Het is een van de vele gebouwen in de miljoenenstad Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Grauw en bouwvallig om te zien, met veel losse elektriciteitsdraden omhangen. Een stroom van auto’s, bussen en riksja’s raast langs het pand waarin de organisatie Children’s Uplift Program (CUP) huist. In dit pand wordt gewerkt aan een hoopvolle toekomst voor 35 meisjes en jonge vrouwen.

Rechten

Directrice Hosneara Khatun vertelt dat een van de grootste sociale problemen in Bangladesh is dat vrouwen in de praktijk nauwelijks rechten hebben. „Vrouwen moeten doen wat mannen willen. Zij moeten thuis voor hun kinderen en aangetrouwde familieleden zorgen. Ze kunnen geen dingen doen zonder toestemming van hun mannen, die de baas zijn. Mannen geloven dat als zij hun vrouw slaan, zij dan onderdanig zal worden en in de gunst komt bij God.”

Kindhuwelijken komen nog steeds veel voor. „We hebben hier meisjes die op hun twaalfde of dertiende jaar al moeder zijn geworden”, zegt Khatun. „De oorzaak van de jonge leeftijd waarop zij moeder worden, is dat meisjes in Bangladesh grote risico’s lopen om verkracht en misbruikt te worden. Als dit gebeurt, verliezen zij hun zuiverheid. Mannen willen dan niet met hen trouwen. Dus als meisjes vroeg trouwen, zijn ze ervan verzekerd dat hun zuiverheid bewaard blijft. Vroeg trouwen wordt gezien als een middel om hun veiligheid te garanderen. Mannen willen jonge meisjes huwen, want dan kunnen ze ervan uitgaan dat ze nog maagd zijn.”

Bewustwording

De regering heeft verschillende maatregelen tegen kindhuwelijken uitgevaardigd, maar deze maatregelen worden nauwelijks in praktijk gebracht, zegt Khatun. Toch ziet zij hier en daar lichtpuntjes. „De regering krijgt steeds meer oog voor maatschappelijke en economische problemen. Zij zorgt ervoor dat vrouwen actiever in het economisch proces betrokken worden en meer kansen hebben om hoger onderwijs te volgen. De regering heeft zelfs als vuistregel dat minimaal 10 procent van de banen aan vrouwen toebedeeld moet worden.”

Ook de media spelen een belangrijke rol in de bewustwording van sociale problemen. De in Amersfoort gevestigde stichting 3xM, die christelijke televisieprogramma’s verzorgt in met name moslimlanden, zendt wekelijks in Bangladesh programma’s uit waarin diverse sociale problemen aan de orde worden gesteld, zoals huiselijk geweld en het lastigvallen van meisjes. Door middel van deze programma’s, die aansluiten bij de cultuur en gemaakt zijn in de taal van de kijker, worden zij bewust gemaakt van de sociale problematiek. 3xM zegt veel positieve reacties op deze programma’s te ontvangen en kijkers geven aan hun gedrag te hebben veranderd, bijvoorbeeld in de manier waarop zij kijken naar de rol van vrouwen in maatschappij, familie en gezin.

Wie de verschillende etages van het CUP-gebouw doorloopt, ziet hoe groepen meisjes en vrouwen druk in de weer zijn met het maken van kleding en sieraden. Hoe erg hun leven ook is geweest, ze stralen vrolijkheid en hoop uit. Kinderen in verschillende schoolklassen reageren enthousiast wanneer er foto’s worden gemaakt. Natuurlijk maken zij het V-teken van overwinning. Een moeder van vijftien jaar lacht verlegen met haar kind op de arm. Het kind is allang geen baby meer. Hoe jong zou de moeder geweest zijn bij de geboorte van haar kind?

Waardigheid

Het belangrijkste resultaat van het vrouwenproject is het transformeren van het leven van vrouwen, zegt Khatun. „Vrouwen krijgen hier hun waardigheid weer terug. Ze worden onderwezen in hun rechten en hun kinderen krijgen gelegenheid om onderwijs te volgen. De samenleving wil doen geloven dat vrouwen die gewerkt hebben in de prostitutie niet meer in de maatschappij thuishoren. In onze programma’s leren ze dat zij geschapen zijn naar het beeld van God en daarom uniek zijn.”

Sommige vrouwen zijn weer geïntegreerd in hun families door het werk van Children’s Uplift Program. „Veel vrouwen zijn door hun echtgenoten verlaten. Maar als die zien hoe goed het met hun vrouw gaat, keren ze vaak terug.”

Project in Dhaka biedt meisjes hoopvolle toekomst

Children’s Uplift Program (CUP), een activiteit van Operatie Mobilisatie (OM), startte in 2008 in het stadsdistrict Mirpur in Dhaka. CUP richt zich vooral op jonge moeders –vanaf hun zwangerschap– en op kinderen die op straat leven. De meeste moeders overleefden door prostitutie of bedelen. Hun kinderen volgen doorgaans dit patroon. CUP wil deze vicieuze cirkel van armoede en misbruik doorbreken. Het voorziet in een trainingsprogramma voor 30 tot 35 moeders. Die participeren in alfabeteringsprogramma’s en onderwijs over gezondheid en voeding. De vrouwen maken kleren en sieraden. De inkomsten daarvan stellen hen in staat om het leven op straat achter zich te laten, economisch zelfstandig te worden en een eigen woning te huren.

CUP voorziet in schoolklassen voor kinderen onder de vijf jaar, een crèche, een nachtopvang voor moeders in crisissituaties en huisvesting voor meisjes die een hoog risico lopen op seksuele uitbuiting. Children’s Uplift Program draait op enkele vrijwilligers uit het buitenland, zoals een psychiater uit Noorwegen die hulp biedt op het gebied van traumaverwerking.