Kerk & religie

Ds. J. M. J. Kieviet: bemanningslid op het kerkschip

Het maakt hem best weemoedig, het emeritaat per 1 februari. „Ik ben geroepen om dienaar des Woords te zijn. Maar ik ben 68 jaar. Een mens moet zijn plaats weten. Ik voel mij toch al een bevoorrecht mens dat ik zoveel jaar de tolk van de grote Profeet en Leraar mocht zijn.”

Jan van ’t Hul

30 January 2019 20:18Gewijzigd op 16 November 2020 15:11

Ds. J. M. J. Kievit. beeld RD, Anton Dommerholt

In de huiskamer te Renswoude hangen nogal wat schilderijen aan de muur, van de stad Dordrecht (waar zijn tweede gemeente zich bevond), met op de achtergrond de Grote Kerk. Er hangt ook een schilderwerk van een rabbijn die oude geschriften leest, en een doek met daarop Petrus en Johannes bij het geopende graf. De verwondering spat uit hun ogen: „Hij is hier niet!”

Aan de wand hangt ook een negentiende-eeuwse kopie van het beroemde schilderij van Nicolaes Maes, ”Gebed zonder end”. Ds. J. M. J. Kieviet, predikant van de Christelijke Gereformeerde Kerken, legt uit wat daarop te zien is: „Deze vrouw zit aan tafel en bidt voor haar eten. Op tafel staat haar maaltijd. Maar zie, daar ligt ook de kat op de loer. Dat tekent de geestelijke strijd, tussen de mens die de Heere vreest en de duivel die alles wil verstoren. Dat is de strijd die iedere christen te voeren heeft.”

Ds. J. M. J. Kieviet neemt afscheid van cgk Renswoude

Jaap Kieviet werd geboren in Middelharnis, groeide op in „een harmonieus gezin”, met vijf kinderen, van wie hij de oudste is. „Moeder was een stille vrouw, echt een lieve moeder. Vader was fabrieksarbeider, werkte voor een bescheiden basisinkomen en moest overuren maken om wat bij te verdienen. Mijn vader leeft nog, is 94 jaar. Ik heb veel aan hem te danken. Vanaf mijn zesde gaf hij mij persoonlijk catechisatie, onder meer uit Hellenbroek, met de uitleg van ds. Fraanje ernaast. Pas vertelde vader ons dat hij opnieuw de Redelijke Godsdienst van Brakel had gelezen. Helemaal.”

Pocketboekjes

De liefde voor het lezen heeft ds. Kieviet van zijn vader. „Ik las en verzamelde al vroeg theologische boeken. Van mijn wekelijkse kwartje zakgeld kocht ik als mijn eerste boekje deel 1 van de pocketserie ”Geschiedenis van de kerk”.”

In de kerk hoorde Kieviet dat er een geluk te verkrijgen is, dat hij niet bezat. „Maar tot mijn schade en schande bleef het bij veel lezen, veel weten en veel verzamelen. Hoewel ik ook momenten had waarop het mij aangreep: Ik moet bekeerd worden.”

In 1982 kwam ds. P. den Butter naar Middelharnis. „Zijn scherpe en ontdekkende prediking legde de grondslagen van mijn leven bloot, maar het leverde in mijn hart weerstand op. Ik wilde mij echt niet laten vloeren, totdat God het deed. Toen had ik niets meer aan al mijn kennis. Zo werd ik een verloren mens, die niet meer voor God kon bestaan en mocht ik gaan zien dat er alleen zaligheid ligt in Gods lieve Zoon.”

Op 45-jarige leeftijd werd Kieviet toegelaten tot de studie voor predikant aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. Daarna diende hij drie gemeenten: Rotterdam-Kralingen, Dordrecht-Centrum en Renswoude.

In de boekenkast staan zijn vrienden, zegt hij. Zijn grootste vriend is Kohlbrugge. „Altijd kom ik weer bij hem uit. Wat Kohlbrugge bijvoorbeeld schrijft over het predikambt, raakt mijn hart. Luister maar: „Ik oefen het predikambt niet uit als een vak, om daarvan te leven of om er eer, winst en genoegen van te hebben, doch ik dien u als één, die ook dood was in zonde en ongerechtigheid, die echter nooit of te nimmer beschaamd werd gemaakt, wanneer hij zich op het Woord verliet.” Kohlbrugge is radicaal, ook in het stuk van de heiligmaking. Ik kan mijzelf niet opbouwen, ook niet met die paar gaven die ik gekregen heb. Altijd weer moeten we naar de Bron.”

Diagnose

Recent had ds. Kieviet ernstige zorgen over zijn gezondheid. Eind 2017 vond de huisarts bij een jaarlijkse controle bloedspoortjes in de urine. Onderzoek in het Canisiusziekenhuis te Nijmegen wees uit: nierkanker. Veertien dagen later werd de linkernier verwijderd met daarin een vuistgrote tumor. Er was geen twijfel mogelijk, die was kwaadaardig. Ds. Kieviet: „Bij een vervolggesprek in het ziekenhuis bleek dat het geen kanker was geweest.”

Nog valt hij van verwondering stil. „Wat kan een mens van ziek zijn leren. Thomas à Kempis schreef: „Wees ervan overtuigd, dat ge uw leven stervend moet doorbrengen. En naargelang iemand meer voor zichzelf sterft, begint hij meer voor God te leven.” Op de operatietafel ontving ik het geloof dat de Heere zou zorgen. Dat heeft Hij niet beschaamd. Ik had mijn ziek zijn niet willen missen. Het heeft mij bevestigd in mijn besluit om nu met emeritaat te gaan. We zijn maar even hier. We zijn maar kleine mensjes.”

Het is de begeerte van ds. Kieviet om Christus te prediken. „Immers, wie in de Zoon gelooft, heeft het eeuwige leven. Maar die de Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien. Er ligt al jaren een woord van Kohlbrugge in mijn hart: „Hoe kunt u in God alleen uw heil stellen in leven en in sterven? Ik weet het uit de Schrift en uit de ervaring dat ik een mens ben en niets meer, dat God God is, en dat Hij Zijn beloften ook aan mij vervult.””

Ds. Kieviet heeft een aantal functies gehad binnen zijn kerkverband. „Als je ondanks zorgen van je eigen kerk houdt, wil je er ook veel voor doen. Spurgeon zei dat op het schip van de kerk geen passagiers gevonden worden, want iedereen is bemanningslid. Als de kerk een beroep op de bemanningsleden doet, mag je je daar niet zomaar aan onttrekken.”

Ds. J. M. J. Kieviet

Jacob Marinus Johannes Kieviet werd op 12 augustus 1950 in Sommelsdijk geboren. Hij kreeg een leidinggevende functie op het gemeentehuis in Middelharnis. In 1995 werd hij toegelaten aan de Theologische Universiteit Apeldoorn tot de studie voor predikant. Hij diende de gemeenten Rotterdam-Kralingen (1999), Dordrecht-Centrum (2006) en Renswoude (2014). Ds. Kieviet was tweemaal lid van het moderamen van de generale synode en voorzitter van het deputaatschap voor de emeritikas. Het echtpaar Kieviet-Verhage heeft vier kinderen en twaalf kleinkinderen.