk.
serie Zingen in de Zomer
Dit is de vierde en laatste aflevering in een vierdelige serie artikelen over plaatsen waar in de zomer (bijna) wekelijks een zomerzangavond wordt georganiseerd.