Stelt u zich eens voor: een land dat al tijden een afscheidingsbeweging kent. Die beweging is in staat om met geweld de hoofdstad van het land in te nemen. De regering van het land vertrekt daarop halsoverkop naar een andere stad, veilig voor de rebellen die zich willen afscheiden.

Vanuit die tweede stad, die omgedoopt wordt tot tijdelijke hoofdstad, vecht de rest van de regering met iedereen die maar mee wil doen tegen de rebellen. Onder meer een andere rebellengroep vecht mee, want de opstandelingen daar hebben een hekel aan de eerstgenoemde rebellen.

Maar dan bedenkt die tweede rebellengroep dat de regering misschien nog wel een grotere vijand is. Uiteindelijk willen zij zich namelijk ook afscheiden, net als de eerste groep. De leiders van de tweede groep verjagen de regering uit de tijdelijke hoofdstad. Die stad nemen ze zelf over zodat ze daar hun eigen staat kunnen uitroepen.

Ziedaar een ietwat versimpelde versie van wat er op dit moment in Jemen aan de hand is, het armste land op het Arabisch Schiereiland. Vorige week namen de zuidelijke separatisten in het land, verenigd in de Southern Transitional Council (STC), de belangrijke havenstad Aden in.

Daar zetelde de officiële regering van Jemen sinds de hoofdstad Sanaa in 2014 werd overgenomen door de noordelijke rebellen die beter bekend staan als de Huthi’s. President Hadi van Jemen zit al sinds 2015, met tussenpozen, in de Saudische hoofdstad Riyad. Het gevolg is dat een groot deel van de wereld, waaronder Nederland, een regering en een president steunen die in eigen land vrijwel geen enkel gezag meer hebben.

Val

Een ander gevolg is dat de ontwikkelingen twee regionale partners uit elkaar drijven, namelijk Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Die trekken gezamenlijk op om de Huthi-rebellen in het noorden van het land te verdrijven. Het verschil is: Saudi-Arabië blijft de officiële regering van president Hadi steunen. De VAE willen dat niet, want in de regering van Hadi zit de partij Al-Islah. Die partij, aan de Moslimbroederschap gelieerd, is de nagel aan de doodskist van de VAE. Al-Islah heeft eerder in de VAE geprobeerd de macht van de emirs te ondermijnen en deze emirs zijn niet van plan nog eens in die val te trappen. Liever steunen de VAE de zuidelijke separatisten van de STC.

De rekening voor deze complexe wirwar wordt betaald door de gewone Jemenieten. Jemen heeft een kleine 30 miljoen inwoners en die zijn voor de overgrote meerderheid (zo’n 80 procent) afhankelijk van buitenlandse hulp. Maar die hulp komt nu al vaak niet aan op de plaatsen waar die het meest nodig is. Een nieuw front maakt dat nog ingewikkelder.

Een onorthodoxe oplossing zou zijn: geef zowel de separatisten in het noorden als die in het zuiden hun zin en hef het huidige Jemen op. Net als voor 1990 zouden er dan voortaan twee Jemens zijn: een Noord- en een Zuid-Jemen. Daar zitten ook veel haken en ogen aan, maar als dat het uitzichtloze lijden van de burgers stopt, is dit idee waarschijnlijk nog het minste van alle kwaden.