„Invloed opwekkingsliederen op reformatorische kerken groot”
Kritische geluiden klonken dinsdagavond tijdens een lezing in Gorinchem over opwekkingsmuziek onder reformatorische christenen. „Als de emoties bij een lied voorbij zijn, wat blijft er dan over?”
De aula van de vestiging van de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem was met zo’n 300 bezoekers goed gevuld. Ds. J. M. D. de Heer, predikant van de gereformeerde gemeente Middelburg-Centrum, sprak op uitnodiging van ouderplatform BewustGezin over het thema ”Wat is goede muziek?”
„Ik merk dat Nederlandstalige opwekkingsmuziek populair is”, aldus de predikant. Ds. De Heer memoreerde het overlijden van Kinga Bán, zangeres van de christelijke band Sela, eerder deze week op 37-jarige leeftijd. „Haar lied ”Ik zal er zijn” is meer dan 5,2 miljoen keer op YouTube bekeken. De condoleanceberichten stromen binnen via het internet. Deze muziek raakt mensen heel diep.”
De predikant ziet „verschillen vervagen. Vroeger hoorden opwekkingsliederen bij de pinksterkerken. Inmiddels staan ze in bundels als Weerklank, Op Toonhoogte of de ”gele bundel”. Ze worden breed gezongen. De ontwikkelingen gaan heel snel.”
De invloed hiervan op jongeren en ouderen in reformatorische kerken is groot, stelde de Middelburgse predikant. „Andries Knevel zei eens: „Opwekkingsliederen hebben meer invloed in de kerk gehad dan alle theologen bij elkaar.” Dat is sterk gezegd, maar ik denk dat hij gelijk heeft.”
Eigenwaarde
De belangrijkste oorzaak voor de „brede ingang” van opwekkingsmuziek ziet ds. De Heer liggen in de aansluiting van de liederen bij de beleving van mensen. „Het leven is best ingewikkeld, mensen voelen zich vaak onbegrepen en eenzaam en zoeken naar troost. Dat biedt opwekkingsmuziek: een warme deken om je heen, een gevoel van eigenwaarde. Ik ben niet tegen gevoel, maar wantrouw het wel. Als de emoties die je bij een lied ervaart weg zijn, wat blijft er dan over? Blijft dan het Woord over?”
Wie graag liederen meezingt van Sela of Christian Verwoerd, heeft „een geloofsbeleving die daar nauw op aansluit”, stelde de predikant. „Die botst echter met de prediking van Wet en Evangelie, van schuld en genade, van Adam en Christus. Hoe meer opwekkingsmuziek je geloofsleven stempelt, hoe meer je moeite krijgt met deze prediking.”De predikant wil „geen persoonlijk oordeel” uitspreken over mensen uit de opwekkingsbeweging. „Maar we moeten de muziek wel Bijbels toetsen. Welk godsbeeld komt erin naar voren? Klinkt Zijn heiligheid erin door en wat dat uitwerkt in een schuldige zondaar? Of gaat het om een God Die altijd voor je klaarstaat; Jezus Die zonder meer jouw zonden vergeeft?”
Ds. De Heer pleitte voor liederen waarin de „Bijbelse waarheden” worden bezongen. „Mooier dan de psalmen kan niet. Maar denk ook aan het lied ”Eens was ik een vreemdeling”. Dat is een Bijbelse vertolking van het leven van genade. Dat mag je van mij elke dag zingen.”
Scholen
Na de pauze volgde een forumdiscussie. Naast ds. De Heer beantwoordden ook Lean Macleane, kenner van popmuziek, en Reynier Kooijmans, onderwijsman en musicus, vragen uit het publiek.
Macleane wees op het gebruik van „bezittelijke voornaamwoorden in opwekkingsliederen. Er wordt gesproken over „Zijn bloed dat ons schoon wast.” De liederen gaan er vanzelfsprekend van uit dat jij daar ook deel aan hebt.”
Moet je weg uit een gemeente waar opwekkingsmuziek gezongen wordt, vroeg een bezoeker. Macleane: „Dat zou ik zeker doen. Als je kinderen gedoopt zijn, heb je de plicht om hen daar te brengen waar het Evangelie recht verkondigd wordt.”
Meerdere ouders noemden dat hun kinderen opwekkingsliederen aanleren op reformatorische scholen. Ds. De Heer: „Ga naar de school toe met je bezwaren. Niet op hoge poten, maar vanuit zorg in het hart. We hebben een verantwoordelijkheid voor onze scholen.”
