Dat zei prof. dr. H. G. L. Peels vrijdagmiddag op de jaarlijkse studiedag van de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) van de Christelijke Gereformeerde Kerken. De bijeenkomst, die ongeveer tweehonderd belangstellenden trok, stond in het teken van het thema vergeving.

Oercredo

Prof. Peels, hoogleraar Oude Testament aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, hield een toespraak over vergeving in het boek Jeremia. De notie van een vergevende God noemde hij een „oercredo.” „Dat God een vergevende God is, is diep verankerd in Oude Testament. Hoewel uit verschillende Bijbelpassages blijkt dat de Heere zielsgraag wil vergeven, is die vergeving nooit en nergens goedkoop.”

Om dit te illustreren wees prof. Peels op het Bijbelboek Jeremia. „Het is frappant dat uitgerekend in het boek Jeremia, met zoveel oordeelsaankondiging en gericht, het vaakst sprake is van vergeving.”

De oudtestamenticus wees op een ontwikkeling in het boek Jeremia. Eerst stond de deur van genade nog op een kiertje, maar als er niet één rechtvaardige meer is, wordt de voorbede een halt toegeroepen en blijkt er geen vergeving meer te zijn (Jeremia 14 en 15). Ondanks de „donkere en harde taal”, komt er volgens prof. Peels toch een wonderbaarlijke omslag. „In Jeremia 31:20 en verder klinkt te midden van de afbraak een van de mooiste heilsprofetieën uit de Bijbel, namelijk de belofte van het nieuwe verbond.”

Reden van de omslag is niet de bekering van Israël. „God baant Zelf de weg. Dit is een grondthema in de Bijbel: Hij is een gaarne vergevend God, Die in weerwil van de menselijke blokkades toch doorbreekt, omdat Hij vanuit Zijn diepste wezen bewogen is met Zijn schepsel. Dit werd in het Nieuwe Testament met de komst van de Heiland volle werkelijkheid.”

Verzoendeksel

Vervolgens sprak dr. M. C. Mulder over het thema ”Het verzoendeksel als hart van de vergeving”, naar aanleiding van Romeinen 3:25. De universitair docent Nieuwe Testament en judaïca aan de TUA wees op de dubbele focus van de Romeinenbrief: God opent een weg van heil voor de heidenen, maar Hij blijft daarbij trouw aan Israël. Daarom moet Paulus’ spreken over gerechtigheid en verzoening worden verstaan vanuit het Oude Testament, aldus dr. Mulder.

Volgens hem verwijst Paulus met het woord ”verzoening” (Romeinen 3:25) bewust naar het verzoendeksel uit het Oude Testament en naar het ritueel van besprenkeling met offerbloed op Grote Verzoendag. „Wat vroeger gebeurde in tabernakel en tempel, vindt nu plaats in Christus. Via Hem mogen Joden en gelovigen uit de volkeren bij God komen.”

Het wijzen op het geloof in Christus heeft meteen ook een „missionaire spits”, zo besloot dr. Mulder.

Bediening

Prof. dr. M. J. Kater, hoogleraar praktische theologie aan de Apeldoornse universiteit, hield een toespraak over het onderwerp: ”Ga heen in vrede, uw zonden zijn u vergeven. Over de prediking als sleutels van het hemelrijk”. Uitgangspunt was zondag 31 van de Heidelbergse Catechismus.

Volgens prof. Kater ziet de Heidelbergse Catechismus de prediking niet als een „dingetje”, maar als een gebeuren met eeuwigheidswaarde. Verliest de prediking de dimensie van bediening der verzoening –met aankondiging van vergeving– dan is slechts sprake van een „verhaaltje.”

Film

Prof. dr. A. Huijgen, hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, hield een voordracht over vergeving in film en literatuur. Aan de orde kwam onder meer een filmfragment uit Les Misérables, gebaseerd op het boek van de Franse schrijver Victor Hugo.