Frankrijk gaat het gebruik van mobiele telefoons op middelbare scholen verbieden. In de klas waren smartphones al uit den boze, straks ook tijdens pauzes, tussenuren en leswisselingen. Volgen Nederlandse scholen het Franse voorbeeld?
Stiekem privéberichtjes sturen in de klas: 43 procent van de scholieren doet het weleens. Een op de vijf leerlingen durft het zelfs aan om een filmpje te kijken vanaf zijn telefoon, vertellen cijfers van Kennisnet. Bijna een kwart luistert weleens muziek en 37 procent checkt nieuwe berichten.
Telefoongebruik in de les blijft niet zonder gevolgen. Leerprestaties gaan achteruit als leerlingen hun mobiele telefoon dan binnen handbereik hebben, laat onderzoek van de London School of Economics zien. De prestaties bij moeilijk lerende kinderen liggen 14 procent hoger als de smartphone in de schooltas blijft.
De verkiezingsbelofte van de Franse president Macron gaat een stap verder: helemaal geen smartphones meer op school. Een kwestie van publieke gezondheid, zei zijn onderwijsminister Blanquer deze week. Dat kinderen constant op hun telefoon staren is vanuit onderwijsperspectief „een probleem.” Een totaalverbod zou behalve concentratieproblemen ook cyberpesten tegengaan.
In Nederland is het aan scholen zelf om afspraken te maken over het gebruik van mobiele telefoons door leerlingen, laat een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs weten. „Daar bestaan geen landelijke richtlijnen voor vanuit het ministerie en die zijn ook niet in de maak.”
Zowel de VO-raad als de VGS loopt niet warm voor een totaalverbod. „Dit is een zaak van de school zelf. Die bepaalt het beleid in samenspraak met de ouders, niet de overheid,” reageert VGS-bestuurder Moens. „Bij een algemeen verbod verlies je de positieve mogelijkheden van smartphonegebruik in de klas”, zegt woordvoerder Linda Zeegers van de VO-raad. „Denk aan interactieve tools waarmee leerlingen via hun telefoon kunnen stemmen. Het zou jammer zijn als van bovenaf wordt bepaald dat een docent dat niet meer kan doen.”
Voetbal
In het gebouw en op het schoolplein van de Gomarus in Gorinchem is telefoongebruik al niet toegestaan. Een mobieltje meenemen mag, zolang deze niet hoorbaar en zichtbaar is. Bij bijzondere gezinsomstandigheden als ziekte of een ziekenhuisopname van gezinsleden, kan de school tijdelijk een uitzondering maken. „Leerlingen hebben door het verbod meer persoonlijke contacten. Tijdens pauzes zijn ze met elkaar in gesprek, of aan het voetballen of tafelvoetballen”, laat directeur bedrijfsvoering De Deugd weten.
„We willen een school waar persoonlijk contact centraal staat en een veilige omgeving bieden waar niet allerlei filmpjes en opnames van medewerkers en leerlingen worden gemaakt die gaan circuleren op sociale media.”
Ook in de gebouwen van het Driestar College is de smartphone al verboden. Alleen als een docent besluit mobieltjes in zijn les te gebruiken, mogen ze tevoorschijn komen. „De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het verbod in de praktijk moeilijk te handhaven is”, erkent bestuurslid De Kloe.
Vorig schooljaar heeft de leerlingengeleding van de medezeggenschapsraad gevraagd het beleid te herzien en mobieltjes beperkt toe te laten in de school. In de loop van dit schooljaar zal het bestuur het beleid onder de loep nemen.
„Met een mobielverbod los je het achterliggende probleem niet op”, vindt De Kloe. „We zouden onze jongeren veel meer moeten leren om er op een verantwoorde wijze mee om te gaan. Op momenten waarop de mobiel wel toegestaan is, moet deze niet alle aandacht naar zich toetrekken.”
Telefoontas
Leerlingen van het Ichthus College in Veenendaal stoppen hun telefoons aan het begin van de les in een speciale telefoontas, een organizer met genummerde vakjes die in de klas hangt. Directeur Bok is geen voorstander van een totaalverbod. „Het kwaad zit niet in de materie, maar in ons hart. We moeten de leerlingen juist leren om goed met de telefoon om te gaan.”
De school communiceert het lesrooster via de smartphone. „We realiseren ons dat er ook talloze verkeerde vormen van telefoongebruik zijn en daarom maken we de komende tijd nog meer werk van toerusting op het gebied van mediawijsheid.”
Het Calvijn College in Zeeland staat mobielgebruik in de les niet toe, behalve op uitdrukkelijk verzoek van de docent. Op de locaties in Goes is de telefoon ook in de grote pauze taboe; in Krabbendijke en Middelburg mogen smartphones helemaal niet hoor- en zichtbaar zijn. De school wil geen verbod, maar maakt een afweging per leeftijdsgroep.
