In een rij komen de kinderen van groep 4 binnen in het speellokaal. Op hun sokken. Ze hebben net het speelkwartier achter de rug. Nu is het tijd voor de muziekles van meester Norad Bos.

Deze heeft zelf ook z’n schoenen uitgedaan. Met zijn gitaar wacht hij tot de kinderen op de bank zitten. Een enkel akkoord, en de klas weet wat hij wil: het liedje van de vorige keer. „In de winter is het koud,/ daarom zorgen wij voor hout.”

„Dat doen we nog een keer, nu wat zachter”, zegt de meester. „Goed zo. En nu moeten jullie heel goed naar de gitaar luisteren, of ik hard speel of zacht.” Het geluid van de kinderstemmen zwelt aan, en neemt weer af. „Wat letten jullie goed op de gitaar!”

Op het digibord staat een kleurig plaatje van een huis in de winter. „Kom maar staan en loop achter me aan”, zegt Bos. De groep maakt rondjes in de zaal. Onderwijl stampt de meester een ritme, klakt met zijn mond, maakt blaasgeluiden. „Waar horen die geluiden bij? Inderdaad, bij de kou. En wat is dit? Juist, het vallen van de sneeuw.”

Als de kinderen een kring hebben gemaakt, gaat Bos tot 8 tellen, steeds weer. „Kies een getal uit waarop je een geluid maakt. Steeds op dezelfde tel jouw geluid.” De één klakt met z’n tong, de ander klapt in haar handen.

Boomwhackers

Op een mat ligt een groot aantal gekleurde plastic klankstaven, zogenoemde Boomwhackers. Rood, oranje, geel, groen, blauw, paars. Elke kleur een eigen lengte. De kinderen mogen allemaal een buis pakken. Ze gaan er direct mee aan de slag. „Leg ’m maar voor je neer”, zegt de meester. „En let goed op: we slaan er niet mee op de grond; alleen op je eigen lichaam: je hand, of je buik.”

Bos gaat weer tellen. Op tel één mogen alleen de kinderen met een gele buis slaan, op tel drie alleen de groene, op de achtste de rode. Steeds klinkt een andere toon, lager of hoger, omdat de buizen in lengte verschillen. „Nu allemaal twee momenten kiezen waarop je slaat.” Steeds sneller telt Bos. Er ontstaat zowaar een soort muziekje. „Ik hoor er steeds meer een melodie in komen”, prijst de meester.

Het halfuur is bijna om. Nog één keer het liedje: „In de winter is het koud.” Dan pakt de eigen juf van de groep, die aan de kant heeft zitten kijken, het over. Twee aan twee gaan de kinderen weer naar hun eigen klas.

Meester Bos kan zich klaarmaken voor de volgende groep, die na de middagpauze komt.

Impuls

Norad Bos (24) werkt sinds anderhalf jaar op de rooms-katholieke St. Jozefbasisschool in Wateringen. Vanuit zijn achtergrond als muzikant –hij is drummer– had de leerkracht direct het idee om het muziekonderwijs op zijn school een impuls te geven. Directeur en team kreeg hij erin mee.

Vorig jaar al ging Bos het team trainen. Ook nam hij het oude Orff-instrumentarium onder de loep en werden nieuwe instrumenten aangeschaft. Bos zelf ging vanuit het potje voor de werkdrukvermindering de specialisatie muziek doen, zodat hij nu de aangewezen persoon is om de muzieklessen te verzorgen.

Inmiddels geeft de leerkracht, die zelf drie dagen in de week voor groep 5 staat, de hele dinsdag muziekles. Zes van de zestien groepen komen verspreid over de dag voor muziek naar het speellokaal. De eigen leerkracht kan achterin zijn of haar klas observeren. Of in de tussentijd administratief werk doen. De onderbouwgroepen komen vier weken achter elkaar en dan weer vier weken niet. De bovenbouwklassen hebben in totaal acht weken per jaar muziekles van Bos.

Prijs

Het team én de ouders waren zo enthousiast over de aanpak van Bos, dat ze hem voordroegen voor de Méér Muziek in de Klas Loftrompet. Dat is een prijs die de stichting Méér Muziek in de Klas, waaraan ook koningin Máxima haar naam heeft verbonden, een paar jaar geleden instelde om „de juf of meester die het verschil maakt op het gebied van muziekonderwijs in het zonnetje te zetten.”

Uit meer dan 130 inzendingen koos de jury Bos, omdat hij in zo’n korte tijd al zoveel had weten te bereiken op het gebied van het muziekonderwijs. Aan de prijs is een bedrag van 5000 euro verbonden.

Bos weet eigenlijk nog niet goed wat zijn school met het geld gaat doen. „Daar zoeken we nog naar. Misschien kunnen we een muziekmethode aanschaffen. Of een training voor de collega’s organiseren. Het is een luxeprobleem.”

Waarom hij muziek zo belangrijk vindt? „Kinderen beleven er veel plezier aan. Muziek verbindt ook. En het doet veel in de hersenen: het is een combinatie van ontspanning en hard werken. Muziek is als een leuk verpakt cadeau waarin je een heleboel tegelijk aanbiedt.”

Dit is het eerste artikel in een drieluik over muziek op de basisschool.