Zwart-wit ingekleurd is het muurvlak waarmee elektronicabedrijf Gäbler zichzelf op de kaart zette. De afdruk staat op het voormalige winkel-woonhuis aan de Hollanderstraat 2-4 in het centrum van Den Haag. Op de benedenverdieping van dat pand is de zaak in de jaren dertig van de vorige eeuw gevestigd. Voor korte duur; de in Londen geboren elektrotechnicus emigreert op 28-jarige leeftijd in 1938 naar Zuid-Afrika.

Volgens de tekst heeft de firma elektronica voor radio’s en –ietwat vreemd– sanitair verkocht. Naast het adres vermeldt de letterreclame ook het telefoonnummer van de zaak. Midden op het vlak staat de signatuur van Gäbler. Een bliksemschicht, symbool voor elektriciteit, is in de krabbel verwerkt.

De handtekening geeft de reclame een bijzonder eigen karakter, zegt de Stichting Haags Industrieel Erfgoed (SHIE). Daarom selecteerde de stichting, die zich sterk maakt voor het behoud van objecten die de geschiedenis van industrie in Den Haag sterk hebben bepaald, de reclame voor restauratie.

Daarnaast ziet SHIE historische waarde in de plaat omdat ze Gäbler een typisch voorbeeld vindt van een firma uit de tijd dat elektriciteit opkomt en consumentenelektronica op de markt verschijnt. Denk aan de stofzuiger. Daarvan heeft in 1938 de helft van de Nederlandse huishoudens er een.

Ook het elektrische strijkijzer maakt in die jaren een doorbraak en verschijnt in advertenties in allerlei tijdschriften. Vandaag de dag heeft een gezin gemiddeld honderd elektrische apparaten in huis.

Oud goud

Soms sieren gerestaureerde gevelreclames het straatbeeld. Wat is er van de bedrijven op de muurschilderingen geworden? Deel 4.