Vrieskou veroorzaakt ongemak
De winterse kou leidt op tal van plaatsen tot problemen. Zo kampen wegen, tunnels en bruggen met vorstschade en ijsvorming door lekkages. In honderden woningen zijn waterleidingen gesprongen en watermeters kapotgevroren. En in het zuidwesten van het land is het waterpeil in rivieren extreem laag.
Het wegdek van de A16 bij de Van Brienenoordbrug raakte beschadigd door de vorst. Richting Rotterdam voerde Rijkswaterstaat een spoedreparatie uit. In de Heinenoordtunnel (A29) en de Drechttunnel (A16) had het verkeer te maken met ijsvorming. De Utrechtsebaan op de A12 bij Den Haag was lange tijd afgesloten na een lekkage die de weg in een ijsbaan veranderde.
Begin van de middag moesten op de A4 ter hoogte van het Ringvaart Aquaduct twee rijstroken dicht richting Amsterdam. Opkomend grondwater bevroor.
Door de strenge vorst bevroren op honderden plaatsen in Nederland waterleidingen. Monteurs van drinkwaterbedrijven hebben het druk met het vervangen van kapotgevroren leidingen en watermeters. Bij de klantenservice van Vitens, met 5,6 miljoen klanten het grootste drinkwaterbedrijf, stond de telefoon de hele dag roodgloeiend. „Om kwart over elf vanmorgen hadden we al 579 telefoontjes gekregen, fors meer dan normaal”, vertelt een woordvoerster.
„De snerpende oostenwind in combinatie met de vorst zorgt voor veel schade.” Evides, dat onder meer Rotterdam en Zeeland van water voorziet, kreeg donderdagochtend vijfhonderd meldingen binnen. „Tien tot twaalf keer zoveel als normaal. Alle beschikbare monteurs zijn aan het werk”, aldus een woordvoerster. Problemen ontstaan vooral in ruimtes die niet goed zijn geïsoleerd of tochten, vertelt ze.
Kosten door vorstschade zijn voor de klant. Evides rekent bijvoorbeeld minimaal 231 euro voor een nieuwe watermeter. De drinkwaterbedrijven geven volop tips om het niet zover te laten komen. „Zorg dat de ruimte waar de watermeter zich bevindt warm blijft. Laat bijvoorbeeld af en toe de gangdeur openstaan, controleer goed op tochtgaten en pak de meter in met een deken of bubbeltjesplastic”, adviseert de woordvoerster van Evides.
Waterputten isoleren en buitenkranen afsluiten en aftappen voorkomt ook problemen. Als leidingen toch bevriezen, valt daar soms nog wel iets aan te doen. „Probeer eerst om de leiding of watermeter met een föhn te ontdooien”, luidt het advies van Brabant Water. Het Brabantse drinkwaterbedrijf meldt desgevraagd dat de gevolgen van de vorst daar tot nu toe wel meevallen. „We hebben maar een kleine verhoging van het aantal storingen. Onze buitenwerkzaamheden hebben we wel aangepast. Met deze kou kunnen we geen leidingen vervangen en schoonspoelen.”
De regio Rotterdam kampt met een extreem lage waterstand op zee en op de Maas. Oorzaak is de harde oostenwind. Het waterpeil is gezakt tot 1.45 meter onder NAP, de laagste stand sinds 1996. Om het rivierwater binnen te houden, sluit Rijkswaterstaat tot en met het weekeinde de Haringvlietsluizen.
De scheepvaart op de Waddenzee heeft ook problemen. Het aantal afvaarten naar Ameland en Schiermonnikoog is door het lage water beperkt. Ook het veer van Den Helder naar Texel kampt met uitval van uitvaarten.
De ANWB Alarmcentrale en de Wegenwacht beleven topdrukte door het grote aantal pechgevallen. Volgens een woordvoerder kampen automobilisten vooral met startproblemen en vastgevroren handremmen.