Vee exporteren in tijden van brexit
Een chaotische brexit betekent een ramp voor veevervoerders: import of export van dieren kan dan niet meer. Terwijl bedrijven in de branche afwachten, richt Van de Wetering Veestallen uit Brakel in Hoek van Holland een nieuw punt in waar vee gekeurd kan worden.
Als een veehouder in Nederland zijn runderen verkoopt, schakelt hij de hulp in van een exporteur zoals het bedrijf van Joop van de Wetering (74). De dieren worden in Brakel of Zwolle gestald, ondergaan onderzoeken en worden gekeurd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
Grote trailers met drinkinstallatie’s, ventilatoren en genoeg voer, vervoeren de runderen vervolgens naar de plek van bestemming. „Een VIP-installatie”, noemt Van de Wetering de trailers. „De dieren hebben het vaak beter dan mensen tijdens hun reis.”
Sinds de jaren 40 vervoert Van de Wetering Veestallen dieren. De eerste jaren binnenlands, waarbij het vervoer voor verschillende veemarkten werd verzorgd. Sinds 1960 legt het bedrijf zich ook toe op de export naar landen als het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Italië. Behalve het vervoer heeft een vee-exporteur drie taken: het stallen van de dieren, het in orde maken van papierwerk en het mogelijk maken van keuringen.
Maar de Nederlandse vee-exporteurs krijgen de laatste jaren steeds minder opdrachten, zegt Van de Wetering. „De transporten zijn overgenomen door bedrijven uit Polen, Letland en het voormalige Oostblok.”
De redenen daarvoor kan de exporteur zo opnoemen. „De concurrentiepositie is scheef. De buitenlandse exporteurs krijgen subsidies voor trucks en het personeel verdient minder. Als onze chauffeurs bij de grens een paar dagen moeten wachten, betalen wij ze door. Maar bedrijven uit sommige andere landen doen dat niet. Dat is de realiteit.”
Regels
Een chaotisch vertrek van de Britten heeft consequenties voor Nederlandse veetransporteurs. Het Verenigd Koninkrijk wordt dan een zogeheten derde land. Van de Wetering legt uit dat er dan meer regels aan export vastzitten.
„Zodra een transport de Europese Unie binnenkomt, moet het vee gekeurd worden.” Op speciaal ingerichte keurpunten bekijkt de vervoerder de papieren, keurt de NVWA de dieren en worden de trailers schoongespoten zodat ze gereinigd en ontsmet zijn.
Maar juist op dat punt voorziet Van de Wetering grote problemen. Er is nu namelijk geen keurpunt in Hoek van Holland, waar de transporten het land binnenkomen.
Als het Verenigd Koninkrijk op 12 april de Europese Unie zonder deal verlaat, betekent dit praktisch gezien dat er geen dieren ingevoerd én uitgevoerd kunnen worden. „Iedereen in de branche kijkt voor een oplossing naar de overheid.”
Maar voor Van de Wetering was dit een reden om de handen uit de mouwen te steken. Hij nam namens de ondernemers van Vee & Logistiek Nederland het initiatief om in Hoek van Holland een keurpunt in te richten. De exporteur wil dat er een oplossing gevonden wordt.
„Wat er nu in het Verenigd Koninkrijk gebeurt is ongelofelijk. Maar wij willen met beide benen op de grond blijven staan. En een manier vinden waarop we handel kunnen blijven drijven.”
Keurpunt
Dat zo’n plek opstarten wel wat voeten in de aarde heeft, besefte de veetransporteur. „Ten eerste betekent de inrichting van het keurpunt dat er genoeg ruimte moet zijn om vee te keuren en te stallen. Inmiddels is er voor de parkeerplaats twee hectare van de gemeente tot onze beschikking gesteld, voor stalling van trucks waarvan de documenten nog niet kloppen.
Ook hebben we faciliteiten voor het lossen van de dieren en een installatie zodat we de vrachtwagens kunnen reinigen. En als een dier ziek is, moet het in een isoleerstal geplaatst worden.” En alles vindt plaats onder het toeziend oog van de NVWA.
Behalve de praktische punten moeten er ook juridisch en financieel zaken gedaan worden. De twee bedrijven benaderden het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor de vergunningen die vereist zijn voor een keurpunt en een financiële bijdrage.
Van de Wetering: „Maar die bijdrage is nog niet volledig in orde. We hebben een relatief klein bedrag nodig van het de overheid, maar het ministerie wil dat bedrijven zelf de volledige investering van het keurpunt. op zich nemen.” Dat is volgens hem niet reëel. „Geen enkel bedrijf wil op dit moment geld steken in deze onzekere situatie.”
Technisch gezien, zo is de laatste update van de veevervoerder, staat alles klaar. „De voorbereidingen zijn gedaan. Maar het wordt moeilijk om op 12 april alles klaar te hebben. We kunnen niet lang meer op de overheid wachten. De tijd is op.”