Prof. Baars: Gemeente met vrouw in ambt breekt met CGK
Christelijke gereformeerde kerken die vrouwen in het ambt bevestigen, hebben in feite gebroken met het kerkverband. Als ze eerlijk zijn, sluiten ze zich aan bij de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) of de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK).
Dat heeft prof. dr. A. Baars maandag desgevraagd gezegd.
De emeritus hoogleraar van de Theologische Universiteit Apeldoorn van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) hield zaterdag in Sliedrecht een lezing op een ambtsdragersconferentie van stichting Bewaar het Pand. Daarin betoogde hij onder meer dat het toelaten van de vrouw in het ambt „geen middelmatige of twijfelachtige zaak” is.
In de CGK werd zondag voor het eerst een vrouw in het ambt bevestigd. Ineke Tamminga werd ouderling in de samenwerkingsgemeente van christelijke gereformeerden en vrijgemaakt gereformeerden in IJmuiden. Enkele christelijke gereformeerde predikanten maakten bezwaar tegen de bevestiging. De kerkenraad van de cgk in IJmuiden deelde zondag in de dienst mee dat dit geen reden was om af te zien van de bevestiging. Vanuit de gemeente waren geen bezwaren ingebracht.
Dwaalwegen
Prof. Baars stelde zaterdag de vraag of samenwerkingsgemeenten mét de vrouw in het ambt deel kunnen blijven uitmaken van de CGK of dat zij zich met dit besluit in feite buiten het kerkverband plaatsen. Hij wees op het belang van goede kerkelijke regels, gebaseerd op Schrift, belijdenis en kerkorde. „Die bewaren ons voor on-Bijbelse opvattingen, geestelijke dwaalwegen en kerkelijke verwarring. Als dergelijke regels op een verantwoorde wijze en in de juiste gezindheid door een meerdere vergadering zijn genomen, hebben zij gezag. Zij zijn namelijk genomen door een vergadering van wettig gekozen ambtsdragers in strenge gebondenheid en onderhorigheid aan het Woord van God. Als we hun vertrouwen gegeven hebben door hen te verkiezen en af te vaardigen, zullen we in hun beslissing bewilligen, zelfs al hebben we op onderdelen mogelijk een andere opvatting.”
Dat betekent volgens de emeritus hoogleraar dat echte geestelijke vrijheid altijd vrijheid in gebondenheid is: principiële gebondenheid aan het Woord van God en gezamenlijke gebondenheid aan de belijdenis en aan de kerkorde. „Dan moeten we ook niet al te snel zeggen dat bepaalde artikelen van de kerkorde of synodale uitspraken ons in onze christelijke vrijheid belemmeren. Dan spelen we het gezag van de synode en onze christelijke vrijheid tegen elkaar uit.”
Prof. Baars zei moeite te hebben met de weg die de CGK van synode tot synode zijn gegaan. „Als het gaat over de samenwerking met de GKV en de NGK zijn plaatselijke gemeenten voortdurend aangemoedigd om de samensprekingen en samenwerking zoveel mogelijk te intensiveren. Op hetzelfde moment werd de synode in het aangaan van contacten op landelijk niveau steeds terughoudender. Dat heeft minstens naar twee kanten bevreemding en vervreemding gewekt. De synode zou er wijs aan doen om serieus op de pijn die dit heeft veroorzaakt in te gaan. Bovendien is het naar mijn mening nodig een goede, evenwichtige langetermijnvisie te ontwikkelen hoe de contacten met andere kerken van gereformeerd belijden gestalte moeten krijgen, juist ook nu het klimaat in de kerken om ons heen en ook in eigen kring snel aan het veranderen is.”
Volgens prof. Baars zit niemand te wachten op een nieuwe kerkscheuring of een afsplitsing van een of meer gemeenten. „Dat verhoede God. En als het goed is voelen we allemaal de pijn als dat zou gebeuren. Maar de rek is niet eindeloos. Wanneer kerken, zonder de kerkelijke weg te gaan, ingaan tegen Schriftuurlijk onderbouwde besluiten van de synode, zetten zij het kerkverband onder zware spanning en hebben zij daar in feite mee gebroken. Als wij een presbyteriaal-synodaal kerkverband willen blijven, kunnen we een dergelijke rek niet dragen en willen we dat ook niet. Het alternatief zou zijn: onze hele kerkstructuur ontmantelen en de kerkelijke jas van het moderne congregationalisme aantrekken. Maar die brug is mij veel en veel te ver.”
Gemeenten die vrouwen in het ambt bevestigen, hebben volgens u in feite gebroken met het kerkverband.
„Ze hebben daarmee de kerkelijke regels naast zich neergelegd en gebroken met de Christelijke Gereformeerde Kerken. Daarmee zeg ik overigens niets anders dan prof. dr. H. J. Selderhuis.”
Dus deze gemeenten zijn niet meer welkom op een volgende classisvergadering?
„Het kan erop uitdraaien dat een classis de lastbrieven van zo’n gemeente weigert. Maar dat is aan de classis. Die zal er in ieder geval over moeten spreken en, naar mijn mening, moeten optreden.”
Gemeenten die vrouwen in het ambt bevestigen, kunnen beter de CGK verlaten?
„Die beslissing hebben ze zelf genomen door vrouwelijke ambtdragers te benoemen. Als ze de lijn van een ander kerkverband kiezen, dan is het een kwestie van nuchterheid en eerlijkheid om de consequentie daarvan te trekken en zich aan te sluiten bij de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt of de Nederlands Gereformeerde Kerken. Dat besluit nemen de Christelijke Gereformeerde Kerken niet; die keuze maken deze gemeenten zelf.”
