Column: De dagelijkse lofzang is geen liefhebberij
Hoe is het gesteld met de lofzang? Ik bedoel nu even niet het lied in de zondagse liturgie. Dat zit wel goed, dacht ik. In iedere eredienst klinken psalmen of liederen; en velen zingen van harte mee. Mooi. Maar hoe staat het ermee in de rest van de week? Krijgt de zang van de zondag een vervolg in de dagelijkse liturgie thuis?
Als je moet afgaan op wat je weleens opvangt, dan lijkt het erop dat er in veel huishoudens niet of nauwelijks gezongen wordt. Het zit gewoon niet in het systeem; in tegenstelling tot hardop Bijbellezen en bidden, dat de meesten niet graag zouden overslaan. Of echtparen wíllen het wel, samen zingen, maar durven er niet aan te beginnen, uit angst of schaamte. En als ze dan eens te gast zijn bij een gezin dat wél rond de maaltijd de stem verheft, dan is de reactie er een van verwondering en verbazing. Alsof het iets bijzonders is…
In zijn boekje ”Gemeinsames Leben” (1938) beschrijft Dietrich Bonhoeffer het belang van de dagelijkse routine van Bijbellezing, gebed en gemeenschappelijk zingen voor een woonvorm. Voor hem was dat het predikantenseminarie c.q. broederhuis in Finkenwalde, waar aanstaande predikanten het ”gemeenschapsleven” praktiseerden. Wat de Duitse theoloog bepleit is echter moeiteloos over te zetten naar andere vormen van samenleven, zoals een gezin. Over het gemeenschappelijk lied schrijft Bonhoeffer: „Hoe meer wij zingen, des te meer vreugde zullen wij eraan beleven. Maar bovenal: hoe bewuster, hoe gedisciplineerder, hoe blijer we zingen, des te rijker zal de zegen zijn die van het gemeenschappelijk zingen uitgaat op het gehele leven van de gemeenschap.” Waarom dat zingen dan zo zegenrijk is? „Het is de stem van de kerk die in het gemeenschappelijk zingen hoorbaar wordt. Niet ik zing, maar de kerk zingt. Als lid van de kerk mag ik echter deelhebben aan haar lied. Zo moet elk echt gemeenschappelijk zingen ertoe dienen dat onze geestelijke horizon zich verbreedt, dat wij onze kleine gemeenschap leren zien als deel van de grote gemeenschap van de hele christenheid op deze aarde en dat wij ons gewillig en vreugdevol met ons zwakke of goede zingen inschakelen in het lied van de kerk.”
Ook het „zwakke zingen” is welkom in het wereldwijde koor
Kortom, de dagelijkse lofzang is geen liefhebberij van muzikale mensen die nu eenmaal graag zingen. Nee, meedoen met de lofzang van de wereldwijde kerk is een plicht. Als je het niet gewend bent? Je kunt vandaag beginnen. Als je er niet zo bedreven in bent? Zingen kun je leren. Als je maar moeilijk wijs kunt houden? Ook het „zwakke zingen” is welkom in het koor van de kerk. Inschakelen dus!
