Andersom is dat niet het geval. Vader Breukhoven registreerde een keer bij zoonlief en dat verliep niet vlekkeloos. Arjan: „Ik zit zelf altijd achter de klavieren en heb te weinig bij anderen aan de knoppen gestaan.”

Deze dinsdagmiddag in juni zit Arjan tussen het publiek in de Rotterdamse Laurenskerk, terwijl zijn zoon er een lunchconcert geeft op Nederlands grootste orgel. Zenuwachtig is pa niet. Wel zet hij af een toe een notitie in zijn telefoon. „Matthijs studeert aan het Rotterdams Conservatorium en doet volgende week zijn bachelorexamen. Misschien kan hij iets met mijn adviezen.”

De Rotterdammers hebben het nodige gemeen. Arjan (56): „Ik was negen toen ik mijn eerste orgelles kreeg. Jij kreeg je eerste pianoles op dezelfde leeftijd.” Matthijs (26): „Ik was negentien bij mijn eerste aanstelling in een kerk, u ook.” Arjan, lachend: „In welke kerk?” Matthijs: „In de Alexanderkerk, waar u 22 jaar organist was. En we zijn daar allebei als invaller begonnen.”

Matthijs is eveneens verbonden aan de Oude Kerk in Charlois. Arjan: „Onze voorvaderen kerkten daar. Mijn vader werd er gedoopt en deed er belijdenis.”

Vader en zoon kregen beiden op hun 25e verkering. Arjan: „Jij bent ook 27 als je trouwt.” Matthijs: „Nee, nog 26.” Arjan lacht: „Een minpuntje.”

Niet overvoeren

Er bestaan meer verschillen. Vader dirigeert drie mannenkoren in Rotterdam en omgeving, zoonlief staat bij een dameskoor op de bok. Is Matthijs bewust tegendraads? Matthijs: „Nee, de in september 2017 overleden hoofdorganist van de Alexanderkerk, Frank van Wingerden, stond voor dit koor. Ik ben hem opgevolgd.”

Matthijs is de enige van de drie kinderen die een muziekstudie volgt. Sander (23) studeert media en entertainment management, Florianne (20) doet de opleiding verpleegkunde. Arjan: „Sander en Florianne kregen gitaarles. Mijn vrouw en ik vinden dat muziek bij de opvoeding hoort. Muziekles is geen must, onze kinderen moeten het wel leuk vinden.”

Straatevangelisatie

In huize Breukhoven staan in de woonkamer een digitaal orgel, een klavecimbel en een kofferharmonium dat vroeger door het Leger des Heils is gebruikt bij straatevangelisatie. In de werkkamer prijkt een Seiler-vleugel. Vader en zoon proberen de andere gezinsleden niet te overvoeren met muziek. Matthijs: „Als we thuis studeren, doen we dat meestal ’s morgens of aan het begin van de middag. Meestal ben ik in de Alexanderkerk, recht tegenover ons huis, te vinden.”

Muziek is thuis lang niet altijd een gespreksonderwerp. Arjan: „Matthijs en ik hebben een druk leven en zien elkaar niet zo vaak.” Matthijs: „We spreken elkaar vooral tijdens de autoritten naar concertlocaties. Dan gaat het wel veel over muziek en over orgels. Als mijn vader in Groningen of Duitsland speelt, is er tijd genoeg om met elkaar van gedachten te wisselen.” Arjan: „Ik rijd altijd heen en Matthijs terug.”

Verslavend

Vader en zoon delen de passie voor het orgel. Uitleggen waarom ze orgelfreak zijn, valt niet mee. Arjan: „Orgel spelen is verslavend en orgels zijn onbeperkt qua mogelijkheden.” Matthijs: „Ze kunnen groots en verstild klinken. Je kunt er alles op kwijt. Ook arrangementen van zowel kamermuziek als grote symfonische werken komen uitstekend tot hun recht.”

In het rijtje orgeldocenten dat Matthijs heeft gehad, ontbreekt een belangrijke naam: die van zijn vader. Matthijs: „Ik heb het als kind geprobeerd, nog voordat ik naar de muziekschool ging. Al tijdens de eerste les ging de telefoon en was mijn vader minstens een kwartier verdwenen. Zoiets werkt dus niet.”

Arjan: „Een masterclass geven, vind ik leuk, maar voor het wekelijks lesgeven heb ik te weinig geduld. Laat mij maar orgel spelen, daar heb ik mijn handen aan vol. Ik speel tijdens kerkdiensten en geef concerten. Verder krijg ik jaarlijks zo’n 400 keer de vraag om tijdens een uitvaart te spelen. Aan de meeste verzoeken geef ik gehoor. Het is dankbaar werk. Regelmatig hoor ik dat God muziek gebruikt om nabestaanden te troosten.”

Vingerzettingen

Al kreeg Matthijs geen les van zijn vader, hij had wel profijt van diens inspanningen. Matthijs: „We hebben allebei kleine handen. Als mijn vader niet thuis was, neusde ik in zijn muziek en pikte ik zijn vingerzettingen.”

Arjan: „Daar wist ik niks van.” Matthijs: „Inmiddels gebruik ik mijn eigen vingerzettingen.”

Geven de musici elkaar weleens tips? Arjan: „Matthijs roept soms: „Rustig!” als ik er te snel vandoor ga. Datzelfde adviseer ik hem weleens. Verder bemoei ik mij niet met zijn spel. Hij moet zijn eigen weg vinden en ik wil zijn docenten niet voor de voeten lopen.” Matthijs: „Ik probeer mijzelf te zijn, al pas ik soms dezelfde improvisatietrucjes toe als mijn vader.”

Arjan: „Ik neem mijn petje af voor jouw studiezin.” Matthijs: „Ik heb er lol in. Elke morgen ga ik weer met plezier naar de kerk. Vroeger probeerde mijn vader me soms een zetje te geven en zei dan: „Als je die les kunt spelen, mag je mee naar een concert.””

Doorzettingsvermogen

Wat waarderen de twee in elkaar? Matthijs: „Doorzettingsvermogen is een mooie eigenschap van mijn vader. Hij een echte Rotterdammer: geen woorden, maar daden. In muzikaal opzicht gaat hij zijn eigen weg. Zo is hij in zijn voordracht soms extremer dan anderen en speelt hij veel transcripties van kamer- en orkestmuziek.

Zelf lijk ik in veel dingen op mijn moeder. Als het aan mijn vader ligt, ziet het er thuis altijd spic en span uit.” Arjan: „Ja, dat is soms ziekelijk.” Matthijs: „Toen we nog een Duitse herder hadden, pakte mijn vader twee keer per dag de stofzuiger. Mijn moeder vindt wat rommel prima, en daar voel ik mij beter bij. Volgens mijn moeder heb ik mijn muzikaliteit vooral aan haar te danken, omdat ze altijd met mij zong.”

Arjan waardeert het dat zijn zoon oog heeft voor anderen. „Hij is behulpzaam en draait zijn hand bijvoorbeeld niet om voor een technisch klusje.” Emotioneel: „En ik ben dankbaar dat je gelooft en dat je dat ook uitstraalt.”

Er valt een stilte. Arjan: „Helaas zeggen jongeren de kerk soms vaarwel.”

Vissen

Vader en zoon delen de passie voor Australië. Arjan: „We hopen er dit jaar voor de zesde keer op vakantie te gaan. Ik geef in die periode tien concerten in het westen van Australië en ik zal een projectkoor, het Australian Christian Men’s Choir, dirigeren. Maar ik geniet evenveel van vissen in de oceaan.”

Matthijs: „Ik vis bijna nooit, alleen in Australië. Daarbij haal je haring en zalm uit het water. Nadat ik in 2013 mijn mbo-opleiding werktuigbouwkunde had afgerond, ben ik een halfjaar in Australië geweest. De mensen zijn er open en gastvrij.”

Arjan Breukhoven

Arjan Breukhoven (56) studeerde orgel bij Jan Brandwijk en vervolgens orgel, kerkmuziek en piano aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, onder anderen bij Wim van Beek en Bert Matter. Hij is organist van de Dorpskerk in Berkel en Rodenrijs. Breukhoven verleent jaarlijks zijn medewerking aan zo’n 450 concerten, diensten en uitvaarten als organist, pianist of als dirigent van ‘zijn’ drie mannenkoren: het Hollands Christelijk Mannenkoor, het christelijk mannenkoor Prins Alexander en het Randstedelijk Mannenkoor. Hij laat zich ook regelmatig in het buitenland horen. Zo reist hij deze zomer voor de zesde keer af naar Australië. Breukhoven is getrouwd met Annelies. Het echtpaar kreeg drie kinderen.

Matthijs Breukhoven

Matthijs Breukhoven (26) ontving zijn eerste pianolessen op de SKVR-muziekschool in Rotterdam. Daarna kreeg hij orgel- en pianoles van Frank van Wingerden, orgelles van Arjen Leistra en improvisatieles van Gerben Mourik. Hij studeerde orgel aan het Rotterdams Conservatorium bij Bas de Vroome en Ben van Oosten. Hij is organist van de Oude Kerk in Rotterdam-Charlois en de Rotterdamse Alexanderkerk en dirigeert een dameskoor. Hij is verloofd met Nelline van Liere, die blokfluit studeerde in Utrecht.

Zomerserie Vader en zoon

Deel 2: Arjan en Matthijs Breukhoven. Volgende week vrijdag vader Piet en zoon Lauran den Hertog.