Zingen doen Katwijkers graag, dat is direct duidelijk in de Witte Kerk aan de Boulevard. De wekelijkse zomerzang is voor velen hier vaste prik. Al helemaal als een plaatselijk koor optreedt. Samen zingen van overwinning. En van paarlen poorten.
Van de badgasten moeten ze het deze regenachtige woensdagavond in Katwijk aan Zee niet hebben. Het strand ligt er verlaten bij. Alleen wat wandelaars in de verte. En een jongen van een jaar of 12 die een duik in de zee waagt, terwijl z’n vader aan de vloedlijn toekijkt.
Bij de Witte Kerk, vanaf het strand zichtbaar, is het intussen een drukte van belang. Katwijkers hechten aan hun eigen plekje, zo wordt verteld. Vandaar dat om kwart voor acht, als het kwartiertje zingen vooraf begint, zo’n 1100 plaatsen van de eeuwenoude kerk bezet zijn. Waar al die mensen vandaan komen? Uit Katwijk en wijde omgeving, weet iemand. Maar ook zelfs uit Gouda of Oudewater zijn ze er.
Vooraan, bij de preekstoel, zit een aantal mensen in een rolstoel. Eén vak wordt vrijwel geheel gevuld door het Katwijks christelijk mannenkoor Jubilate. Rechts van de kansel zit burgemeester Visser van Katwijk; hij zou drie weken geleden aanwezig zijn, bij de viering van vijftig jaar zomeravondzang. Toen was hij onverwachts verhinderd; nu geeft hij acte de présence.
Niet preken
E. J. Bergman heeft vanavond de leiding. De 73-jarige Katwijker, jarenlang als kerkelijk werker in Rijnsburg en Aarlanderveen actief, is al jaren coördinator van de zomerzang. Hij weet desgevraagd precies wat er op de avonden van de voorgangers –(oud-)predikanten uit Katwijk– verwacht wordt. „Ze mogen niet preken. Maximaal twee minuten tekst tussen de liederen. Met een uur en tien minuten moet het klaar zijn.”
Van tevoren wordt niet bekendgemaakt wie de leiding heeft. „Anders komen mensen voor een Bonds- of een confessionele predikant. Het gaat niet om de dominee.”
Rond een thema worden zo’n tien samenzangliederen gekozen: psalmen, gezangen en liederen van Joh. de Heer of uit Opwekking. Daarnaast zingt een koor of solist een paar liederen. „Dat is een vaste groep waar we uit putten”, aldus Bergman. „Het is geen concert. Ze mogen maar drie liederen zingen. Toch staan veel koren en solisten ervoor in de rij; de wachtlijst is lang. Velen willen graag voor duizend man zingen. Bariton Karel Bogerd, bijvoorbeeld, kwam jaren geleden voor het eerst. Hij is nooit meer weggebleven. Ook nu hij predikant in Wouterswoude is, komt hij nog steeds.”
Klaas Jan Mulder
Deze avond staan de liederen in het teken van ”Overwinnen”. Bergman leest een paar verzen uit 1 Johannes 5, over het geloof dat de wereld overwint. Liederen als ”Nooit kan ’t geloof te veel verwachten” en ”In Gods overwinning” (op de melodie van ”Land of Hope and Glory”) sluiten daar goed bij aan.
De organist achter de klavieren van het Van den Heuvelorgel, Arjan Wolfswinkel, weet wel hoe hij de Katwijkers aan het zingen moet krijgen. Vaak veel registers open, nogal eens tussen de coupletten een toontje hoger. Aan menig toccata-achtig voorspel is te horen dat hij een fan van Klaas Jan Mulder is.
Het mannenkoor –naar verluidt het grootste van Nederland– laat van zich horen in Psalm 68 van Mulder en Psalm 150 van de dirigent, Aldert Fuldner. De begeleiding is voor wie onder het orgel zit nogal fors. Als de mannen a capella –en uit het hoofd– het Avondgebed van Luther zingen, wordt duidelijk hoe ze echt klinken.
Na ruim een uur zingen is het elan nog niet verdwenen. Het slotlied, ”Lichtstad met uw paarlen poorten”, staande gezongen, lijkt bij het publiek recht uit het hart te komen: „Daar geen rouw meer en geen tranen/ in het nieuw Jeruzalem.”
Familie
Buiten pakken een man en een vrouw hun fiets. Zij woont in Oegstgeest, hij in Rijnsburg. Ze komen hier al jaren. Hij: „Elke avond in juni, juli en augustus.” Zij: „Ik kom uit Katwijk. Vroeger stond je hier om kwart voor zeven al in de rij. Dat is wel wat afgezakt. Maar ik kom hier graag. Iedereen kent elkaar. Net één grote familie.”
Zomeravondzang
Iedere woensdag in de zomer is er in Katwijk aan Zee de zomeravondzang. De reeks begint eind mei en loopt tot begin september. Het initiatief, ooit begonnen als strandevangelisatie, wordt sinds 1969 gehouden in de Oude of Witte Kerk aan de Boulevard, een godshuis uit de 15e eeuw.
De zomerzang wordt georganiseerd vanuit de evangelisatiecommissie van de hervormde gemeente van Katwijk aan Zee, die ook Dabarwerk verricht op de twee campings die de kustplaats telt. Vanuit de opbrengst van de collecten tijdens de zomerzangavonden wordt het evangelisatiewerk van het Dabarteam gefinancierd.
De avonden worden geleid door een predikant of voorganger uit de breedte van kerkelijk Katwijk. Iedere woensdag verleent een koor of solist zijn medewerking.
serie Zingen in de Zomer
Dit is de eerste aflevering in een vierdelige serie artikelen over plaatsen waar in de zomer (bijna) wekelijks een zomerzangavond wordt georganiseerd. Over twee weken deel 2: Zingen op Walcheren.
